این پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد

چکیده
یکی از موضوعات مهم در بحث طلاق در اسلام، طلاق سوم است. پژوهش پیش رو به دنبال بررسی نظرات فقهای دو فرقه بزرگ اسلام یعنی اهل تشیع و اهل تسنن در این زمینه است. به همین منظور ضمن تبیین مفهوم طلاق و دیدگاه اسلام در این خصوص اقسام و ارکان آن به طلاق سوم پرداخته شده است. تحقیق و پژوهش نگارنده حاکی است که در دیدگاه فقهای اهل تشیع موضوع طلاق سوم تابع قواعد خاصی است که براساس آن موضوع سه طلاق در یک مجلس اساساً یک طلاق محسوب می¬شود و در طلاق سوم جهت رجوع مجدد به محلل نیاز پیدا می¬کند. ولی از نظر عموم فقهای اهل تسنن سه طلاق در یک مجلس امری پذیرفته شده و سه طلاق تلقی می-گردد و هیچگاه امکان رجوع ندارد. نگارنده در ادامه دلایل هریک از دیدگاه غالب فقهای اهل تشیع و اهل تسنن در این زمینه که بر آیات قرآن، سنت و اجماع استوار است را تبیین کرده است.

کلمات کلیدی : طلاق سوم، محلل، اهل تشیع، اهل تسنن.

 
مقدمه
در اسلام به همان اندازه که از ازدواج تمجید و بدان سفارش شده است، از طلاق نکوهش و نهی شده است؛ پیامبر اسلام (ص) طلاق را به مثابه امری نکوهیده می¬داند که پایه¬های یک خانه را ویران می¬کند. بر همین اساس بدین سبب در اسلام تدبیری اندیشیده و تمهیداتی پیش¬بینی شده تا این «بدترین حلال» به وقوع نپیوندد اما این کاملاً بسته و غیرقابل اجرا نیست. اسلام با علم به ناگزیر بودن طلاق در بعضی مواقع سعی کرده است آن را قاعده مند کرده و در چهارچوب قانون به نظم درآورد. لذا در این موضوع دارای دیدگاه و نظر است. یکی از موضوعات مورد بحث سه طلاق در یک جلسه است. دیدگاه اسلام در این زمینه منسجم و یکپارچه نیست.
همین امر موضوع پژوهش حاضر را تشکیل می¬دهد. به عبارتی نگارنده به دنبال پاسخ به این سوال است که دیدگاه غالب فقهای اهل تشیع و اهل تسنن در این زمینه چگونه است؟ در راستای بررسی این موضوع تحقیق از شش فصل تشکیل شده است. فصل اول کلیات پژوهش را در بر می¬گیرد. در این فصل، بیان مسئله، سوالات اصلی و فرعی، فرضیه، ضرورت و اهمیت تحقیق و اهداف پژوهش آمده است. فصل دوم پیشینه تحقیق طرح شده و در فصل سوم روش شناسی تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. فصل چهارم نیز به مفهوم شناسی طلاق، دیدگاه اسلام درباره طلاق، ارکان و اقسام طلاق اختصاص یافته است. در فصل پنجم به تفصیل دیدگاه فقهای اهل تشیع و اهل تسنن درباره سه طلاق در یک مجلس بررسی شده است. همچنین تلاش شده تا مبانی اختلاف نظرات دو فرقه بزرگ اسلام یعنی اهل تشیع و اهل تسنن در این زمینه مورد بحث قرار گیرد. در نهایت در فصل ششم تحت عنوان نتیجه-گیری و پیشنهادات، جمع بندی از بحث و راهبردهای احتمالی در این خصوص بحث شده است.

 
فهرست
عنوان                                                                                                                                 صفحه
چکیده     2
مقدمه     3
فصل اول(بیان مسئله)
1-1 بیان مسئله     10
1-2 سؤالات تحقیق     10
1-3 اهداف مشخص تحقيق     11
فصل دوم)پیشینه تحقیق(
2-1 مرور ادبیات و سوابق     13
2-2 جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق     14
فصل سوم(روش شناسی تحقیق)
3-1 روش تحقیق     16
3-2 روش شناسی تحقیق     16
3-3 شرح کامل روش تحقیق     16
فصل چهارم)کلیات(
4-1 بخش اول: طلاق     18
4-1-1 مفهوم شناسی طلاق     18
4-2-1 معنای لغوی طلاق     19
4-3-1- فلسفه طلاق     19
4-4-1 طلاق‌دهنده و شرايط آن     20
4-5-1 شرایط طلاق گیرنده     21
4-6-1- صیغه طلاق     23
4-7-1 شاهد در طلاق     26
4-8-1- كيفيّت شهادت     27
4-9-1 صفات شاهدان طلاق     27
4-10-1- شهادت گرفتن براي طلاق     28
4-2- بخش دوم: انواع طلاق     29
4-2-1 طلاق رجعي     29
4-2-2- طلاق بائن     30
4-2-3 طلاق خلع     31
4-2-4- طلاق مبارات     32
4-2-5 طلاق در مذاهب اهل تسنن     32
4-2-5-1 مذهب حنفی     32
4-2-5-2 مذهب مالکی     33
4-2-5-3 مذهب شافعی     33
4-2-5-4 مذهب حنبلی     33
4-2-6 طلاق بائن ذر فقه امامیه و مذاهب اربعه     34
4-3 بخش سوم: محلل و شرایط طلاق     35
4-3-1 محلل در طلاق سوم     35
4-3-2 زمان طلاق     36
4-3-5 مکان عده     39
4-3-6 تکالیف شوهر در زمان عده     39
4-3-7 ارکان طلاق     40
4-3-8  طلاق و فطرت     40
4-3-9 احکام مطلقه     41
4-3-10 استقراء احكام مطلقه رجعيه‌     42
4-3-11 اگر زوج اهل سنت زوجة اهل تشيع خود را طلاق دهد ؟     42
4-3-12 سه طلاقه     43
4-3-13 طولاني‌ترين عده     44
4-3-14 عده وفات     45
4-3-15 توارث بين مطلقه و طلاق دهنده     46
4-3-16 رجوع     47
فصل پنجم(سه طلاق کردن در یک مجلس از دیدگاه آیات قرآن، سنت، علماو عقل)
5-1 بخش اول: مبحث سه طلاق     50
5-1-1 طلاق سوّم چيست؟     50
5-3-2 سه طلاق در يك مجلس     51
5-3-3 احکام سه طلاقه     52
5-3-3-1 حرام شدن سه طلاقه بر شوهرش     52
5-3-3-2 مواردی که در سه طلاقه بودن مدخلیت ندارد     52
5-3-3-3 عدم تحقق سه طلاق در یک مجلس     52
5-3-3-4 بطلان دو و سه طلاق در يك مجلس    ‏ 57
5-2 بخش دوم: بررسی آیات قرآن     58
5-2-1 تفسیر عبارات «أو تسریح بإحسان»     61
5-3 بخش سوم: دلایل اهل تسنن برای سه طلاق کردن در یک مجلس     66
5-3-1 دلایل اهل تسنن مبنی بر صحت سه طلاق کردن در یک مجلس از دیدگاه قرآن     66
5-3-2 دلایل اهل تسنن مبنی بر سه طلاق کردن در یک مجلس از دیدگاه سنت     66
5-3-2-1 روايت فاطمه بنت قيس:     66
5-3-2-2 حديث سهل: سهل بن سعد ساعدي روايت كرده است كه:     67
5-3-3 استدلال به اجماع     67
5-3-3-1 استدلال به اجتهاد در مقابل نص     68
5-3-3-2 نسخ قرآن به وسيله اجماع كاشف از نص     70
5-3-3-3 تاديب مردمى كه به حدود خدا تجاوز كردند     71
5-3-3-4 امضاى سه طلاق در يك مجلس براى جلوگيرى از دروغ گويى     71
5-3-3-5 دگرگونى احكام بر طبق مصالح     72
5-4  دیدگاه اهل تشیع در مورد سه طلاق کردن در یک مجلس     73
5-4-1 دیدگاه اهل تشیع در مورد سه طلاق کردن در یک مجلس از منظر قرآن     73
5-4-2 استدلال به سنت از دیدگاه اهل تشیع     81
5-5 استدلال های اهل سنت مبنی بر صحت سه طلاق کردن در یک مجلس و نقدهای اهل تشیع بر آنها     83
5-5-1 دلایل اهل تسنن مبنی بر صحت سه طلاق کردن در یک مجلس از دیدگاه قرآن     83
5-5-2 دلایل اهل تسنن مبنی بر سه طلاق کردن در یک مجلس از دیدگاه سنت     84
5-5-3  استدلال به اجماع     86
5-5-4 استدلال به اجتهاد در مقابل نص     87
5-5-5 توجيهاتى براى حكم خليفه دوم     90
5-5-5-1 نسخ قرآن به وسيله اجماع كاشف از نص     90
5-5-5-2 تاديب مردمى كه به حدود خدا تجاوز كردند     92
5-5-5-3-  امضاى سه طلاق در يك مجلس براى جلوگيرى از دروغ گويى     95
5-5-5-4  دگرگونى احكام بر طبق مصالح     96
5-5-5-5 تغییر احکام بر حسب مقتضیات زمان     98
5-5-6 مفاسدی که سه طلاق کردن در یک مجلس در طول تاریخ برای مردم به وجود آورده است.     99
فصل ششم)نتیجه گیری بحث(
6-1 بخش اول: نتیجه گیری     104
6-1-1 جمع‌بندي     106
آخر کلام     107
منابع     108

فصل اول
بیان مسئله
 
1-1 بیان مسئله
«سه طلاقه کردن» اصطلاحی است فقهی که بر اساس فقه اهل تشیع و فقه اهل تسنن تعاریف متفاوتی دارد. بنا بر فقه اهل تشیع سه طلاقه کردن زن وقتی تحقق می پذیرد که مردی همسر خود را طلاق دهد، سپس در ایام عده رجوع کند یا پس از تمام شدن وقت عده با او ازدواج کند، آنگاه برای بار دوم همسر خود را طلاق دهد و همانند بار اول یا در ایام عده به زن مراجعه کند یا پس از انقضای مدت عده با او ازدواج کند، آنگاه برای بار سوم همسر خود را طلاق دهد. این زن سه طلاقه به شمار می‌آید و در این صورت، مرد حق ازدواج مجدد با او را نخواهد داشت مگر این که به اصطلاح فقهاء محلل پیدا شود، یعنی آن زن با مرد دیگری غیر از شوهر اولش ازدواج کند. در چنین صورتی اگر شوهر دومش از دنیا برود یا آن زن را طلاق دهد، پس از پایان زمان عده، شوهر اول می تواند با او ازدواج کند، پس همان گونه که ملاحظه شد، سه طلاقه کردن در سه مرحله و سه زمان صورت می‌گیرد و بنا بر فقه اهل تشیع، نمی‌توان همسر خود را در یک نوبت سه‌طلاقه کرد، ولی فقهای اهل تسنن سه طلاقه کردن در یک مجلس را نیز صحیح و معتبر می‌دانند و احکام سه‌طلاقه را در باره‌ی آن صادق می‌شمارند .
در این تحقیق سعی خواهد شد که با نقد و ارزیابی دلایل هرکدام از فرق اهل تسنن و اهل تشیع دریابید که کدام یک از فرق حکم صحیح را از آیات قرآن و سنت استخراج نموده و به آن عمل می¬کند.

1-2 سؤالات تحقیق
سوال اصلی
1- دیدگاه امامیه و اهل سنت در خصوص سه طلاقه کردن در یک مجلس چیست؟
سوالات فرعی
1- مبانی و ادله فقهای قائل به صحت سه طلاقه کردن در یک مجلس چیست؟
2- مبانی و ادله فقهای قائل به بطلان سه طلاقه کردن کدامند؟
3- بنا بر نظر کسانی که سه طلاقه کردن را باطل می دانند حکم اصل طلاق چیست؟
فرضیه ها
فرضیه اصلی1
از دیدگاه فقهای اهل تشیع موضوع سه طلاق در یک مجلس اساسا یک طلاق محسوب می شود و در طلاق سوم  جهت رجوع مجدد به محلل نیاز پیدا می کند.