فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:135

فهرست مطالب :

چكيده:.. 1

مقدمه:.. 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1.   مقدمه : 4

2-1. بيان مسئله 5

3-1. اهميت و ضرورت تحقيق. 7

4-1. اهداف تحقيق. 8

5-1.فرضيه هاي تحقيق. 9

6-1.روش تحقيق. 9

7-1.مدل هاي مورد استفاده براي آزمون فرضيه هاي تحقيق. 10

8-1 .قلمرو تحقيق. 11

1-8-1. قلمرومكاني: 11

2-8-1. قلمرو زماني: 11

3-8-1. قلمرو موضوعي: 11

9-1. تعريف واژه ها و اصطلاحات تحقيق. 12

10-1. ساختار تحقيق. 12

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

1-2 . مقدمه 15

2-2. محافظه كاري در گزارشگري مالي. 16

1-2-2.تعريف محافظه كاري. 16

2-2-2 . جايگاه محافظه كاري در استانداردهاي حسابداري. 19

4-2. معيارهاي ارزيابی محافظه کاري. 23

1-4-2. معيارهاي خالص دارايي ها 24

2-4-2. معيارهاي سود و اقلام تعهدي. 24

6-2. رابطه عدم تقارن زماني سود با نسبت MTB.. 29

7-2. معيارهاي محافظه کاري. 29

1-7-2. ارزش بازار نسبت به ارزش دفتري سهام 29

2-7-2. معيار عدم تقارن زماني سود 30

3-7-2. رابطه بين نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري وعدم تقارن زماني سود 31

8-2. هزينه سرمايه 33

1-8-2 . مفروضات الگوي هزينه سرمايه 36

2-8-2.نقش هزينه سرمايه در تصميمات سرمايه گذاري. 42

3-8-2. نقش هزينه سرمايه در تصميم هاي مالي. 42

4-8-2 .كاربرد مفهوم هزينه سرمايه 43

5-8-2 .عوامل مؤثر بر هزينه سرمايه 43

6-8-2. ارتباط بين اطلاعات حسابداري، افشاء و هزينه سرمايه 45

7-8-2 .ارتباط بين كيفيت اطلاعات حسابداري، محافظه كاري و هزينه سرمايه 46

8-8-2.رابطه بين هزينه سرمايه و محافظه كاري بر مبناي معيار عدم تقارن زماني سود 50

9-8-2.رابطه بين هزينه سرمايه و محافظه كاري بر مبناي معيار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري سهام.... 50

9-2- بخش دوم :پيشينه تحقيق. 51

10-2. پيشينه تحقيقات انجام شده خارج ازكشور. 51

1-10-2- نقش اطلاعاتي محافظه كاري. 52

2-10-2- محافظه كاري در حسابداري. 52

3-10-2-بررسي محافظه كاري در ميان شركت هاي انگليسي و امريكايي. 53

4-10-2-بررسي رابطه محافظه كاري با انگيزه هاي منفعت جويانه مديران كه باعث زيان شركت مي گردد.... 54

5-10-2-بررسي رابطه بين محافظه كاري و راهبري شركتي با توجه به تركيب اعضاي هيات مديره... 54

6-10-2-اطلاعات و هزينه سرمايه 55

7-10-2- ارائه مجدد در حسابداري و ريسك اطلاعاتي. 56

8-10-2- هزينه سرمايه و ويژگيهاي كيفي سود 56

9-10-2- محافظه كاري حسابداري و هزينه سرمايه 57

11-2 پيشينه تحقيقات انجام شده در ايران. 59

1-11-2-عدم تقارن زماني سود به عنوان معيار محافظه كاري در گزارشگري مالي 59

2-11-2-بررسي رابطه بين ويژگيهاي كيفي سود و هزينه سرمايه سهام عادي 60

3-11-2- شناسايي الگوي هزينه سرمايه و عوامل موثر بر آن. 60

4-11-2-رابطه كيفيت اقلام تعهدي و هزينه سرمايه در ايران 61

5-11-2-بررسي رابطه بين كيفيت سود و هزينه سرمايه در شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 62

6-11-2- محاسبه هزينه سرمايه يك واحد تجاري 62

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

1-3- مقدمه: 65

2-3-روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش.. 66

3-3. جامعه آماري. 66

4-3 . قلمرو موضوعي. 67

5-3 . قلمرو زماني و مكاني. 67

6-3 . روش گردآوری اطلاعات.. 67

7-3. تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 68

1-7-3- متغيرهاي مستقل(توضيحي(: 68

2-7-3- متغير وابسته : 69

8-3 . چگونگي بررسي فرضيه ها 69

1-8-3 . بررسي مفروضات اساسي مدل رگرسيون خطي: 69

2-8-3 .آزمون معني دار بودن فرضيه ها 70

3-8-3 .آزمون معني دار بودن متغير مستقل. 70

4-8-3. آزمون معني دار بودن ضريب همبستگي((R.. 71

5-8-3 .آزمون خود همبستگي بين مشاهدات.. 72

9-3 روش آزمون فرضيه ها : 72

1-9-3: آزمون فرضيات.. 72

2-9-3.آزمون فرضيه اول: 74

3-9-3 . آزمون فرضيه دوم 75

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داه ها

1-4-‏ مقدمه: 77

2-4 .آمار توصيفي. 77

3-4 : ضريب همبستگي بين متغيرهاي تحقيق. 79

4-4 : نتايج بررسي مفروضات اساسي مدل رگرسيون خطي. 80

5-4. نتايج آزمون فرضيه هاي تحقيق. 80

1-5-4 .نتايج آزمون فرضيه اول تحقيق. 82

1-1-5-4. نتايج آزمون فرضيه اول تحقيق بر اساس روش تشكيل پرتفوي. 84

2-1-5-4 .خلاصه نتايج آزمون فرضيه اول تحقيق بر اساس روش پرتفوي. 91

2-5-4 .نتايج آزمون فرضيه دوم تحقيق. 91

6-4. خلاصه نتايج. 93

7-4 خلاصه نتایج آزمون فرضیه ها 94

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

1-5-مقدمه: 96

2-5. خلاصه يافته هاي تحقيق. 97

3-5. نتایج حاصل از تحقیق. 98

4-5 . محدوديتهاي تحقيق. 99

5-5. پيشنهادها 100

1-5-5. پيشنهاد برخاسته از تحقيق. 100

2-5-5 . پيشنهاد براي تحقيقات آتي. 101

پیوستها

منابع و ماخذ:

منابع فارسي: 131

منابع لاتین: 132

چکیده انگلیسی 135

فهرست جداول :

جدول (1-2 ): خلاصه تحقيقات خارجي مرتبط با محافظه كاري و هزينه سرمايه 57

جدول ( 2-2) : خلاصه تحقيقات داخلي مرتبط با محافظه كاري و هزينه سرمايه 63

جدول (1-4) : آمارهاي توصيفي متغير هاي مدل تحقیق. 78

جدول (2-4): ماتريس ضريب همبستگي متغير هاي تحقيق براي مدل اصلي. 79

جدول (3-4):نتايج برآورد فرضيه اول بر اساس مدل كلي. 83

جدول (4-4) : طبقه بندي شركت ها بر اساس اندازه هزينه سرمايه 84

جدول (5-4) : نتايج برآورد مدل فرضيه اول براي پرتفوي بين 12 تا 19 درصد هزينه سرمايه 85

جدول (6-4) : نتايج برآورد مدل فرضيه اول براي پرتفوي بين 20 تا 27 درصد هزينه سرمايه 87

جدول (7-4) : نتايج برآورد مدل فرضيه اول براي پرتفوي بين 28 تا 35 درصد هزينه سرمايه 88

جدول (8-4) : نتايج برآورد مدل فرضيه اول براي پرتفوي بين 36 تا 43 درصد هزينه سرمايه 89

جدول (9-4) : نتايج برآورد مدل فرضيه اول براي پرتفوي بين 44 تا 51 درصد هزينه سرمايه 90

جدول (10-4) :خلاصه نتايج حاصل از اندازه گيري محافظه كاري بر اساس پرتفوي. 91

جدول (11-4) : نتايج برآورد فرضيه دوم بر اساس مدل كلي. 92

جدول 12-4 : جدول خلاصه نتايج آزمون فرضيه ها 94

جدول (1-5) خلاصه نتايج و يافته هاي تحقيق. 97

چکیده :

اين تحقيق به بررسي ارزیابی رابطه محافظه كاري در حسابداري و هزينه سرمايه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس مي پردازد . محافظه كاري بر مبناي دو معيار عدم تقارن زماني سودكه معيار سود و زياني و ارزش بازار به ارزش دفتري سهام كه معيار ترازنامه اي است مورد اندازه گيري قرار مي گيرد . لذا در اين تحقيق رابطه هزينه سرمايه با محافظه كاري بر مبناي اين دو معيار سنجيده مي شود .

با استفاده از اطلاعات صورتهاي مالي و قيمت هاي سهام 86 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي دوره زماني 1380 تا 1387 و با بهره گيري از روش تجزيه و تحليل رگرسيون خطي چند متغيره، به كمك نرم افزار SPSS ، نتايج تحقيق نشان داد كه بين هزينه سرمايه بر اساس پرتفوي شركت ها و محافظه كاري بر مبناي عدم تقارن زماني سود رابطه منفي وجود دارد . همچنين نتايج اين تحقيق نشان داد بين هزينه سرمايه و محافظه كاري بر مبناي نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري سهام رابطه مثبت معني داري وجود دارد .

علت واكنش متفاوت هزينه سرمايه نسبت به دو معيار محافظه كاري ناشي از تفاوت در ساختار اين دو معيار است . چرا كه معيار عدم تقارن زماني سود يك معيار سود و زياني است در حاليكه نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري يك معيار ترازنامه اي است .

تحقيق حاضر به بررسي رابطه بين محافظه كاري در حسابداري و هزينه سرمايه در شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي پردازد.

در واقع در اين تحقيق، محافظه كاري با استفاده از دو معيار عدم تقارن زماني سود كه به بررسي تفاوت بين واكنش به هنگام سود نسبت به اخبار خوب و بد از ديدگاه سود و زياني و همچنين معيار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري سهام كه معياري ترازنامه اي و حاصل تقسيم ارزش بازار به ارزش دفتري سهام مي باشد، در قلمرو زماني بين سالهاي 1380تا 1387 در شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مورد آزمون قرار مي دهد.همچنين آنكه در تحقيق حاضر به دنبال پاسخگويي به سئوال اصلي تحقيق كه "آيا بين محافظه كاري در حسابداري و هزينه سرمايه رابطه اي وجود دارد؟ " هستيم.

تحقيق حاضر از شاخه تحقيقات شبه تجربي و از نوع پس رويدادي است كه بر اساس اطلاعات واقعي بازار سهام و صورتهاي مالي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده و همچنين براي جمع آوري اطلاعات و داده ها از دو روش كتابخانه اي و ميداني استفاده شده است.

در اين تحقيق براي آزمون فرضيه هاي تحقيق كه عبارتند از:

فرضيه اول: رابطه بين هزينه سرمايه و محافظه كاري بر مبناي معيار عدم تقارن زماني سود منفي است.

فرضيه دوم: رابطه بين هزينه سرمايه و محافظه كاري بر مبناي معيار ارزش بازار به ارزش دفتري سهام منفي است.

از مدل رگرسيون خطي چند متغيره استفاده شده است.

سرمايه گذاران به عنوان اصلي ترين تأمين كنندگان منابع شركتها خواهان اطلاعات كامل و درست از شركت ها هستند، در بازارهاي كاراي سرمايه چنين فرض مي شود كه كليه اطلاعات موجود به سرعت بوسيله افراد جذب شده و اثرات آن در قيمت اوراق بهادار منعكس مي شود. يعني قضاوت افراد و تصميم هاي آنان در قيمت هاي اوراق بهادار تجسم مي يابد. اطلاعات حسابداري در صورتهاي مالي متجلي مي گردد، سرمايه گذاران هميشه به طور ثابت و يكنواخت از اطلاعات حسابداري استفاده مي كنند بدون آنكه اين اطلاعات را از نظر تغييرات انجام شده در روشهاي حسابداري تعديل كنند ويا به نحوه محاسبه آن توجهي داشته باشند(هندريكسون،1982،ص 15 )[1] .

از جمله مهمترين اطلاعات حسابداري، صورت سود و زيان است، سرمايه گذاران بيشترين توجه خود را به سود خالص به عنوان آخرين قلم اطلاعاتي صورت سود و زيان معطوف مي كنند. سود به عنوان نتيجه نهايي فرآيند حسابداري كه اين قدر مورد توجه و تأكيد استفاده كنندگان اطلاعات حسابداري است، تحت تأثير رويه هاي حسابداري كه مديريت انتخاب كرده محاسبه می گردد. امكان انتخاب رويه هاي حسابداري به مديريت فرصت مي دهد تا در مورد زمان شناخت و اندازه گيري هزينه ها و درآمدها تصميم گيري كند. مديريت انگيزه دارد با به كار گيري رويه هاي غير محافظه كارانه حسابداري، رشد سود شركت را ثبات بخشد. اين امر باعث افزايش انتظار سهامداران از شركت در سنوات آتي مي گردد (واتز، 2003، ص301-287)[2].

براي اينكه سود گزارش شده بتواند در ارزيابي عملكرد و توان سود آوري يك شركت به استفاده كنندگان كمك كند و سرمايه گذاران با اتكا به اطلاعات سود، بازده مورد انتظار خود را برآورد كنند، ارائه اطلاعات بايد به نحوي باشد كه ارزيابي عملكرد گذشته را ممكن كند و در سنجش توان سودآوري و پيش بيني توان سود آوري مؤثر باشد، بنابراين علاوه بر اينكه رقم سود گزارش شده براي سرمايه گذاران مهم است و بر تصميم هاي آنها موثر است، ويژگيهاي كيفي سود نيز به عنوان يكي از ابعاد اطلاعات سود مورد توجه خاص سرمايه گذاران است (فرانسيس و همكاران،2002 ،ص967)[3].

توجه به اين نكته از سوي مديران شركتها بسيار مهم است كه ريسك اطلاعات گزارش شده بر بازده مورد انتظار سرمايه گذاران مؤثر است. وجود اطلاعات محرمانه مديران و عدم دقت در اطلاعات گزارش شده باعث افزايش ريسك اطلاعات خواهد شد(همان منبع،ص967)2.

بازده مورد انتظار تحت تأثير ريسك اطلاعات قرار دارد . ريسك اطلاعاتي بستگي به ميزان اطلاعات محرمانه و عدم دقت اطلاعات عمومي ارائه شده دارد . هر چه ميزان اطلاعات محرمانه ارائه شده بيشتر و دقت اطلاعات ارائه شده كمتر باشد، بازده مورد انتظار سهامداران بيشتر خواهد بود (همان منبع،ص1010)3.

در این فصل ابتدا مقدمه ای در رابطه با محافظه کاری ارایه شده وسپس به ارایه و توضیح در خصوص اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته شده است. در ادامه فرضیه های تحقیق و قلمرو تحقیق مشخص و پس از آن واژه ها و اصطلاحات تحقیق توضیح داده می شود.

محافظه كاري به عنوان يكي از اصول محدود كننده حسابداري، سالهاست كه مورداستفاده حسابداران قرار دارد و عليرغم انتقادهاي فراوان بر آن، همواره جايگاه خود را در ميان ساير اصول حسابداري حفظ نموده است. اصل محافظه كاري موجب مي شود تا از ميان روشهاي مختلف، روشي انتخاب و اعمال گردد كه حداقل اثر فزاينده را بر سود خالص و جمع داراييهاي شركت داشته باشد. به عبارت ديگر بر اساس اين اصل، شركت نبايد از روشهايي استفاده كند كه درآمدها و داراييهاي خود را بيش از واقع و هزينه ها و بدهي هاي خود را كمتر از واقع نمايش دهد (واتز a،b2003 )4.

2-1. بيان مسئله

محافظه كاري در حسابداري به معناي تفاوت در خط مشيءهاي انتخابي و مورد قبول اخبار خوب و بد است، منظور از اخبار خوب بازده مثبت سهام يا رويدادهايي است كه منجر به افزايش سود مي شوند، ومنظور از اخبار بد بازده صفر يا منفي سهام است كه منجر به كاهش سود مي شوند، كه بدين ترتيب محافظه كاري را رويه كاهش سود و كمتر نشان دادن داراييها در پاسخ به اخباربد ودرمقابل عدم افزايش سود و بيشتر نشان دادن داراييها در مقابل اخبار خوب تعريف نموده اند(باسو،1997،ص50)5.

تهيه صورت هاي مالي محافظه كارانه بر قابليت اتكاء اطلاعات حسابداري مي افزايد، محافظه كاري توانايي سود حسابداري براي انعكاس سود اقتصادي (بازده مثبت سهام )و زيان اقتصادي (بازده منفي سهام ) رانشان مي دهد. تأكيد محافظه كاري بر تمايز قائل شدن بين بازده مثبت و منفي سهام (سود و زيان اقتصادي )است(همان منبع،ص51)1 .                                                                                                  

انتظار مي رود اطلاعات با كيفيت بالاتر اثر مطلوبي بر انتظارات سرمايه گذاران از بازده مورد انتظار (هزينه سرمايه ) داشته باشد. هزينه سرمايه يكي از متغيرهاي موثر در مدل هاي تصميم گيري است و به عنوان بازده مورد انتظار سهامداران تعريف مي شود. به عبارت ديگر هزينه سرمايه به حداقل نرخ بازدهي كه شركت بايد بدست آورد تا بازده مورد نظر سرمايه گذاران در شركت تأمين شود گفته مي شود. در واقع اگر نرخ بازده سرمايه گذاري يك شركت از هزينه سرمايه اش بيشتر باشد ثروت سهامداران افزايش خواهد يافت. بنابراين در صورتي كه شركت ها هزينه سرمايه پايين تري را تجربه كنند، مي توانند پروژه هاي سرمايه گذاري بيشتري را بپذيرند. از آنجا كه محافظه كاري از جمله عوامل موثر بر كيفيت اطلاعات حسابداري است، لذا مي توان نتيجه گرفت كه با افزايش ميزان محافظه كاري هزينه سرمايه كاهش مي يابد.

و...