سيماى يهود در ادب منظوم پارسى

(از سده سوم تا سده هفتم ه.ق)

عباس نادرى شيخ(1)

بررسى آثار منظوم ادب پارسى در ارتباط با يهوديان، گذشته از اين كه ما را با نحوه‏ى تفكر شعرا و سخنوران در مورد يك گروه اقليت فكرى و مذهبى آشنا مى‏كند، مى‏تواند ما را به درك بهتر اوضاع زندگى يهوديان آن دوره‏ها رهنمون سازد. آثار اين بزرگان كه در واقع، بخش مهمى از هويت ملى و فرهنگى ما را تشكيل مى‏دهد، ارزش زيادى در درك صحيح الگوهاى رفتارى دارند. داشتن تساهل و تسامح در برخورد با افكار و عقايد مخالف فكرى و مذهبى، پرهيز از جزم‏انديشى و اختلافات فرقه‏اى و عقيدتى و هم‏چنين پرهيز از ظاهربينى و درك حقيقت موجود در هر دين و آيينى اساس فكر و انديشه‏ى پديدآورندگان اين آثار است.

واژه‏هاى كليدى: ايران، يهوديان، ادب پارسى، مذهب، بنى اسرائيل، جهود.

بازتاب سيماى يهود در ادب منظوم پارسى در سده‏ى سوم تا سده‏ى هشتم هجرى قمرى از دو لحاظ قابل توجه است. نخست اين كه شاعران و سخنوران اين دوره‏ها به لحاظ فكرى، نسبت به يهود چگونه مى‏انديشيدند و چه عواملى بر نحوه‏ى نگرش آنها تأثير مى‏گذاشت و ديگر اين كه، كدام بخش از زندگى اجتماعى اين قوم در آثار منظوم اين دوره بازتاب يافته است.