بیان مساله: امروزه ماليات ها به عنوان يكي از ابزارهاي سياست هاي مالي دولت نقش تعيين كننده اي در رشد و ثبات اقتصادي ايفا مي كند.و نقش نظام مالياتي در كشورها عموماً حول سه هدف عمده اجتماعي، اقتصادي و بودجه اي تعريف شده اند. در بعد اجتماعي مهمترين هدف همانا بهبود توزيع درآمد بين طبقات مختلف درآمدي است. هدف اقتصادي از وضع ماليات بر اقشار مختلف عبارت است از تخصيص بهينه منابع بين بخش هاي مختلف اقتصادي و كنترل نوسانات احتمالي در اقتصاد و در نهايت هدف بودجه اي اخذ ماليات را مي توان تامين منابع مالي دولت قلمداد نمود. بنابراين تعيين سياست هاي مالياتي، به شكلي كه اهداف مذكور تا حد قابل قبولي به دست آورد، يكي از مسائل بسيار مهم در حوزه سياستگذاري می باشد. و اهميت افزايش درآمدهاي مالياتي را نشان مي دهد. بر اين اساس و با توجه به جايگاهي كه ماليات در نظام اجتماعي-اقتصادي كشور ها دارا هستند و همچنين با توجه به چالش هاي اخير كه در زمينه وضع ماليات بر اصناف رخ داد و فراز و نشيب هاي زيادي كه در طول چند سال گذشته حول مبحث ماليات بر ارزش افزوده به وجود آمده است، مركز تحقيقات و بررسي هاي اقتصادي اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران به منظور ارزيابي عملكرد و شناسايي چالش هاي پيش روي نظام مالياتي فعلي اقدام به اجراي طرح نظرسنجي از هيات نمايندگان اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران درمورد نظام مالياتي نموده است . يكي از مشخصه هاي اصلي نظام هاي مالياتي در كشورهاي توسعه يافته همانا توانايي و كارايي آن در شناسايي منابع اخذ ماليات يا همان پايه هاي مالياتي است(آقايي ،1380)پايه مالياتي در واقع همان مبناي دريافت ماليات است كه مي تواند ارزش افزوده باشد. اهميت گسترش پايه مالياتي به عنوان يكي از اصول اساسي سياست هاي مالي در طرح ساماندهي اقتصاد كشور، تهيه شده توسط معاونت درآمدهاي مالياتي وزارت امور اقتصادي و دارايي، زمينه هاي اجرايي ماليات بر ارزش افزوده با در نظر گرفتن خصوصيات فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي در كشور فراهم شد. در ايران نيز كه به طور سنتي از مشكلات و دشواري هاي زيادي در سر راه اخذ ماليات، ازجمله فرار مالياتي و ضعف سيستم مالياتي در شناسايي مؤديان رنج مي برد بنابراين هدف عمده از اجراي قانون ماليات بر ارزش افزوده، شفافيت مالیاتی است نظام ماليات بر ارزش افزوده به دليل انتقال ماليات درزنجيره توليد- توزيع و همچنين استفاده از نظام فاكتورنويسي، ماهيت خودكنترلي خواهد داشت بنابراين نظام ماليات بر ارزش افزوده به خودي خود مي تواند باعث شفاف سازي مبادلات، كاهش حجم اقتصاد زيرزميني و فرار مالياتي شود. با وجود تاكيد برنامه هاي پيشين توسعه، شواهد نشان مي دهد كه نظام مالياتي نتوانسته است نقش خود را در زمينه افزايش سهم درآمدهاي مالياتي و شناسايي پايه هاي دقيق مالياتي به خوبي ايفا نمايد.قوانین مالیاتی هرچند شفاف باشند در مرحله اجرا و نظارت نیازمند دقت و حساسیت فراوانی هستند تا بتوانند نظام مالیاتی را در دستیابی به اهداف مورد نظر رهنمون سازند. (طهماسبی ،1383)یکی از معضلاتی که سیستم مالیاتی ایران با آن روبرو است مسئله شفاف سازی است که در این عرصه به چشم می خورد فرایند مالیاتی را می توان از لحاظ ترتیب زمانی به تدوین و تصویب قانون،شناسایی مودیان،تشخیص مالیات،کنترل و بازبینی تشخیص ها ،طرح اعتراض به مالیات تشخیصی و نهایتاً وصول مالیاتی تجزیه کرد ضعف و عدم شفاف سازی سیاست های مالیاتی در هر یک از این مراحل می تواند اهداف قانون گذار را با موانع فراوانی مواجه کند.( پناهی،1389).
برچسب ها:
پروپوزال بررسی نقش اجرای مالیات بر ارزش افزوده در شفاف سازی نظام مالیاتی