چکيده

مقدمه: روزبروز دولتهاي جهان جهت فراهم کردن خدمات بهداشت-درمان بطور مؤثر، کارا و کافي با فشارهاي زيادي روبرو مي شوند. تحولات و کوشش­هاي توانمندسازي در کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه روشهاي مشابهي را براي رسيدن به نظامهاي بهداشت-درمان با عملکرد بهتر مي­پذيرند. همه اين روشها بر پاسخگو بودن بعنوان يک عنصر اساسي در اجراي تحولات بهداشت-درمان و بهبود عملکرد سيستم تاکيد مي­کنند. لذا اين پژوهش بمنظور بررسي نظام پاسخگوئي عملکرد در بيمارستان حضرت رسول صورت گرفته است.

روش پژوهش: اين پژوهش به صورت مقطعي انجام گرديد. پس از جستجوي موضوعي در کتب و مقالات کتابخانه­اي و اينترنتي بر اساس اصول استخراج شده از چارچوبهاي کشورهاي امريکا و کانادا، نظام پاسخگوئي عملکرد را به سه بخش، شامل؛ "ملزومات نظام پاسخگوئي عملکرد"، "اجزاء نظام پاسخگوئي عملکرد" و "فرهنگ پاسخگوئي عملکرد و ميزان آمادگي کارکنان براي استقرار نظام پاسخگوئي عملکرد" تقسيم کرده و به منظور اندازه­گيري آنها پرسشنامه و چک­ليست تهيه گرديد. پس از تعيين اعتبار و ثبات بين 30 نفر از کارکنان که در بخشهاي مختلف بيمارستان مورد مطالعه بودند، توزيع گرديد. در نهايت بر اساس اطلاعات جمع­آوري شده چارچوبي براي نظام پاسخگوئي مبتني بر عملکرد پيشنهاد گرديد.

يافته­ها: يافته­هاي پژوهش در 17 جدول ارائه گرديده است. اين يافته­ها نشان داد که از مجموع آيتمهاي مربوط به ملزومات و اجزاء نظام پاسخگوئي عملکرد 50% (29 آيتم از 57) موجود بود. بر اساس امتيازدهي انجام شده؛ فرهنگ و نگرش کارکنان نسبت به پاسخگوئي، امتياز 74% را کسب نمود. در نهايت بر اساس يافته­هاي مذکور و چارچوبهاي پاسخگوئي عملکرد دو کشور امريکا و کانادا يک جدول مقايسه­اي ارائه گرديد.

بحث و نتيجه ­گيري: بر اساس يافته­هاي پژوهش و فراواني آيتم­هاي اندازه­گيري شده مي­توان احتمالا گفت عليرغم وجود شفافيت و وضوح در نقش­ها و مسؤوليت­ها، يکي از دلايل کمبود تعهد به اجراي برنامه استراتژيک پائين بودن مشارکت ذينفعان و مشتريان و همچنين نبود سيستمي براي بهبود عملکرد بود. با توجه به اينکه بر اساس پرسشنامه اينگونه استنباط گرديد که نگرش کارکنان نسبت به پاسخگوئي عملکرد نسبتا مثبت بود. با مقايسه اين نتيجه حاصل شده با مشکل مربوط به نبود سيستم بهبود عملکرد در بيمارستان تحت مطالعه احتمالا مي­توان چنين استنباط کرد که با استقرار نظام پاسخگوئي عملکرد در اين بيمارستان مشکل بهبود عملکرد نيز حل مي­گردد. در پايان بر اساس يافته­هاي پژوهش و مقايسه آنها با چارچوبهاي کشورهاي امريکا و کانادا چارچوبي براي پاسخگوئي عملکرد پيشنهاد گرديد.