چکیده

تمامي محصولات زراعي از نظر ويژگي‌هاي بيولوژيكي و نيازهاي محيطي با يكديگر متفاوتند، اين در حالي است كه خصوصيات طبيعي و محيطي زمين از يك منطقه به منطقة ديگر نيز داراي تغييرات شديد است. عوامل زيادي بر روي رشد و توسعه گياهان تأثير مي‌گذارند. بعضي از اين عوامل عبارتند از: مجموعة انرژي دريافتي از خورشيد، درجة حرارت در طول فصل رويش، ميزان مواد غذايي مورد نياز گياهان در خاك و غيره. براي به دست آوردن توليد مناسب، كليه اين عوامل بايستي به وسيله كشاورزان مورد توجه قرار گيرند. براي مثال در مناطق خشك با آبياري مزارع، كمبود بارندگي جبران مي‌گردد. تنظيم درجه حرارت و طول روز نيز با كنترل گرما و نور امكان پذير است. ولي بايد توجه داشت كه به كارگيري اين روش‌ها پرهزينه و در بعضي موارد غير اقتصادي است. در بعضي از مناطق سطح زمين، محل‌هايي پيدا مي‌شود كه گياهان بدون اقدامات كنترلي مي‌توانند بهترين رشد را داشته باشند. بنابراين چنانچه اين گونه مناطق مشخص گردند، مي‌توان مناسب‌ترين محصولات را در آن‌ها كشت نمود و بهترين و سازگارترين گونه‌هاي زراعي را نيز براي كشت در اين مناطق معرفي و پيشنهاد نمود. در اين تحقيق با تجزيه و تحليل عناصر اقليمي شهرستان رضوانشهر و تعيين نيازهاي اقليمي سویا در منطقه، تاثیر اقلیم در کشت سویا مشخص گرديد. براي رسيدن به اين هدف از عناصر اقليمي استفاده شد. نتايج نشان مي‌دهد كه شهرستان رضوانشهر جهت كشت سویا وضعیت مناسبی دارد. با توجه به نيازهاي اقليمي و به ويژه حرارتي سويا(درجه-روز) زمين مستعد برای سویا می باشد. بديهي است كليه اين مناطق در صورت وجود ديگر شرايط زيستي امكان كشت پيدا مي‌كنند.

واژگان کلیدی: فاكتورهاي اقليمي، درجه حرارت رشد روزانه، کشت سویا، شهرستان رضوانشهر

فهرست مطالب

عنوان                                                            صفحه

چکیده 1

مقدمه 2

فصل اول: کلیات

1-1 بيان مساله 4

1-2 پرسش اصلي تحقيق 6

1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق 6

1-4 اهداف تحقيق 6

1-5 فرضيه‌ها 6

1-6 موانع و مشکلات تحقیق 7

1-7 واژه ها و مفاهیم 7

فصل دوم: مرور منابع و ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1 سویا 11

2-2 تاریخچه 26

2-2-1 پيشينه توليد سويا در جهان 26

2-2-2 سابقه كشت سويا در ايران 27

فصل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش

3-1 روش اجرای تحقیق 34

3-1-1 نوع روش تحقيق 34

3-1-2 روش گردآوري اطلاعات 34

3-1-3 ابزار گردآوری اطلاعات 34

3-1-4 روش تجزيه و تحليل اطلاعات 34

3-2 ویژگیهای جغرافیایی تحقیق 38

3-2-1 توپوگرافی 38

3-2-1-1 قسمت جلگه ای و ساحلی 38

3-2-1-2 قسمت کوهپایه ای 38

3-2-1-3 قسمت کوهستانی 38

3-2-2 اقلیم 40

3-2-2-1 درجه حرارت 40

3-2-2-2 بارندگی 42

3-2-2-3 رطوبت هوا 43

3-2-2-4  ابرناکی سالانه 45

3-2-2-5 ساعات آفتابی 47

3-2-2-6 روزهای یخبندان 49

3-2-2-7  فشار هوا 50

3-2-2-8  باد 51

3-2-2-9 طبقه‏بندي اقليمي 52

3-2-3 خاکشناسی منطقه 55

3-2-4 منابع آب 57

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق

4-1 مقدمه 60

4-2 یافته های عناصر اقلیمی 61

4-3 نرمال های اقلیمی برای گیاه زراعی سویا 63

فصل پنجم: نتایج و آزمون فرضیه ها

5-1 نتيجه گيري 74

5-2 پاسخ به فرضیات 76

منابع و ماخذ 78

فهرست جدول

عنوان                                                            صفحه

جدول 2-1 مهم‌ترين موارد مصرف سويا در صنعت، غذای انسان و تغذیه دام 14

جدول 2-2 سطح زیر کشت سویا در عمده ترین کشورهای تولید کننده در سال ها 2006-1999 15

جدول 2-3 میزان تولید سویا در ده کشور عمده تولید کننده در سال های 2006-1998 16

جدول 2-4 متوسط عملکرد سویا در ده کشور عمده تولید کننده طی سال های 2006- 1998........................................ 16

جدول 2-5 سطح زیر کشت سویا در هر یک از استان های کشور (1385-1373)           17

جدول 2-6 میزان تولید سویا در هر یک از استان های کشور (1385-1373)       17

جدول 2-7 عملکرد تولید سویا در کشور بین سال های (1385-1373)   17

جدول 2-8 مقایسه هزینه تولید هر هکتار سویا در ایران و برزیل 20

جدول 3-1 میانگین دمای ایستگاه پیلمبرا سانتی گراد 36

جدول 3-2 متوسط بارندگی و در صد بارش ایستگاه پیلمبرا میلی متر 36

جدول 3-3 میانگین درصد رطوبت نسبی هوا در ایستگاه پیلمبرا 36

جدول 3-4 میانگین سالانه روزهای ابری ایستگاه انزلی 36

جدول 3-5 میانگین روزهای ابری ماهیانه ایستگاه انزلی 36

جدول 3-6 میانگین سالانه ساعات آفتابی ایستگاه انزلی 37

جدول 3-7 میانگین ماهیانه ساعات آفتابی ایستگاه انزلی 37

جدول 3-8 وضعیت روزهای یخبندان در ایست هواشناسی پلیمبرا 37

جدول 3-9 میزان فشار ماهانه هوا در بندر انزلی (واحد میلی بار) 37

جدول 3-10 تعداد و درصد روستاهای شهرستان رضوانشهر بر حسب طبقات ارتفاعی 39

جدول 3-11 میانگین دمای ایستگاه پیلمبرا سانتی گراد 41

جدول 3-12 داده های حرارتی ایستگاه پیلمبرا درجه سانتیگراد 41

جدول 3-13 متوسط بارندگی و در صد بارش ایستگاه پیلمبرا میلی متر 42

جدول 3-14 درصد بارندگی فصلی ایستگاه پیلمبرا 43

جدول 3-15 میانگین آمار رطوبت نسبی در ایستگاه پیلمبرا-به در  صد 44

جدول 3-16 میانگین درصد رطوبت نسبی هوا در ایستگاه پیلمبرا 44

جدول 3-17 میانگین سالانه روزهای ابری ایستگاه انزلی 45

جدول 3-18 میانگین روزهای ابری ماهیانه ایستگاه انزلی 46

جدول 3-19 میانگین سالانه ساعات آفتابی ایستگاه انزلی 47

جدول 3-20 میانگین ماهیانه ساعات آفتابی ایستگاه انزلی 48

جدول 3-21 وضعیت روزهای یخبندان در ایستگاه هواشناسی پلیمبرا 49

جدول 3-22 میزان فشار ماهانه هوا در بندر انزلی (واحد میلی بار) 50

جدول 3-23 مشخصات بادهای محلی در منطقه مورد مطالعه: 52

جدول 3-24 طبقه‏بندي اقليمي به روش دمارتن 53

جدول 3-25 ارزیابی منابع آب میلیون متر مکعب 58

جدول 4-1 میانگین دمای رضوانشهر به سانتی گراد 67

جدول 4-2 داده های حرارتی شهرستان رضوانشهر درجه سانتیگراد 67

جدول 4-3 نیازهاي حرارتی سویا از زمان کاشت تا شروع دورة گلدهی برحسب درجه-روز رضوانشهر 68

جدول 4-4 برآورد سطح، تولید و عملکرد در هکتارسویا به تفکیک استان درسال زراعی 90- 1389 70

جدول 4-5 برآورد سطح، تولید و عملکرد در هکتارسویا به تفکیک استان درسال زراعی 90- 1389 70

جدول 5-1 شرایط محصول کشت سویا در شهرستان رضوانشهر 77

فهرست نمودار

عنوان                                                            صفحه

نمودار 3-1 تعداد روستاهای شهرستان رضوانشهر بر حسب طبقات ارتفاعی 39

نمودار 3-2 میانگین دمای ایستگاه پیلمبرا شهرستان رضوانشهر 41

نمودار 3-3 متوسط بارندگی ایستگاه پیلمبرا 42

نمودار 3-4 درصد بارندگی فصلی ایستگاه پیلمبرا 43

نمودار 3-5 میانگین درصد رطوبت نسبی در ایستگاه پیلمبرا 44

نمودار 3-6 مقدار ابرناکی سالانه ایستگاه انزلی 45

نمودار 3-7 میانگین روزهای ابری ماهیانه ایستگاه انزلی 46

نمودار 3-8 میانگین سالانه ساعات آفتابی ایستگاه انزلی 47

نمودار 3-9 میانگین ماهیانه ساعات آفتابی ایستگاه انزلی 48

نمودار 3-10 وضعیت روزهای یخبندان در ایستگاه هواشناسی پلیمبرا 49

نمودار 3-11 منحنی آمبروترمیک شهرستان رضوانشهر 55

نمودار 4-1 روند تغییرات دمای میانگین، حداکثر و حداقل شهرستان رضوانشهر 67

نمودار 4-2روند تغييرات ميانگين دما و طول روز در محدوده شدت نور001/0 68

نمودار 4-3 71

نمودار 4-4 72

نمودار 5-1 76

فهرست اشکال

عنوان                                                            صفحه

شکل 3-1 اقلیم نمای دومارتن 53

شکل 3-2 اقلیم نمای آمبرژه 54

فهرست نقشه

عنوان                                                            صفحه

نقشه1-1- موقعیت شهرستان رضوانشهر 9