فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:96

فهرست مطالب :

فصل اول (مقدمه پژوهش)

مقدمه

بيان مسئله

اهميت و ضرورت پژوهش

سوابق پژوهش

اهداف پژوهش

سوالهاي پژوهش

فصل دوم (بررسي پيشينه پژوهش)

تعريف آزمون

مفهوم امتحان

انواع امتحان از نظر هدف

طبقه بندي آزمونهاي پيشرفت تحصيلي

سوالات استثنايي و اصول نوشتن آنها

نكات ضروري جهت تهيه و نوشتن سوالات عيني

مقايسه سوالهاي عيني و استثنايي و مزايا و محدوديتهاي هر كدام

مراحل انجام امتحان

تعريف هدفهاي آموزشي

- منابع هدفهاي آموزشي

- طبقه بندي هدفهاي آموزشي

تهيه پيش نويس طرح امتحان

تاريخچه هدفها در آموزش و پرورش رسمي ايران

تحليل و تعريف جغرافيا

بررسي چگونگي تكوين دانش جغرافيا در ايران

كلياتي در آموزش جغرافيا

روشها و فنون آموزش جغرافيا

فصل سوم (روش پژوهش)

جامعه آماري

ابزار پژوهش

روش گردآوري داده‌ها

فصل چهارم (نتايج پژوهش)

فصل پنجم (بحث و تفسير)

نتيجه گيري

محدوديتهاي پژوهش

پيشنهادهاي پژوهشي

منابع پژوهش

مقدمه :

امروزه بر اثر پيشرفت سريع علوم و تكنولوژي، مفهوم آموزش و پرورش به كلي دگرگون شده و علماي علوم تربيتي معتقدند كه آموزش و پرورش مشتمل بر سه مرحله اساسي، شامل الف) تهيه و تدوين هدفها، ب) آموزش، ج) اندازه گيري و ارزشيابي است (سيف نراقي و نادري، 1374).

ارزشيابي بخش جدائي ناپذير فرآيند آموزش بشمار مي رود و نقش آن نظارت بر تغييرات رفتاري دانش آموزان بطور اخص و نظارت بر كارآيي ساير عناصر آموزش و پرورش بطور اعم است (شريفي وكيامنش، 1366).

بنا به گفته سيف (1375)، ضرورت استفاده از آزمونهاي پيشرفت دقيق، روا و به دور از ابهام به صورت فزاينده اي احساس مي گردد تا بتواند در ارزشيابي دقيق و هدايت يادگيري دانش آموزان مورد استفاده مسئولين آموزش قرار گيرد.

به هر حال، اگر هدف در هر نوع آموزشي موثرتر نمودن آن و آسانتر كردن امر فراگيري براي فراگيران است، مربيان موظفند برنامه آموزش خود را برحسب تواناييها و نيازهاي فراگيران تنظيم و تدوين نمايند و از طريق اندازه گيري و ارزشيابي‌هاي گوناگون و مكرر، پيشرفت و مسير آن را مشخص سازند (سيف نراقي، نادري، 1370).

بنابراين پژوهش حاضر بنا دارد با بررسي ميزان ارتباط سوالات پاياني، با اهداف و محتوي كتب درس ضمن كمك به شناخت وضعيت موجود ارزشيابي و اندازه گيري پيشرفت تحصيلي گامي در جهت اصلاح روشهاي ارزشيابي بردارد.

بيان مسئله:

كشورهاي پيشرفته همزمان با دگرگوني برنامه ها، مواد آموزشي و روشهاي تدريس، بدنبال تغيير بنيادي نظام امتحاني و سنجش و هماهنگ كردن‌ آن با اهداف آموزشي هستند و بخش بزرگي از وقت و كوشش نظام آموزشي، جهت تدارك ابزار و شيوه‌هاي ارزشيابي معتبر، متناسب با نظريه هاي تعليم و تربيت صرف گرديده است (خلخالي، 1375).

مطالعات متعدد نشان مي دهد كه بيشتر سوالهاي معلم ساخته تنها اختصاص به يادآوري اطلاعات بسيار جزئي و خاص دارد، بنابراين سوالاتي كه معلمان بكار مي‌برند با هدفهاي اصلي تدريس، آنان هماهنگ نيست (هومن، 1371).

از طرفي بايد در نظر داشت كه ارزشيابي آموزشي در كشور ما، فعاليتي است، نسبتاً ناشناخته كه به تازگي وارد نظام آموزشي گرديده است، به همين دليل بسياري از افراد آن را با ارزشيابي معلم، مدير، دانش آموز يا اندازه گيري و سنجش اشتباه مي كنند. در حالي كه هدف ارزشيابي آموزشي نه معلم، نه مدير، نه شاگرد است بلكه هدف اصلي آن تعيين اثرات برنامه آموزش و دگرگونيهايي كه براثر آموزش در شاگردان بوجود آمده است (هومن، 1375).

با توجه به مواردي كه اشاره شد و اهميتي كه آزمونها در فرآيند آموزش دارند اين پژوهش برآن است تا با بررسي ميزان ارتباط سوالات آزمون پاييني با اهداف و محتوي كتب درسي، وضعيت آزمونهاي معلم ساخته را بطور علمي و روشن توصيف نمايد.

اهميت و ضرورت پژوهش:

آزمونها ابزار كار معلم به منظور ارزشيابي از ميزان تحقق هدفهاي تدريس به شمار مي روند نتايج‌ آنها مستقيماً در رابطه با هدفهاي قبل و ملاكي براي پيش بيني حدود موفقيت احتمالي آينده دانش آموزان و راهنمايي تحصيلي و شغلي آنان بكار مي رود (شريفي، كيامنش، 1366).

آزمونهاي پيشرفت تحصيلي مي توانند توجه دانش آموز را به هدفهاي آموزشي جلب كنند يا از آنها دور نمايند. دانش آموز را تشويق كنند كه توجه خود را تنها به قسمتهاي محدودي از محتوي درس يا همه قسمتهاي آن معطوف كنند. اين آزمونها مي‌توانند براي يادگيري سطحي يا فهم و درك (عميق) اهميت قائل شوند و به منظور اتخاذ تصميم هاي آموزش، اطلاعات قابل اعتماد يا مغرضانه و تحريف شده فراهم نمايند (گرون نوند، ترجمه خسرو مهندسي، 1361).

معلم در جريان آموزش، فراوان مشاهده مي كند كه برخي از شاگردان در موارد بخصوصي پيشرفت رضايت‌بخش ندارند. در اين‌گونه موارد نيز يك (تست تشخيصي) مي تواند معلم را در راه رسيدن به مقصود ياري دهد كه به وسيله آن بتواند به نقاط ضعف شاگرد پي ببرد اشكال اساسي كار را درك و در رفع آن بكوشد. سرانجام يك معلم خوب مايل است بداند ضمن يك دوره تدريس، تا چه حد در نيل به هدفهاي آموزشي خويش موفقيت حاصل كرده است، آزموني كه با دقت تهيه شده و همه هدفهاي آموزش را بپوشاند، مي تواند اطلاعات وسيع و سودمندي در اختيار معلم قرار دهد (هومن، 1371).

سوابق پژوهش:

قدمت ارزشيابي آموزشي به آن زمان بر مي گردد كه براي اولين بار فردي به آموزش ديگري پرداخت ولي اندازه گيري به شيوه رايج كنوني از قريب يكصد سال پيش ضبط شده است ارزشيابي در ابتدا به صورت شفاهي بوده و تا اواسط قرن گذشته تنها روش اندازه گيري بوده است (سيف نراقي، نادري، 1374).

در اوايل قرن نوزدهم آزمونهاي نوشتن ارائه گرديد كه معلم را قادر مي ساخت آموخته هاي فراگير را دقيقتر و عيني‌تر اندازه‌گيري كند (همان منبع).

بيشتر تاريخچه ها دلالت بر اين دارد كه ارزشيابي به عنوان اندازه گيري و يا يك الگوي علمي بررسي، از اوايل قرن بيستم متداول بوده است (هومن، 1375، ص2).

مطالعات متعدد نشان داده است كه بيشتر سوالهاي آزمونهاي معلم ساخته تنها اختصاص به اطلاعات بسيار جزئي و خاص دارد در حالي كه قسمت اعظم هدفهايي كه به وسيله همان معلمان تنظيم شده مهارتهاي اساسي را در برداشته است بنابراين سوالاتي كه معلمان بكار مي برند با هدفهاي اصلي تدريس آنان هماهنگ نيست (هومن، 1371).

سوالهاي پژوهش:

با توجه به موضوع پژوهش، تلاش بر اين است كه در اين پژوهش به سوالات زير پاسخ داده شود.

1- آيا سوالات آزمون جغرافي پايه اول راهنمايي داراي روائي محتوايي است؟

2- آيا سوالات آزمون جغرافي پايه دوم راهنمايي داراي روائي محتوايي است؟

3- سوالهاي آزمون جغرافي پايه اول راهنمايي تا چه حد براساس هدفهاي تربيتي در حيطه شناختي از نظر بلوم تنظيم گرديده است؟

4- سوالهاي آزمون جغرافي پايه دوم راهنمايي تا چه حد براساس هدفهاي تربيتي در حيطه شناختي از نظر بلوم تنظيم گرديده است؟

5- آيا سوالهاي آزمون جغرافي پايه اول راهنمايي از نظر سطح دشواري با سطح دشواري بهينه تفاوت دارد؟

6- آيا سوالهاي آزمون جغرافي پايه دوم راهنمايي از نظر سطح دشواري با سطح دشواري بهينه تفاوت دارد؟

7- آيا سوالهاي آزمون جغرافي پايه اول راهنمايي از نظر ضريب تشخيص (تميز) با ضريب تميز بهينه تفاوت دارد؟

8- آيا سوالهاي آزمون جغرافي پايه دوم راهنمايي از نظر ضريب تشخيص (تميز) با ضريب تميز بهينه تفاوت دارد؟

تعريف اصطلاحات:

آزمون پاياني: امتحان پاياني در آخر هر ثلث يا نيمسال و يا در پايان هر يك از مقاطع تحصيلي انجام مي گيرد و هدف عمده آن به دست آوردن ملاكي براي تعيين ارتقاء دانش آموزان است (شريفي، 1377).

روائي محتوايي: اگر سوالات يك آزمون به قدر كافي حيطه سوالات ممكن را ارائه دهد آزمون داراي روائي محتوائي كافي خواهد بود (خوي نژاد، 1375).

آزمون: به آن نوع وسيله اندازه گيري گفته مي شود كه از تعدادي سئوال تشكيل مي‌يابد و غالباً به صورت كتبي در اختيار آزمون شونده گذاشته مي شود (سيف، 1374).

اهداف آموزشي: آنچه كه انتظار مي رود فراگيران در پايان دوره آموزشي فرا گيرند.

جغرافيا:

پراكندگي و افتراق پديده‌هاي فضائي-مكاني سطح زمين را در ارتباط با ساخت‌هاي اجتماعي، اقتصادي و سپس به آينده نگري و تصميم گيري در مورد اين پديده ها مي‌پردازد (شكوهي، 1371، ص5). در اين پژوهش منظور كتاب جغرافيا تدوين شده جهت آموزش در پايه اول و دوم راهنمايي است.

و...