چکیده

مقدمه: نوزادان نارس در حین مراقبت و درمان تحت مداخلات دردناک زیادی قرار می‌گیرند و پرستاران می‌بایست با استفاده از روش‌های غیر دارویی بدون خطر، از عوارض کوتاه و بلند مدت ناشی از درد پیشگیری نمایند، لذا این مطالعه به منظور تعیین تاثیر قنداق کردن بر درد ناشی از جایگذاری لوله بینی­ـ ­معدی در نوزادان نارس انجام گرفت.

روش کار: این پژوهش یک مطالعه­کارآزمایی بالینی از نوع طرح متقاطع است. 57  نوزاد نارس  با سن 34 – 28 هفته حاملگی به روش نمونه گیری آسان انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. پژوهشگر کلیه نوزادان حائز شرایط را، بعد از گرفتن رضایت آگاهانه کتبی از والدین سه بار تحت پروسیجر جایگذاری لوله بینی – معدی با سه روش روتین، قنداق کردن و ساکاروز خوراکی قرار خواهد داد وبسته به اینکه به صورت تصادفی در کدام یک از گروههای تعریف شده قرار بگیرد ترتیب سه روش متفاوت بود. در هر سه گروه درد نوزاد در فواصل زمانی دو دقیقه قبل، حین و پنج دقیقه بعد از جایگذاری لوله بینی­ـ ­معدی با استفاده از ابزار PIPP اندازه گیری شد.

یافته ها:  نتایج نشان داد قنداق کردن و ساکارز خوراکی باعث کاهش پاسخ به درد نوزاد حین جایگذاری لوله بینی­ـ ­معدی می شود (001/.>p)، اما تفاوت این دو اقدام از لحاظ آماری معنی دار نمی باشد.

بحث:  از آنجاییکه یافته های این مطالعه نشان داد قنداق کردن و ساکارز خوراکی بر درد ناشی از جایگذاری لوله بینی­ـ ­معدی موثر است، لذا توصیه می شود پرستاران آن را به عنوان مداخله ای موثر در کاهش درد نوزادان بکار ببرند.

فهرست :

فصل اول:

1 – 1 عنوان پژوهش ................................................................................................................................................................................................. 1

2 – 1 زمینه پژوهش  ................................................................................................................................................................................................ 1

3 – 1 هدف کلی ........................................................................................................................................................................................................... 5

4 – 1 اهداف اختصاصی ........................................................................................................................................................................................... 5

5 – 1 فرضیات پژوهش ............................................................................................................................................................................................ 5

6 – 1 پیش فرض­های پژوهش ........................................................................................................................................................................... 6

7 – 1 اهداف کاربردی پژوهش ........................................................................................................................................................................... 6

8 – 1 تعریف واژهای اختصاصی ........................................................................................................................................................................ 7

فصل دوم:

پیشینه­های نظری پژوهش ................................................................................................................................................................................... 10

A) چارچوب پنداشتی .............................................................................................................................................................................................. 10

1 – 2 درد ....................................................................................................................................................................................................................... 10

1 – 1 -2 نوزاد نارس و درد ............................................................................................................................................................................... 12

2 – 1 -2 فیزیولوژی درد ..................................................................................................................................................................................... 13

3 – 1 -2 ارزیابی درد ............................................................................................................................................................................................. 15

4 – 1 -2 نشانه­های درد ........................................................................................................................................................................................17

5 – 1 -2 عوارض درد ........................................................................................................................................................................................... 20

6 – 1 -2 ابزارهای سنجش درد ...................................................................................................................................................................... 21

2 – 2 پروسیجر دردناک .........................................................................................................................................................................................23

1 – 2 -2 جایگذاری لوله بینی ـ معدی ...................................................................................................................................................... 24

3 – 2 روش­های تسکین درد ............................................................................................................................................................................. 24

1 – 3 – 2 روش­های دارویی تسکین درد ................................................................................................................................................ 25

1 – 3 – 2 روش­های تسکین درد غیر دارویی ...................................................................................................................................... 27

الف) روش­های حسی ............................................................................................................................................................................................... 29

الف - 1) ساکارز ...........................................................................................................................................................................................................31

ب) روش­های محیطی ............................................................................................................................................................................................ 33

ج) روش­های رفتاری ................................................................................................................................................................................................ 34

ج – 1) قنداق کردن ................................................................................................................................................................................................ 35

B) مروری بر مطالعات انجام شده .................................................................................................................................................................. 39

فصل سوم:

1 – 3 روش ­پژوهش................................................................................................................................................................................................. 45

2 – 3 نوع ­پژوهش..................................................................................................................................................................................................... 45

3 – 3 جامعه  ­پژوهش.............................................................................................................................................................................................. 46

4 – 3 محیط ­پژوهش............................................................................................................................................................................................... 46

5 – 3 نمونه  ­پژوهش............................................................................................................................................................................................... 46

6 – 3 حجم نمونه....................................................................................................................................................................................................... 47

7 – 3 روش نمونه­گیری.......................................................................................................................................................................................... 47

8 – 3 معیارهای ورود به مطالعه....................................................................................................................................................................... 48

9 – 3 معیارهای خروج از مطالعه...................................................................................................................................................................... 49

10 – 3 ابزارها و روش جمع­آوری اطلاعات............................................................................................................................................... 49

11 – 3 اعتبار علمی ................................................................................................................................................................................................ 52

12 – 3 اعتماد علمی ............................................................................................................................................................................................... 52

13 – 3 روش انجام پژوهش .............................................................................................................................................................................. 53

14 – 3 روش تجزیه وتحلیل آماری ............................................................................................................................................................. 55

15 – 3 فلوچارت کار آزمایی بالینی ................................................................................................................................................................ 56

16 – 3 ملاحظات اخلاقی .....................................................................................................................................................................................57

فصل چهارم:

1 – 4 یافته­های پژوهش .................................................................................................................................. 58

فصل پنجم:

1 – 5 تفسیر یافته ها................................................................................................................................................................................................ 83

2 – 5 نتیجه گیری نهایی...................................................................................................................................................................................... 87

3 – 5 کاربرد یافته­های  ­پژوهش...................................................................................................................................................................... 88

4 – 5 حیطه بالینی و  ­پژوهش........................................................................................................................................................................... 88

5 – 5 حیطه مدیریت پرستاری........................................................................................................................................................................... 88

6 – 5 پیشنهادات......................................................................................................................................................................................................... 89

7 – 5 محدودیت ها................................................................................................................................................................................................... 90

فهرست منابع ............................................................. ................................................................................................................................................ 91

فهرست جداول:

1- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به برخی متغیرهای دموگرافیک  ................................................... 60

2- 4 آمار توصیفی مربوط به برخی متغیرهای دموگرافیک نوزادان  ......................................................... 61

3- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به نمره درد نوزادان دو دقیقه قبل از جایگذاری  .......................... 62

4- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به نمره درد حین جایگذاری  ......................................................... 63

5- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به نمره درد پنج دقیقه بعد از جایگذاری  .......................................64

6- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد جایگذاری لوله بینی ـ معدی در روش قنداق کردن...................... 71

7- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد در روش ساکارز خوراکی............................................................... 72

8- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد در روش روتین.............................................................................. 73

9- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد دو دقیقه قبل از سه اقدام.............................................................. 75

10- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد حین سه اقدام............................................................................... 76

11- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد پنج دقیقه بعد از سه اقدام........................................................... 77

12- 4 آمار توصیفی مربوط به دامنه تغییرات نمره درد............................................................................... 78

13- 4 مقایسه دامنه تغییرات نمره درد........................................................................................................ 79

فهرست نمودار ها و پیوست ها:

1 – 4 نمودار ستونی نمره درد حین اولین جایگذاری................................................................................. 65

2 – 4 نمودار ستونی نمره درد حین دومین جایگذاری................................................................................ 66

3 – 4 نمودار ستونی نمره درد حین سومین جایگذاری.............................................................................. 67

4 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه اول............................................... 68

5 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه دوم.............................................. 69

6 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه سوم............................................. 70

7 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه­های مورد ارزیابی......................... 74