چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه حافظه کوتاه مدت،دقت و تمرکزحواس کودکان 10 و11ساله  موسیقی آموخته  و نیاموخته بود.

روش: روش پژوهش حاضر از  نوع علی- مقایسه­ای  یا  پس- رویدادی بود. نمونه پژوهش عبارت بود از50 دانش­آموز موسیقی آموخته(با حداقل 2 سال آموزش)و50 دانش­آموز موسیقی نیاموخته 10و11 ساله که از میان دانش­آموزان مدارس شهر تهران به روش خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شده بودند. گروه گواه از نظر سن،میزان تحصیلات پدر و مادر،سطح اقتصادی خانواده و نمره هوش­بهر(با استفاده از آزمون ریون)با گروه مورد بررسی همتاسازی شد. ابزار پژوهش برای گردآوری نمره­های حافظه کوتاه مدت،دقت و تمرکزحواس،خرده مقیاس­های آزمون وکسلر بود.

یافته­ها: نتایج نشان داد،با کنترل نمره هوش کلی،توانایی حافظه کوتاه مدت،دقت و تمرکزحواس دانش­آموزان موسیقی آموخته بیش از دانش­آموزان موسیقی نیاموخته است. بر این اساس تقریبا 5/6 درصد از واریانس "حافظه کوتاه مدت" آزمودنی ها،توسط انتساب به گروه­ها تبیین می­شود. این رقم در مورد "دقت و تمرکز حواس" به 5/11 درصد افزایش یافته است.

نتیجه­گیری: با توجه به نتایج به دست آمده مشخص گردید که آموزش موسیقی و داشتن مهارت موسیقی می­تواند در رشد برخی توانایی­های شناختی کودکان مؤثر باشد. لذا در کنار سایر دروس،آموزش موسیقی می­تواند باعث توسعه کاربرد قوای شناختی در دانش­آموزان و راهبردی برای افزایش پیشرفت تحصیلی آنها باشد.

کلمات کلیدی: موسیقی­آموخته،موسیقی­نیاموخته،حافظه کوتاه­مدت،دقت،تمرکزحواس،دانش آموزان

فهرست مطالب

عنوان

 چکیده ...................................................................................................................    1

صفحه

فصل اول-کلیات پژوهش

مقدمه .......................................................................................................................................

3

1-1بیان مسئله ......................................................................................................................

7

1-2 اهمیت و ضرورت پژوهش ...........................................................................................

14

1-3 هدف های پژوهش .......................................................................................................

18

1-4 فرضیه های پژوهش .....................................................................................................

19

1-5 متغیرهای پژوهش ........................................................................................................

19

1-5-1تعریف نظری مفاهیم.................................................................................................

1-5-2 تعریف عملیاتی مفاهیم............................................................................................

19

21

فصل دوم – ادبیات پژوهش

 مقدمه .....................................................................................................................................

25

2-1 اصول و هدف های آموزش و پرورش ......................................................................

27

2-2ویژگی های رشد دانش آموزان در دوره ابتدایی ....................................................

29

2-3 ملاک ها گزینش مواد درسی در دوره ابتدایی .......................................................

31

2-4 پیشرفت تحصیلی .........................................................................................................

32

2-5 حیطه های آموزشی .....................................................................................................

33

2-6 حوزه شناختی ................................................................................................................

35

2-7 توانایی های و مهارتهای ذهنی ..................................................................................

35

2-8 حیطه ی عاطفي ...........................................................................................................

36

2-9 حیطه روانی حرکتی .....................................................................................................

37

2-10 حافظه ...........................................................................................................................

37

2-11 هوش ............................................................................................................................

40

2-12 نظریه سه وجهی هوش استرنبرگ ........................................................................

41

2-13 نظریه هوش گاردنر.....................................................................................................

42

2-14 هوش از نظر پیاژه ....................................................................................................

44

2-15 فراشناخت ...................................................................................................................

46

2-16 حیطه عواطف و نگرش ها ........................................................................................

47

2-17 علایق دانش آموزان ...................................................................................................

48

2-18 انگیزش ........................................................................................................................

49

2-19 خود پنداره ..................................................................................................................

50

2-20 مهارت های حرکتی ..................................................................................................

51

2-20-1 ویژگی های مهارتهای حرکتی ..........................................................................

52

2-21یادگیری فعال ........................................................................................................

53

2-22 کارکرد مغز..................................................................................................................

55

2-22-1 یادگیری و پردازش اطلاعات نیمکره چپ و راست مغز.................................

57

2-23 موسیقی چیست؟ ......................................................................................................

60

2-23-1 نظریه های مربوط به موسیقی............................................................................

63

2-23-2 تاریخ موسیقی در ایران ......................................................................................

64

2-23-3 متقدمان موسیقی در ایران .................................................................................

66

2-23-4 وضعیت کنونی آموزش موسیقی در ایران .......................................................

68

2-23-5 آموزش موسیقی در دانمارک .............................................................................

69

2-23-6 آموزش موسیقی در ژاپن .....................................................................................

70

2-23-7 معرفی روش آموزش سوزوکی ...........................................................................

72

2-23-8 مبانی اساسی موسیقی ........................................................................................

73

2-23-9 نقش آموزش موسیقی .........................................................................................

76

2-23-10 اثر آموزش موسیقی بر رشد شناختی ............................................................

77

2-23-11 موسیقی و مغز انسان ........................................................................................

79

2-24 حس آمیزی ................................................................................................................

82

2-25 کودک و درک مفاهیم موسیقی ...........................................................................

84

2-26 آموزش موسیقی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلي..............................................

85

2-27 موسیقی،مهارت خواندن و رشد زبان ...................................................................

88

2-28 آموزش موسیقی و استدلال فضایی .......................................................................

89

2-29 نظام های نمادی و موسیقی ...................................................................................

91

2-30 گرایش ذاتی انسان به موسیقی ..............................................................................

93

2-31 نقش موسیقی از نظر پرورش ..................................................................................

94

2-32 موسیقی و حرکات بدن ............................................................................................

97

2-33 سیستم آموزش بدنی ................................................................................................

98

2-34 اصول اجرای موسیقی ...............................................................................................

99

2-35 مراحل پنجگانه دایره اجرا .......................................................................................

100

2-36 مروری بر پژوهش های انجام شده درباره اثرات موسیقی ................................

101

2-36-1 پژوهش های انجام شده در خارج از ایران.......................................................

101

2-36-2 پژوهش های انجام شده در داخل ایران............................................................

103

2-37 خلاصه دانش موجود .................................................................................................

106

فصل سوم - روش پژوهش

 مقدمه .....................................................................................................................................

3-1 روش پژوهش .................................................................................................................

110

110

3-2 جامعه آماری .................................................................................................................

110

3-3 حجم نمونه ...................................................................................................................

111

3-4 روش نمونه گیری .........................................................................................................

111

3-5 ابزار اندازه گیری ...........................................................................................................

111

3-6 روش گرد آوری داده ها ...............................................................................................

118

3-7 روش تجزیه و تحلیل داده ها .....................................................................................

120

فصل چهارم - يافته هاي پژوهش

 مقدمه .....................................................................................................................................

4-1 يافته هاي توصيفي ......................................................................................................

122

122

4-2 يافته هاي استنباطي ....................................................................................................

131

4-3 فرضيه يکم .....................................................................................................................

131

 فصل پنجم - بحث و نتیجه گیری

 مقدمه.......................................................................................................................................

135

5-1 خلاصه پژوهش.............................................................................................................

135

5-2بحث ونتیجه گیری........................................................................................................

5-3 محدودیت ها.................................................................................................................

136

141

5-4 پیشنهادها ....................................................................................................................

142

5-5 پیشنهادهای کاربردی.................................................................................................

فهرست منابع فارسی..........................................................................................................

143

144

فهرست منابع انگلیسی........................................................................................................

150

ضمائم......................................................................................................................................

152

فهرست جداول

  عنوان

صفحه

 جدول 4-1 توزيع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک جنسیت..........................................................................

122

 جدول 4-2 توزيع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک سن..................................................................................

123

 جدول4-3 میانگین وانحراف استاندارد مدت آموزش موسیقی ................................................................

123

 جدول 4-4 توزیع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک تحصیلات پدر...............................................................

124

 جدول4-5 توزیع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک تحصیلات مادر...............................................................

124

 جدول4-6 توزیع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک شغل پدر..........................................................................

125

 جدول4-7 توزیع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک شغل مادر.........................................................................

126

 جدول4-8 توزیع فراوانی آزمودنی ها به تفکیک درآمد خانواده..................................................................

126

 جدول4-9 توصیف بهره هوشی آزمودنی ها….................................................................................................

127

 جدول4-10 میانگین وانحراف استاندارد کودکان درخرده مقیاس های وکسلر........................................

128

 جدول4-11 ماتریس همبستگی بین متغیرهای پژوهش...............................................................................

129

 جدول4-12 محاسبات آزمون مجذور کای به تفکیک جنس،سن و...دردانش آموزان ...........................

130

 جدول4-13 خلاصه آزمون t جهت مقایسه هوش بهر دانش آموزان ..........................................................

 جدول4-14 خلاصه آزمون MANOVA...........................................................................................................

 جدول4-15 آزمون تک متغیره پس از MANOVA......................................................................................

131

132

133