چکیده:

مقدمه: منابع انرژی یکی از مهم ترین منابع خدمت رسانی در بیمارستان به شمار می آید. هدف از این پژوهش مقایسه میزان مصرف انرژي قبل و پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها در بيمارستان هاي داشگاه علوم پزشکی ایلام در سال های 1390-1388 بود.

روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که به شیوه کمی و به صورت مقطعی در سال 1391 انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی شهر ایلام بودند. کلیه بیمارستان ها  به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفته اند. مراجعه به آمار و اسناد هزینه و مصرف در سال های 1390-1388 ، مبنای جمع آوری اطلاعات بوده است. داده های بدست آمده از طریق ورود به اکسل و نرم افزار آماری   SPSSبا استفاده از آمار توصیفی و آزمون آماری T جفت شده و همبستگی پیرسون تحلیل شد.

یافته ها: آزمون t-student نشان داد میانگین مصرف ماهیانه آب و برق در یکساله بعد از هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه بیش از یکسال قبل  و مقدار مصرف گاز به صورت معناداری کمتر از قبل بود . اما میانگین مبلغ ماهیانه آب، برق و گاز در دوره بعد از هدفمندی یارانه ها به طور معناداری بیشتر از قبل بوده است(001/0≥ p-value) همچنین کل هزینه انرژی در بیمارستان های مورد مطالعه (مصطفی خمینی، طالقانی، امام خمینی) بعد از هدفمندی یارانه ها به ترتیب 7/3، 5/6 و 8/6 برابر افزایش داشته است.

بحث و نتیجه گیری: براي بهينه سازي مصرف انرژي در بیمارستان ها بهتر است استانداردهاي مصرف در  بخش هاي مختلف با توجه به آخرين سطح تكنولوژي و ديگر عوامل تأثيرگذار بر مصرف انرژي تعيين و به کار گرفته شود ، همچنین پیشنهاد می گردد دولت  در خصوص ارائه یارانه مراکز درمانی دولتی رفرمی ایجاد نماید که این بار سنگین از دوش بیمارستان ها برداشته یا تا حد قابل توجهی تعدیل گردد.

کلمات کلیدی: بیمارستان، مصرف انرژی، هدفمندی یارانه ها

فصل اول.. 12

1-1 مقدمه:.. 13

1-2 بیان مسئله و اهمیت پژوهش:.. 16

1-2-1 منافع هدفمند سازی يارانه حامل‌های انرژي:.. 18

1-3 اهداف و فرضیات.. 21

1-3-1 هدف اصلي طرح.. 21

1-3-2 اهداف فرعي طرح.. 21

1-3-3 هدف کاربردی.. 22

هدف آرمانی:.. 22

1-3-4 سؤالات پژوهش.. 22

فصل دوم.. 23

2-1 مباني نظري پژوهش.. 25

2-1 سابقه تاريخي موضوع پژوهش:.. 26

پيشينه یارانه‌ها در جهان.. 26

2-1-2 تاريخچه يارانه در ايران.. 26

2-1-3 اصلاحات يارانه در سال‌های اخير (دولت نهم و دهم).. 28

2-2 مباني نظري پژوهش.. 29

2-2-1: فوايد و مزاياي اجراي برنامه هدفمند سازی یارانه‌ها:.. 30

2-2-2 شرايط اصلاحات یارانه‌ای.. 32

2-2-3 اهداف اصلاحات یارانه‌ای:.. 32

2-2-4 روش‌های پرداخت يارانه:.. 33

2-2-5 یارانه‌ها و انواع آن:.. 33

2-2-6 روش‌های هدفمند سازی یارانه‌ها:.. 35

2-2-7 حامل‌های انرژي و بيمارستان:.. 36

2-2-8 وضعيت سه حامل انرژي مورد مطالعه در ايران (پيش از اجراي طرح هدفمندسازي يارانه ها):.. 37

2-2-9 سيستم هاي اصلي تأمين انرژي در بيمارستان ها:.. 38

2-2-10 منافع حاصل از صرفه جويي در مصرف حامل هاي انرژي:.. 38

2-2-11 مميزي و ارزيابي اصلاحات يارانه اي:.. 38

2-2-12 مميزي و ارزيابي مصرف حامل هاي انرژي:.. 39

2-2-13 موانع و محدوديت هاي ارزيابي هاي کارايي مصرف انرژي:.. 40

2-2-15 تعاريف برخي از اصطلاحات کليدي در مبحث هدفمندسازي يارانه ها:   41

2-2-15-1 يارانه:.. 41

2-2 مروری بر مطالعات انجام یافته.. 43

مطالعات انجام گرفته در ایران:.. 43

2-3-2 پژوهش هاي انجام گرفته خارج از ايران:.. 49

فصل سوم.. 53

3-1 مقدمه.. 54

فصل چهارم.. 57

4-1 مقدمه:.. 58

جدول 1: میانگین ماهانه تعداد بیماران و تخت روز اشغالی بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 59

نمودار 1: مقایسه میانگین مصرف ماهانه آب (بر حسب لیتر) بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 60

جدول 2: مقایسه میانگین مصرف ماهانه آب قبل و بعد هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   60

نمودار 2: مقایسه میانگین مصرف ماهانه برق (بر حسب کیلو وات ساعت) بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   61

جدول 3: مقایسه میانگین مصرف ماهانه برق قبل و بعد هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   62

جدول 4: مقایسه میانگین مصرف ماهانه گاز قبل و بعد هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   64

نمودار 4: مقایسه میانگین هزینه ماهیانه آب مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 65

نمودار 5: مقایسه میانگین هزینه ماهیانه برق مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 66

نمودار 6: مقایسه میانگین هزینه ماهیانه گاز مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 67

نمودار 7: مقایسه هزینه کل آب مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 68

نمودار 8: مقایسه هزینه کل برق مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 69

نمودار 9: مقایسه هزینه کل گاز مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 70

نمودار 10: کل هزینه انرژی قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها..... 71

جدول شماره 5: مقایسه میانگین ماهیانه مبلغ مصرف حامل های انرژی در یکسال قبل و بعد از طرح هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد پژوهش یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 72

جدول 6: میانگین سرانه مصرف آب (لیتر) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد بیماران یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها... 73

جدول 7: میانگین سرانه مصرف برق (کیلو وات ساعت) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد بیماران یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   73

جدول 8: میانگین سرانه مصرف گاز بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد بیماران یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 74

جدول 9: میانگین سرانه مصرف آب بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها ......... 75

جدول 10: میانگین سرانه مصرف برق بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها .. 75

جدول 11: میانگین سرانه مصرف گاز بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها  ....... 76

جدول 10: میانگین سرانه مصرف آب( لیتر) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد تخت مصوب یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 76

جدول 11: میانگین سرانه مصرف برق(کیلو وات ساعت) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد تخت مصوب یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   77

جدول 12: میانگین سرانه مصرف گاز (متر مکعب)بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد تخت مصوب یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها   77

جدول شماره 13: ضرایب همبستگی پیرسون بین مبلغ و مقدار مصرف حامل های انرژی با تعداد بیمار در بیمارستان های مورد پژوهش یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 78

جدول شماره 14: ضرایب همبستگی پیرسون بین مبلغ و مقدار مصرف حامل های انرژی با تخت روز اشغالی در بیمارستان های مورد پژوهش یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 78

جدول 15: مقایسه بهره وری آب مصرفی بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 79

جدول 16: مقایسه بهره وری برق مصرفی بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 79

جدول 17: مقایسه بهره وری گاز مصرفی بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها.. 80

جدول 18: بهره وری کلی حامل های انرژی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها.. 80

جدول 19: مقایسه میزان بهره وری انرژی قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها در یکسال قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه   81

جدول 20: نسبت هزینه انرژی به کل هزینه جاری در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها.. 82

جدول 21: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان مصطفی خمینی.. 83

جدول 22: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان طالقانی.. 84

جدول 23: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان امام خمینی.. 85

جدول 24: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان مصطفی خمینی.. 86

جدول 25: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان طالقانی.. 87

جدول 26: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان امام خمینی.. 88

جدول 27: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان مصطفی خمینی.. 89

جدول 28: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان طالقانی.. 90

جدول 29: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان مصطفی خمینی.. 91

جدول 30: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان طالقانی.. 92

جدول 31: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان امام خمینی.. 93

جدول 32: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان مصطفی خمینی.. 94

جدول 33: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان طالقانی.. 95

جدول 34: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان امام خمینی.. 96

جدول 35: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان مصطفی خمینی.. 97

جدول 36: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان طالقانی.. 98

فصل پنجم.. 99

5-1 بحث (Discussion):.. 100

منابع فارسي:.. 107

منابع لاتين:.. 111