فهرست مطالب

عنوان                                          صفحه

چکیده

1

فصل اول: کلیات پژوهش

۱-۱) مقدمه

3

1-2) بیان مسئله

5

1-3) اهمیت و ضرورت پژوهش

7

1-4) اهداف پژوهش

8

1-5) فرضیات پژوهش

8

1-6) قلمرو پژوهش

9

1-6-۱)قلمروموضوعی پژوهش

9

1-6-۲) قلمروزمانی پژوهش

10

1-6-۳)قلمرومکانی پژوهش

10

1-7) تعریف واژگان پژوهش

10

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1)مقدمه

13

۲-۲)  مبانی نظری

14

2-2-1)گفتار اول: اقلام تعهدی سود حسابداری

14

2-2-1-1)حسابداری تعهدی

14

2-2-1-2)مفهوم اقلام تعهدی

15

2-2-1-3)اهمیت اقلام تعهدی سود حسابداری

16

2-2-1-4)اقلام تعهدی سود حسابداری و نقش این اقلام درگزارشگری مالی

17

2-2-1-5)کیفیت اقلام تعهدی

20

2-2-1-6)اقلام تعهدی سود حسابداری و نقش آنها در بازده مورد انتظارسهامداران

21

2-2-3)گفتار دوم: ضریب پایداری اقلام تعهدی

23

2-2-3-1)رابطه بین اقلام تعهدی و بازده سهام

23

2-2-3-2)ضریب پایداری اقلام تعهدی سود حسابداری و پیامد های آن

24

2-2-3-3)رابطه ی پایداری اقلام تعهدی وسودهای آتی

26

2-2-3-4)مزایای اطلاعاتی سود حسابداری تعهدی

26

2-2-3-5)اقلام تعهدی سود حسابداری ونقش آنها در نابه هنجاری واکنش  بازار سرمایه

29

2-2-4)گفتار سوم: ضریب پایداری جریانهای نقدی

30

2-2-4-1)وجه نقد و چارچوب نظری

30

2-2-4-2)حرکت به سوی جریان های نقدی

32

2-2-4-3)اهمیت جریان های نقدی

34

2-2-4-4)جریان های نقدحاصل از عملیات واهمیت آن در واحدهای انتفاعی

35

2-2-4-5)اهمیت جریان های نقدی وگزارشگری مالی

38

2-2-4-6)اهمیت جریان های نقدی در شناسایی رویدادهای مالی واحدهای اقتصادی

39

2-2-4-7)حساسیت جریان نقدی وجه نقد

40

2-2-4-8)توانایی پیش بینی جریان های نقدی در واحد های انتفاعی

42

2-2-4-9)ارتباط وجه نقد با سود

43

2-2-4-10)ارتباط بین اهداف حسابداری و وجه نقد

44

2-2-5)گفتار چهارم: سود و پیش بینی سود آتی

45

2-2-5-1)پیش بینی سود و استفاده کنندگان پیش بینی سود

45

2-2-5-2)فواید پیش بینی سود برای سرمایه گذاران

47

2-2-5-3)اطلاعات حسابداری و قابلیت پیش بینی آنها

48

2-2-5-4)سود(کیفیت حسابداری)به عنوان وسیله ای برای پیش بینی

50

2-2-5-5)قابلیت پیش بینی سود

50

2-2-5-6)سودمندی ارقام حسابداری در پیش بینی رویدادهای آتی

52

2-2-5-7)پیش بینی سود توسط تحلیل گران

54

2-2-5-8)پیش بینی سود توسط مدیران

54

2-2-6)گفتار پنجم: سرمایه گذاران و واکنش های آنان

59

2-2-6-1)واکنش بازار به اطلاعات مرتبط با سودگزارش شده

59

2-2-6-2)دلایل واکنش های متفاوت بازار

60

2-2-6-3)واکنش سرمایه گذاران نسبت به تغییرات اقلام تعهدی

71

2-2-6-4)واکنش سرمایه گذاران به اقلام تعهدی خلاف قائد

72

2-2-6-5)دلایل واکنش های نابه هنجار سرمایه گذاران مبتنی بر اقلام تعهدی

73

2-2-7) گفتارششم:ارتباط بین متغیرهاي اساسي پژوهش مبتني برمباني نظري

75

2-2-8)گفتار هفتم: پیشینه پژوهش

76

2-2-8-1)پژوهش های انجام شده در خارج از کشور

76

2-2-8-2)پژوهش های انجام شده در داخل کشور

83

2-2-9)خلاصه نتایج پژوهش

86

2-2-10)خلاصه فصل و مبنای نظری ارتباط بین متغیرها

86

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1)مقدمه

91

3-2)روش پژوهش

91

3-3)جامعه آماری پژوهش

92

3-4)حجم نمونه آماری

92

3-5)فرضیه های پژوهش

93

3-6)روش گرد آوری اطلاعات

94

3-7)تعریف متغیرهای پژوهش و نحوه محاسبه آنها

94

3-7-1)متغیرهای وابسته پژوهش

95

3-7-2)متغیرهای مستقل پژوهش

96

3-8)مدل فرضیات

97

3-8-1)مدل فرضیه اول

97

3-8-2)مدل فرضیه های دوم تا چهارم

99

3-9)تابع آماره (ملاک آزمون کننده)

100

3-9-1)تحلیل توصیفی داده ها

100

3-9-2)مزایای استفاده از داده های تابلویی

100

3-9-3)آزمون F لیمر(آماره فیشر)

102

3-9-4)آزمون تعیین اثرات ثابت یا تصادفی(آزمون هاسمن)

103

3-9-5)آزمون دوربین- واتسون (DW)

104

3-9-6)ضریب همبستگی پیرسون

106

3-9-7)مدل های رگرسیون

107

3-9-8)فرض های اساسی رگرسیون

108

3-9-9)آزمون معنی دار برای معادله رگرسیون

109

3-9-10)آزمون معنی دار بودن ضرایب

109

فصل چهارم : تحلیل داده ها و یافته ها

4-1)مقدمه

111

4-2)آمارتوصیفی متغییرهای پژوهش

111

4-3)آزمون نرمال بودن توزیع متغییرهای وابسته پژوهش

113

4-4)بررسی همبستگی میان متغییرهای پژوهش

114

4-5)آماراستنباطی

116

4-5-1)آزمون فرضیه اول پژوهش

116

4-5-2)ازمون فرضیه های دوم تا چهارم پژوهش

119

4-5-2-1)تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم پژوهش

121

4-5-2-2)تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم پژوهش

122

4-5-2-3)تفسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه چهارم پژوهش

122

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1)مقدمه

125

5-2)نتایج حاصل ازفرضیات

125

5-2-1)نتیجه آزمون فرضیه اول

125

5-2-2)نتیجه آزمون فرضیه دوم

127

5-2-3)نتیجه آزمون فرضیه سوم

128

5-2-4)نتیجه آزمون فرضیه چهارم

129

5-3)پیشنهادهای برآمده ازنتایج پژوهش

130

5-3-1)پیشنهادهای کاربردی

130

5-3-2)پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی

132

5-4)محدودیت های پژوهش

132

منابع وماخذ

134

آنها

فهرست جداول

عنوان                                          صفحه

جدول خلاصه نتایج پژوهش

86

جدول حجم نمونه آماری

92

جدول 4-1) آماره توصیفی متغییر های پژوهش

112

جدول 4-2)نتایج بررسی نرمال بودن توزیع متغییر های وابسته

114

جدول 4-3)ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین متغییر های پژوهش

115

جدول 4-4)نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل 4-1

117

جدول4-5)نتایج برآورد مدل 4-1 پژوهش

117

جدول 4-6)نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل 4-2

119

جدول4-7)نتایج برآورد مدل 4-2 پژوهش

120

چکیده

اصول پذیرفته شده حسابداری در برخی از روشها انعطاف پذیری زیادی دارد که بطور بالقوه باعث می شود مدیران برآوردهای حسابداری را مبتنی بر قضاوت های شخصی خود انجام دهند. این انعطاف پذیری، ممکن است بر قابیلت اعتماد اقلام تعهدی و به تبع آن پایداری این اقلام در دوره های متوالی تاثیرگذار باشد. هدف اساسی پژوهش حاضر، ارزیابی مقایسه ای پایداری اقلام تعهدی با پایداری جریانات نقدی و بررسی واکنش سرمایه گذاران به آن در شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران می باشد. روش پژوهش، توصيفي و از نوع همبستگي مي باشد و فرضيه هاي پژوهش از طريق مدل هاي رگرسيوني چندگانه مورد آزمون قرار گرفتند. تعداد نمونه پژوهش ۱۲۰ شرکت می باشد که داده های آن برای سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.  یافته های حاصل از آزمون فرضیات نشان می دهد که ضریب پایداری اقلام تعهدی سود حسابداری جاری از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است. در عین حال، مطابق با نتایج، ضریب پایداری اقلام تعهدی سود عملیاتی جاری نیز، از ضریب پایداری جریان نقدی، کمتر است. به بیان دیگر، جریان نقدی در گزارشات مالی شرکتهای نمونه آماری، پایدارتر بوده است. این یافته نشان دهنده این است که اقلام تعهدی در گزارشات مالی شرکتها، پایدار نبوده و احتمالا متاثر از راهبردهای گزارشگری مدیران باشد. علاوه بر این، نتایج حاصله نشان می دهد که بین ضریب پایداری اقلام تعهدی مالی با ضریب پایداری جریان نقدی، تفاوت وجود دارد. بدین ترتیب، می توان چنین استنباط نمود که جریان نقدی، بدلیل ماهیت واقعی بودن این جریانات، به طور بالقوه دارای پایداری است.

کلمات کلیدی: پايدارياقلام تعهدی، پایداری جریان های نقدی، واکنش سرمایه گذاران، جریان وجوه نقد

فصل اول

كليات پژوهش

۱-۱)  مقدمه

سرمايه گذاران با توجه به سود گزارش شده تلاش دارند سودهاي آتي و جريان هاي نقدي آتي را برآورد كنند. از اين رو سود خالص بايد توان كمك به سرمايه گذاران را در اين راستا داشته باشد. علت نياز به توجه به كيفيت اقلام تعهدي به عنوان يكي از ويژگي هاي كيفي سود در اين است كه اجزاي تشكيل دهنده اقلام تعهدي داراي بار اطلاعاتي هستند. افزايش سود كه همراه با اقلام تعهدي بالا باشد، بيانگر كيفيت پايين سود است و منجر به بازده آتي پايين خواهد شد. بنابراين كيفيت اقلام تعهدي سود بر بازده سهام شركت ها تاثير دارد. با توجه به اينكه سرمايه گذاران به دنبال كسب بازده هستند آنها بايد در برآورد بازده مورد انتظار خود به كيفيت اقلام تعهدي تعديل كنند. از ديدگاه شركت سرمايه پذير نيز كيفيت اقلام تعهدي با هزينه سرمايه سهام عادي مرتبط است. شركت هايي كه به دنبال كاهش هزينه سرمايه خود هستند، بايد سعي كنند كيفيت اقلام تعهدي خود را در سطح مطلوبي نگه دارند. مديران چنين شركت هايي بايد از دستكاري سود و كم نمايي و بيش نمايي اقلام تعهدي اجتناب كنند (کسیی،2011).

در راستای کمک به اتخاذ تصمیمات صحیح و به موقع، صورتهای مالی، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار سرمایه‌گذاران و سایر استفاده کنندگان اطلاعات مالی قرار می‌دهد. یکی از این اطلاعات ارزشمند برآوردهای حسابداری است. برآوردهای حسابداری و پیش‌بینی‌ها ارتباط اطلاعات مالی و چشم‌انداز سرمایه‌گذاران از اطلاعات درونی را بهبود می‌بخشد، از این‌رو به طور بالقوه برای سرمایه‌گذاران مفید هستند. اما باید در نظر داشت که  برآوردهای حسابداری که در اقلام تعهدی منعکس می شوند؛ به وسیله مدیران تهیه می‌شود و کیفیت آن می‌تواند تحت تاثیر انگیزه های منفعت جویانه و فرصت طلبانه آنان قرار گیرد. اعمال نظر مدیر بر ارقام گزارش شده ناشی از اختیاری بودن برخی از رویه های گزارشگری مالی است. بدین ترتیب که مدیریت برخی اختیارات در شناسایی اقلام تعهدی، دارد. این اختیارات ممکن است برای علامت دهی  اطلاعات خصوصی استفاده شود و یا بطور فرصت طلبانه ای برای مدیریت سود  بکار رود(بادرچر و همکاران،2011). بنابراین، اهمیت اطلاعات مالی از دیدگاه سرمایه گذاران به این جهت می باشد که این اطلاعات، بطور بالقوه ای برای پیش بینی روند آتی وضعیت، عملکرد مالی و جریانات نقدی آتی شرکتها، مفید می باشد. این در حالی است که برخی از رویه های اعمال شده توسط مدیران در گزارشگری مالی، ممکن است موجب تحریف استفاده کنندگان شده و ارزش پیش بینی کنندگی اطلاعات را کاهش دهد. در چنین شرایطی، ممکن است واکنش سرمایه گذاران به اطلاعات منتشره در مقایسه با حالتی که اطلاعات دارای انحراف با اهمیت نیست؛  متفاوت باشد که شکل دهی بازده موردانتظار برای سهامداران بر پایه چنین اطلاعاتی، ریسک سرمایه گذاری را افزایش می دهد. از این رو، پژوهش پیرامون کیفیت اقلام تعهدی و ارتباط آن با جریانات نقدی ، یکی از موضوعاتی که بطور چشمگیری مورد توجه پژوهشگران می باشد. موضوع پژوهش حاضر، ارزیابی مقایسه ای پایداری اقلام تعهدی با پایداری جریانات نقدی و بررسی واکنش سرمایه گذاران به آن در شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران می باشد.

Xie, H