چکیده

در جغرافیا ، واقعیتهای جغرافیایی و یا اطلاعات جغرافیایی ، با سایر واقعیتها و اطلاعات تفاوت دارد . بدینسان که هر واقعیت و اطلاعات جغرافیایی،با مکان پیوند می خورد .زمانی که این پیوند صورت گیرد وارد مبحث و رشته جغرافیای سیاسی می شویم،جغرافياي سياسي شاخه‌اي از جغرافياي انساني است. امروزه طبق آخرين تعريف، نقش ويژه جغرافياي سياسي تحليل فضايي پديده‌هاي سياسي و شناسايي فرايندهاي سياسي است.در این پایان نامه نگارنده می خواهد به تحلیل اطلاعات جغرافیای سیاسی معلمان و دانش آموزان در سطح شهرستان رودبار بپردازد،لذا پایا ن نامه در پنج فصل تنظیم گردیده است،در فصل اول به کلیات تحقیق،فصل دوم مبانی نظری و تعریف مفاهیم پرداخته ایم،با توجه به محدوده مورد مطالعه (شهرستان رودبار)در فصل سوم  به مواد و روش ها و همچنین مشخصات جغرافیایی این شهر پرداخته ایم، تحلیل اطلاعات در فصل چهارم این پایان نامه از طریق نرم افزارspssصورت گرفته است،در نهایت فصل پنجم ارزیابی فرضیه و نتیجه گیری این پایان نامه است.این پایان نامه درجهت پاسخگویی به سوال زیربوده است:

عوامل تاثیرگذار بر میزان سطح اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزان متوسطه شهرستان رودبار کدامند؟

اهداف این تحقیق عبارتند از:

1. تحلیل مولفه های تاثیرگزاربر اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزانمقطع متوسطه شهرستان رودبار
2. تبیین اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزانمقطع متوسطه شهرستان رودبار
3. بررسی و آشنایی اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزانمقطع متوسطهشهرستان رودبار

یافته های تحقیق حاکی از آن است که اطلاعات جغرافیایی معلمان دانش آموزان شهرستان رودبار بیشتر از اطلاعات جغرافیای سیاسی آنها است.همچنین رسانه بیشترین تاثیر را در کسب اطلاعات این قشر داشته است.

واژگان کلیدی:جغرافیا،اطلاعات جغرافیایی،معلمان،دانش آموزان،شهرستان رودبار

مقدمه

امروزه بدون شک جغرافیای سیاسی از گستره بسیار وسیع تر از بیست یا سی سال گذشته برخوردار است.(پایمرد،106:1391)جغرافیای سیاسی دانشی است کهن و  دارای قدمت که عمر آن برابر با تاریخ تشکیل اولین مجتمع های انسانی می باشد.یعنی زمانی که انسان بر اساس نیازهای خاص خود،اقدام به تصمیم گیری کرد و اثر آن تصمیم گیری موجب پیدایش روستاها،شهرها و به ویژه کشورها شد،جغرافیای سیاسی پا به عرصه ظهور گذاشت.از روسای قبیله گرفته تا فرماندهان  و پادشاهان به خصوص دانشمندان  در اداره و کنترل امورات خود بدون آنکه از مفهوم جغرافیای سیاسی استفاده کننددر حل و فصل مسایل مختلف زمان خود مانندجنگ،صلح و مسایل نظامی،سیاسی،اجتماعی و اقتصادی و....از دانش جغرافیای سیاسی بهره جسته اند؛تا این که،بالاخره،در اواخر قرن نوزدهم جغرافیدان آلمانی فردریک راتزل،اصلاح جغرافیای سیاسی را برای اولین بار مطرح ساخت.گرچه،به نظر می رسد،در آن زمان موضوعات اصلی جغرافیای سیاسی،دولت ها و مرزها بوده اند،اما با گذشت زمان،روز به روز،بر موضوعات آن افزوده شد.تاجایی که در فرایند جهانی شدن نقش دولت ها و مرزها کمرنگ تر شده و مسائل فرامرزی نه بین دولت ها،بلکه میان ملت ها سر بر آورده است.(زین العابدین،12:1385)لذا در این پایان نامه نگارنده میخواهد به تحلیل اطلاعات جغرافیای سیاسی در بین دانش آموزان و معلمان در سطح شهرستان رودبار بپردازد،همانطور که بیان شد به دلیل گستردگی مفهوم و اطلاعات جغرافیای سیاسی در زمان حاضر و محدود بودن تحقیق فوق بر آنیم که بخش اعظم و مهم اطلاعات جغرافیای سیاسی را مورد تحلیل و کنکاش قرار دهیم.

1بیان مسئله

پژوهش های اجتماعی ابتدا از مسایلی آغاز می شود که به گونه ای "معما" هستند، اما ناروشنی، همیشه فقدان آگاهی و اطلاعات نسبت به یک موضوع نیست ، بلکه شکاف در فهم و اهمیت موضوع ، خود می تواند بخش اصلی یک معما باشد.داشتن اطلاعات در زمینه  رشته های با اهمیت یکی از ملزوماتی است که باید از حالت معما خارج گردد  .با توجه به اینکه جغرافیا امروزه از اهمیت زیادی برخوردار است و با وجود اهمیتی که دانش جغرافیا دارد  معهذا بسیاری از مردم اطلاعات چندانی از این علم ندارند و با توانمندی ها و نقاط مثبت آن آشنا نیستند. درس جغرافیا طی سال های اخیر مورد توجه زیاد متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. به هر حال اگر لازم باشد که دانش آموزان سواد جغرافیایی خود را توسعه بخشند و توانایی استدلال مکانی پیدا کنند ، آموزش جغرافیا به شکل اصولی بسیار ضروری است. جغرافیای سیاسی شاخه‌ای از علم جغرافیا است،این علم  که تأثیرپذیری و‎ ‎تأثیرگذاری سیاست و قدرت در محیط جغرافیایی و به بیان دیگر، تأثیر تصمیمات سیاسی بر‎ ‎محیط جغرافیایی را مورد کاوش و بررسی قرار می‌دهد.هم چنین جغرافیای‎ ‎سیاسی پدیده‌های سیاسی را در فضای درونی یک کشور مورد بحث قرار می‌دهد که به طور‎ ‎سنتی شامل مفاهیمی مانند مرز، ملت، حکومت و سرزمین و... است.در زمینه تشریح اطلاعات جغرافیای سیاسی ایران گروههای مختلفی دراین  فرآیند تلاش کرده اند .آشنایی و آگاهی از جغرافیای سیاسی یکی از اهداف سیاستگذاران است .

در این راستا یکی از گروههای بارز این مجموعه که به این آگاهی نیاز دارد ، وضرورت دارد آشنا باشند  دبیران و شاگردان دوره دبیرستان  در سطح شهرستان های کوچک هستند . لذامحقق دراین پایان نامه می خواهد تحلیل نماید که دبیران و دانش آموران دوره دبیرستان در سطح شهرستان رودبارچقدر با جغرافیای سیاسی و موضوعات مرتبط با آن آشنا هستند،این پایان نامه از طریق نرم افزار spssبه چگونگی تحلیل اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان رودبارمی پردازد. محقق اطلاعات جغرافیای سیاسی  را به عنوان متغیر مستقل و دبیران و دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان رودبار را به عنوان متغیر وابسته خود در این پایان نامه مشخص کرده است تا به روشنی یه تحلیل درست نائل آید.

2-1  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

تحلیل و بررسی اطلاعات جغرافیای سیاسیدر بین معلمان و دانش آموزان از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. چرا که جغرافیا به عنوان علمی کهن با زندگی انسانها به صورت مستقیم و غیر مستقیم در ارتباط است.در این رابطه جغرافیای سیاسی به عنوان شاخه ای از علم جغرافیا،شناخت و اطلاع بودن آن به دلیل ارتباط علم جغرافیای سیاسی با زندگی مردم مهم است چرا که امروزه در بیشتر کشورهای جهان سوم،تحولاتی رخ می دهد که ناشی از جغرافیای سیاسی است و زندگی مردم آن سرزمین متاثر از این علم است.

3-1انگیزه تحقیق

معلمان راهنمای دانش آموزان در زمینه تعلیم و تربیت و علم اندوزی می باشند؛با توجه به اهمیت رشته جغرافیا و علی الخصوص جغرافیای سیاسی،نگارنده به عنوان یک دبیر ابتدا خواسته است تا اطلاعات جغرافیای سیاسی را در میان همکاران خود جستجو کنددر ادامه محقق خواستار این است تا متوجه شود این اطلاعات در میان دانش آموزان تاچه اندازه است.

4-1اهداف تحقیق

1. تحلیل مولفه های تاثیرگزاربر اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزانمقطع متوسطه شهرستان رودبار
2. تبیین اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزانمقطع متوسطه شهرستان رودبار
3. بررسی و آشنایی اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزانمقطع متوسطهشهرستان رودبار

5-1 سؤال تحقیق

عوامل تاثیرگذار بر میزان سطح اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزان متوسطه شهرستان رودبار کدامند؟

6-1 فرضیه های تحقیق

1.به نظر می رسد اطلاعات جغرافیایی دبیران و دانش آموزان  مقطع متوسطه شهرستان رودبار از اطلاعات جغرافیای سیاسی آنها بیشتر است.

2.به نظر می رسد رسانه ملی در اطلاعات جغرافیای سیاسی دبیران و دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان رودبار  بیشترین سهم را دارد.

7-1- سازماندهی تحقیق

تحقیق حاضر در 5 فصل تهیه شده است:

فصل اول به  کلیات تحقیق پایان نامه می پردازد لیکن در این فصل نوع روش تحقیق و حجم نمونه و جامعه آماری نیز پرداخته است.

در فصل دوم ادبیات موضوع یا همان مبانی نظری است که مفاهیم را روشن ساخته است

در فصل سوم به ویژگی های جغرافیایی شهرستان رودبار می پردازد.

 در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده و پاسخ،پاسخگویان به پرسش ها می پردازد.یافته های تحقیق از طریق جواب های پاسخگویان به پرسش های پرسشنامه ها است.

و در نهایت فصل پنجم به ارزیابی فرضیه ها و نتیجه گیری می پردازد.

8-1 محدوده مورد مطالعه

محدوده مورد مطالعه در این پایان نامه شهرستان رودبار است.

9-1  محدودیت ها وتنگناهای تحقیق

- زمان بر بودن توزیع پرسشنامه به دلیل پراکندگی مدارس دولتی شهرستان رودبار

- عدم پاسخگویی بعضی از دبیران و دانش آموزان .

- تنگناهای مالی در جریان پژوهش.

- محدودیت زمان با توجه به گستره پژوهش و فرصت زمانی محدود و تعطیلی زودتر مدارس به دلیل مسابقات جام جهانی فوتبال.

10-1 سوابق و ادبیات تحقیق

مطالعه و تحلیل جغرافیای سیاسی و هم چنین کنکاش در زمینه آموزش و پروش  از اهمیت خاصی برخوردار است. در سال های اخیر در این زمینه  گوناگونی صورت گرفته است ،کتابها و مقالاتی در این زمینه به رشته تحریر درآمده که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود.

عبدالحسین کلانتری و همکاران(1388)؛ در مقاله ای با عنوان: هویت دینی و جوانان، پس از بررسی

مفهوم هویت دینی به عنوان یکی از مسائل مرتبط با جغرافیای سیاسی، نتیجه می گیرند که هویت دینی به دلیل محتوایی که دارد مهم ترین بعد هویت است که نقش تعیین کننده ای در هویت یابی افراد جامعه دارد. نویسندگان معتقدند که تقویت این بعد از هویت سبب قوام سایر ابعاد آن می گردد.