چکیده

در گذشته های نه چندان دور که حد و مرز شهرها توسط دروازه ها مشخص می‎شد مبادی ورودی به شهر از کیفیت فضایی بالایی برخوردار بود و جزو عناصر شاخص و از ویژگی های بارز هر شهر به حساب می‎آمد امروزه با گسترش و توسعه شهرها مبادی ورودی آن به مسیرهای سریع السیر برای تردد وسایل نقلیه موتوری تبدیل شده است و زمین های مجاور آنها نیز به کاربری های مزاحم و ناسازگار با محیط اختصاص یافته است که بی نظمی و اغتشاش بصری این فضاها را تشدید می کنند. در تعريف ورودي شهر مي توان گفت محور ورودي يک کريدور فضايي است که علاوه بر ويژگي‎هاي فعاليتي و جمعيتي مسير، ارتباط منطقي بين طبيعت و شهر را به صورت سلسله مراتب سازماندهي شده و نظام مند برقرار مي نمايد. آنچه كه امروزه به عنوان ورودي با آن سرو كار داريم بيش از هر چيز باعث بهم خوردن نظام رفتاري افراد و بروز ناهنجاريهاي رفتاري نيز شده است. به اين معنا كه بي توجهي به طراحي اين فضا به عنوان يك مفصل رابط، موجب ورود يكباره افراد به فضا ها شده است به نحوي كه فرصتي براي تغيير و همساز كردن رفتار با فضاي جديد وجود ندارند. اين عدم سازگاري رفتار با محيط جديد تأثيري منفي روي محيط گذاشته و به صورت يك ناهنجاري خود را نمايان مي سازد. با توجه به تعاریفی که ذکر شد ورودی شهر ماسال واکثرشهرهای ایران از چنان وضعیت ناهنجاری برخوردارند که هیچ احساسی از رسیدن با شوق ورود، در مسافر بر نمی انگیزد وتصویری مطابق با توقع وی از ورودی یک شهر در ذهن فرد ایجاد نمی کند.

تحقیق حاضر تحت عنوان تحلیل فضایی ورودی شهر ماسال انجام گرفته وجامعه آماری آن ورودی شرق به غرب این شهر می باشد.

هدف اصلی  این تحقیق، تو قعات موضوعی و موردی از ورودی اصلی شهر ماسال می باشد که بر این اساس به شناخت توقعات موضوعی (تبدیل پذیری و نفوذ پذیری) و توقعات موردی (پذیرندگی –خوانایی. تشخص) شهرماسال ونیز ارائه راهکارهایی جهت تعیین ورودی مناسب شهری در شهر ماسال پرداخته شده است. در این تحقیق از روش توصیفی و تحلیلی و مشاهدات میدانی بر پایه استدلال و آمار، برای رسیدن به نتیجه نهایی استفاده شده است.  تجزیه و تحلیل داده هابه دو روش کمی و کیفی انجام می گیرد. بخشی از اطلاعات به روش استدال استقرایی مورد تحلیل قرار می گیرد و بخش دیگری از اطلاعات با استقاده از آمار استنباطی، تحلیل می گردد.

واژگان كليدي: شهر، فضای شهری، فضا، خیابان، ورودی، ماسال

فهرست مطالب

عنوان                                                       صفحه

چکیده. 1

مقدمه. 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1 بیان مسئله و ضرورت تحقیق.. 4

1-2- اهداف تحقیق.. 5

1-3 سوال تحقیق.. 5

1-4 فرضیه های تحقیق.. 5

1 – 5 روش تحقیق.. 6

1-6 روش گرد آوری اطلاعات.. 6

1 – 7  روش تجزیه و تحلیل داده ها.. 6

1 – 8  پیشینه تحقیق.. 6

1–9 محدوده مورد مطالعه.. 8

1 – 10 موانع و محدودیتهای تحقیق.. 8

1 – 11  واژه ها و مفاهیم.. 8

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1 تاریخچه ورودی شهر.. 11

2 –2 ورودی شهرها در ایران.. 11

2 – 3  مفهوم ورودی.. 14

2 – 4 اجزاء فضای ورودی.. 15

2–5 بررسی عوامل موثر بر طراحی ورودی ها.. 16

2-6 نحوه تاثیرگذاری نقش ورودی در طراحی.. 16

2-7 نقش های تعریف شده برای ورودی.. 17

2-8 ورودی شهر امروز صحنه تناقض و تضاد.. 18

2-9 توقعات موضوعی از ورودی.. 22

2-9-1 تبدیل پذیری. 22

2-9-2 نفوذ پذیری. 24

2-10 توقعات موردی از ورودی شهر.. 25

2-10-1 پذیرندگی. 25

2-10-2 خوانایی. 26

2-10-3 تشخص. 27

2 –11 نظریه پردازان جهانی.. 28

2-11-1 جان راسکین (1900-1818). 28

2 -11-2 کامیلو بویی تو (1914 – 1836). 29

2-11-3 کامیلو سیت (1903 _ 1843). 29

2-11-4 کنسانتین دوکسیادیس. 30

فصل سوم: ویژگیهای جغرافیایی محدوده مورد مطالعه

3-1 ویژگی های طبیعی.. 32

3-1-1 موقعیت جغرافیایی ما سال. 32

3-1-2 زمین شناسی. 34

3-1-3 توپوگرافی. 36

3-1-4 منابع آب. 38

3-1-5 اقلیم. 41

3-1-6 خاک. 45

3-1-7 پوشش گیاهی (جنگل ومرتع). 48

3-2 ویژگیهای انسانی.. 50

3-2-1 جمعیت. 50

3-2-2 توزیع سنی جمعیت. 51

3-2-3 توزیع جنسی جمعیت. 51

3-2-4 میزان موالید و مرگ و میر. 52

3-2-5 جمعیت شهری و روستایی. 52

3-2-6 وضعیت سواد. 53

3-3 ویژگیهای اقتصادی.. 54

3-3-1 کشاورزی. 54

3-3-2 زراعت. 55

3-3-3 باغداری. 55

3-3-4 دامداری. 56

3-3-5 زنبور داری. 56

3-3-6 شیلات. 57

3-3-7 نوغانداری. 57

3-3-8 صنعت و معدن. 58

3-3-9 صنایع دستی. 59

3-3-10 نیروی انسانی و اشتغال. 59

3-4 ویژگیهای کالبدی.. 59

3-4-1 تاریخچه ماسال. 59

3-4-2 نامواژه ما سال. 61

3-4-3 ویژگی های قومی- زبانی و مذهبی ماسال. 61

3-4-4 سیر پیدایش وتکوینی شهر ماسال. 62

3-4-5 دگرگونی کالبدی شهر ماسال. 62

فصل چهارم: نتایج ویافته های تحقیق

4-1 بررسی ورودی شهر ماسال.. 66

4-1-1 ورودي. 67

4-2 توقعات موضوعي از ورودي.. 68

4-2-1 تبديل پذيري. 68

4-2-2 نفوذ پذيري. 72

4-3 توقعات موردي از ورودي شهر.. 75

4-3-1 پذيرندگي. 75

4-3-2 خوانائي. 79

4-3-3 تشخص. 86

فصل پنجم: تحلیل فرضیه ها، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

5-1 تحلیل فرضیه ها.. 90

5-2 نتیجه گیری.. 96

5-3 پیشنهادات.. 98

منابع و مأخذ. 99

فهرست جداول

عنوان                                                       صفحه

جدول 3-1 درجه حرارت ایستگاه مورد مطالعه 1388-1358. 42

جدول 3-2 نمودار بارندگی ماهیانه ایستگاه شاندرمن. 43

جدول 3-3ميانگين رطوبت‏نسبي ایستگاه مورد مطالعه. 44

جدول 3-4 متوسط ماهانه ساعات آفتابي ايستگاه سينوپتيك انزلي برای شهرستان ماسال. 45

جدول 3-5 تعداد جمعیت و افزایش آن در شهرستان ماسال طی سالهای (85-75-1365). 50

جدول 3-6 جمعیت شهری و روستایی ماسال و شاندرمن در سال 1385. 51

جدول 3-7 جمعیت گروههای سنی 85-1375 در شهرستان ماسال. 51

جدول 3-8 جمعیت برحسب توزیع جنسی در شهرستان ماسال در فاصله سالهای 85-1375. 52

جدول 3-9 تعداد موالید و مرگ و میر ثبت شده طی سالهای 85-1376   52

جدول 3-10 جمعیت شهری و روستایی ماسال و شاندرمن در سال 1385. 53

جدول 3-11 نرخ باسوادی در مناطق شهری و روستایی در فاصله سالهای 85-1375. 54

جدول 3-12 نرخ باسوادی در مناطق شهری و روستایی ماسال در سال 1385   54

جدول 3-13 فضاهای اشغال شده توسط بخش های دولتی، عمومی وخصوصی در شهر ماسال. 63

فهرست نمودارها

عنوان                                                       صفحه

نمودار 3-1 نمودار رژيم حرارتي ایستگاه مورد مطالعه. 42

نمودار 3-2 نمودار بارندگی ماهیانه ایستگاه شاندرمن. 43

نمودار 3-3 ميانگين رطوبت نسبي ایستگاه مورد مطالعه. 44

نمودار 3-4 متوسط تعداد ساعات آفتابي ايستگاه سينوپتيك انزلي برای شهرستان ماسال. 45

فهرست تصاویر

عنوان                                                       صفحه

شکل 3-1 نمای شماتیک شاخه های حوضه. 38

تصویر4-1 تابلوی ورودی شهر ماسال. 69

تصویر4-2 خیابان ورودی شهر ماسال. 70

تصویر4-3 کاربری آموزشی ورودی ماسال. 71

تصویر4-4 کاربری مسکونی ورودی ماسال. 71

تصویر4-5 کاربری تجاری ورودی ماسال. 72

تصویر4-6 کاربری اداری ورودی ماسال. 72

تصویر4-7 بسته شدن انتهای دید ورودی ماسال. 73

تصویر 4-8 نمایی از کاربری خدماتی در ورودی شهر ماسال. 74

تصویر4-9 عدم ایجاد کف پوش پیاده روورودی ماسال. 76

تصویر4-10توقف وسایل نقلیه در مسیر پیاده ورودی ماسال. 76

تصویر 4-11 سرویس بهداشتی ورودی ماسال. 77

تصویر 4-12 نمایی از طبیعت ورودی شهر ماسال. 78

تصویر 4-13 نمایی از استقرار ادارات در لایه اول ورودی ماسال   78

تصویر 4-14 نمایی از توپوگرافی ورودی شهر ماسال. 80

تصویر 4-15 نمایی از وجود پیج در مسیر ورودی ماسال. 81

تصویر 4-16 نمایی از تابلوی تبلیغاتی در ورودی شهر ماسال. 82

تصویر 4-17 نمایی از مسیر تنیان، سه سار، آلیان از ورودی ماسال   83

تصویر 4-18 نمایی از ورودی شهر ماسال. 84

تصویر 4-19 رهاشدن فضا درست پشت تابلوی ورودی. 85

تصویر4-20 رها شدن فضای خالی در ورودی ماسال. 85

تصویر 4-21 نمایی از کاربریهای آموزشی، ورزشی واداری در ورودی ماسال. 88

فهرست نقشه ها

عنوان                                                       صفحه

نقشه3-1 موقعیت شهرستان. 33

نقشه 3-2 زمین شناسی. 35

نقشه3-3 توپوگرافی. 37

نقشه 3-4 شبکه آب. 40

نقشه3-5 خاک. 47

نقشه 3-6پوشش گیاهی. 49

نقشه 3-7 کاربری اراضی شهر ماسال. 64