معرفی پژوهش

عنوان پژوهش: بررسی دیدگاه و عملکرد پرسنل اتاق های عمل در مورد ایمنی بیمار در مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز،1392.

معرفی مسئله

آشنایی با قوانین و مقررات و ضوابط حاکم  بر پرستاری از اولویت­های برنامه­های پرستاری است. لذا ضروری است که پرستاران در حفظ و اعتلاء سلامتی و نیز ارتقاء ایمنی بیماران، پیشگیری از بیماری­ها، تسکین درد و آلام مددجویان پیشقدم باشند و محتوای قوانین پرستاری را بعنوان راهنمایی حین انجام مسئولیت­های محوله مد نظر داشته باشند(1).

فعالیت­های ایمن و بی­خطر پرستاری مستلزم درک چارچوب قانونی است که هر پرستار باید به آن عمل کند. امروزه، در تمام جنبه­های حرفه پرستاری، درک مفاهیم قانونی، به پرستار در کسب دانش حرفه­ای کمک می­کند تا وی بتواند خود را در انجام مسئولیت­هایش محافظت نموده و حقوق بیمار را نیز حفظ کند(2). تمامی پرستاران مسئول تصمیم­گیری­ها و اعمال خود در حفظ و کارآئی شغلی خویش هستند و مسئول دستیابی به بهترین برآیند ممکن برای مددجو هستند، که با هیچ عامل خطرسازی مواجه نباشند و بایستی بطور مداوم دانش قانونی خود را بوسیله آموزش و تجربه ارتقاء بخشند. بنابراین، یک پرستار باید در رعایت استانداردهای مراقبتی و امور مرتبط با ایمنی بیماران سعی و تلاش کافی داشته باشد و در نهایت، در قبال مردم و جامعه­ای که در آن زندگی می­کند، تعهد داشته باشد(2،3). خطاهای پزشکی در سراسر جهان بسیار بالا بوده و یکی از 5 علل مهم مرگ و میر را بخود اختصاص داده است(4). ایمنی بیمار یکی از مهم ترین اجزای کیفیت مراقبت سلامت می باشد(5).

 براساس آمار سازمان جهانی بهداشت، اطلاعات استخراج شده از 56 کشور دنیا مؤید انجام 87 میلیون تا 281 میلیون عمل جراحی(یک عمل جراحی به ازای 25 نفر جمعیت دنیا) در  سال 2002 میلادی  درجهان

بوده  است  که  از این میزان  بطور  تقریبی  هر ساله در جهان حداقل 7 میلیون  نفر در  اثر  اعمال جراحی دچار آسیب و صدمه می شوند و حداقل یک میلیون نفر نیز حین عمل جراحی و یا بلافاصله  پس از اعمال جراحی فوت می کنند. نرخ اتفاقات ناخواسته ناشی از اعمال جراحی در دنیا در قسمت بستری بالغ بر 25% و نرخ مرگ و میر خام بعد از اعمال جراحی عمده 15% - 5% می باشد. در کشورهای توسعه یافته  نیز بطور تقریبی نیمی از کل عوارض ناخواسته قسمت بستری بیمارستانی مرتبط با اعمال جراحی بوده و این در حالی است که نیمی از این موارد قابل پیشگیری ذکر شده اند. میزان معلولیت های عمده گزارش شده ناشی از اعمال جراحی در کشورهای توسعه یافته 16%- 3% بوده که 8% - 4% آنها منجر به معلولیت دائمی و یا مرگ و میر می گردد(6).

مطالعات پژوهشی نشان داده است که به طور متوسط در حدود 10% از تمام موارد بستری، بیماران به درجات مختلفی دچار آسیب می شوند و برآورد می گردد که تا 75% از این خطاها قابل پیشگیری باشند(7). سازمان جهانی بهداشت، ایمنی بیمار را به عنوان یک دغدغه سلامت عمومی در اولویت اهداف خود قرار داده است، آمارها نشان می دهند که خطای کارکنان شاغل در سیستم های بهداشتی درمانی یک نفر از هر 10 بیمار پذیرش شده در بیمارستان های جهان را تحت تأثیر قرار می دهد(8). طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت، همه ساله ده ها میلیون نفر در اثر خطاهای پزشکی و فرآیندهای غیر ایمن درمانی، جان خود را از دست داده و یا دچار ناتوانی می شوند(9). مراقبت و خدمات درمانی غیر ایمن علاوه بر تحمیل رنج به انسان ها، هزینه های اقتصادی سنگینی نیز به پیکره نظام سلامت وارد می آورد و باعث وارد آمدن فشار رواني برکارکنان سيستم سلامت و افراد جامعه مي گردند(10). صاحبنظران بر این عقیده هستند که سازمان ها به منظور بهبود کیفیت و ارتقای ایمنی بیمار، بایستی در کنار مداخلات ساختاری مختلف، فرهنگ ایمنی بیمار را نیز در میان کارکنان خود رواج دهند(11). و يکي ازعواملي که نقش مؤثري در ارتقاي سطح ايمني بيمار در بیمارستان ها دارد، وجود فرهنگ ايمني بيمار در اين مراکز است(12). در واقع چنین تخمین زده می شود که بین 5%  تا 10 % هزینه های مربوط به سلامت، ناشی از خدمات بالینی غیر ایمن می باشد که منجر

به آسیب بیماران می گردد و در این میان سهم نارسایی سیستم ها و روش ها بیش از نقش افراد است(13). ایمنی را می­توان به صورت پرهیز، پیشگیری و کاهش نتایج ناگوار و ناخواسته یا کاهش آسیب ناشی از فرآیند­های پزشکی به بیمار و نیز حفظ بیمار از صدمات سهوی بعلت مراقبت­های پزشکی و یا ناشی از اشتباهات پزشکی تعریف نمود(14). به عنوان تعریفی دیگر، ایمنی بیمار همان اجتناب، پیشگیری و بهتر شدن نتایج نامطلوب یا آسیب ناشی از فرآیند مراقبت سلامت است. پس به عبارتی، ایمنی بیمار حفظ بیمار از آسیب سهوی به دلایل پزشکی و یا ناشی از خطاهای پزشکی می­باشد.

فهرست مطالب

فصل اول : معرفی پژوهش

معرفی پژوهش..................................................................................................................................................................1

معرفی مسئله...................................................................................................................................................................3

فرهنگ ایمنی...................................................................................................................................................................4

اهداف پژوهش...............................................................................................................................................................15

اهداف اختصاصی طرح...................................................................................................................................................15

اهداف فرعی طرح...........................................................................................................................................................16

اهداف کاربردی طرح......................................................................................................................................................16

تعریف ایمنی..................................................................................................................................................................16

تعریف واژه ها.................................................................................................................................................................17

سوالات پژوهش..............................................................................................................................................................17

محدودیت های پژوهش..................................................................................................................................................18

فصل دوم :دانستنی های پژوهش

دانستنی های پژوهش....................................................................................................................................................20

مقدمه.............................................................................................................................................................................21

ایمنی..............................................................................................................................................................................21

تاریخچه ایمنی.............................................................................................................................................................26

مروری بر مطالعات.........................................................................................................................................................30

فصل سوم : نوع پژوهش

جامعه پژوهش.........................................................................................................................................................35

روش پژوهش...........................................................................................................................................................36

مقدمه......................................................................................................................................................................36

نوع پژوهش.............................................................................................................................................................36

جامعه پژوهش..........................................................................................................................................................36

نمونه پژوهش و روش نمونه گیری..............................................................................................................................37

مشخصات واحدهای پژوهش....................................................................................................................................38

محیط پژوهش.........................................................................................................................................................38

ابزار گردآوری داده ها.............................................................................................................................................38

تعیین اعتبار علمی(روائی).......................................................................................................................................39

تعیین اعتماد علمی (پایائی)...................................................................................................................................... 40

روش کار..................................................................................................................................................................40

روش تجزیه و تحلیل داده ها....................................................................................................................................41

ملاحظات اخلاقی......................................................................................................................................................41

فصل چهارم : یافته های پژوهش

جداول..................................................................................................................................................................41

مقدمه...................................................................................................................................................................42

                   فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری................................................................................................................................................60

تجزیه و تحلیل یافته ها..........................................................................................................................................62

نتیجه گیری  نهائی..................................................................................................................................................67

پژوهش در پرستاری...............................................................................................................................................68

پیشنهادات برای مطالعات بعدی..............................................................................................................................68

منابع......................................................................................................................................................................70

ضمائم....................................................................................................................................................................74