مقدمه:
جان بی واتسون در بیانیه رفتارگرایی خود در 1913 نوشت: روان شناسی باید هر گونه اشاره به هوشیاری را کنار بگذارد. روانشناسانی که از پیام واتسون پیروی کردند، ذهن، فرآیندهای هوشیار و همه اصطلاحات ذهن گرایانه را از روان شناسی حذف کردند. تا چند دهه در محتوای کتابهای روانشناسی کارکرد مغز توضیح داده می‌شد. مادر آنها هیچگونه اشاره‌ای به ذهن دیده نمی‌شد. گفته می‌شد که روان شناسی برای همیشه هشیاری یا ذهن خود را از دست داده است. ناگهان (یا چنین به نظر می‌آمد، هر چند از مدتها پیش به تدریج در حال ساخته شدن بود) روان شناسی آماده شد تا هوشیاری را باز یابد.
در سال 1979 در مجله روان شناسی آمریکایی یا مجله رسمی از انجمن روان شناسی امریکا مقاله‌ا‌ی با عنوان رفتار گرایی و ذهن به چاپ رسید که در واقع درخواستی برای بازگشت به درون نگری بود و این مطلب به دنبال سخنرانی رئیس انجمن روان شناسی آمریکا در سال 1976 بود که گفته بود روان شناسی در حال تغییرات و این تغییر مستلزم بازگشت به هوشیاری است. هنگامی که صاحب منصبی از انجمن روانشناسی امریکا و یک مجله معتبر این چنین باز و خوشبینانه درباره هوشیاری بحث می‌کنند. باید گمان کنیم که یک جنبش تازه یعنی انقلابی دیگر در روان شناسی در راه است.
روانشناسی شناختی (Cognitive psychology) مکتبی است که به بررسی فرایندهای درونی ذهن از قبیل حل مسئله، حافظه، ادراک، شناخت، زبان و تصمیم گیری می‌پردازد.
موضوعاتی ازاین قبیل که انسان چگونه و با چه ساختاری به درک، تشخیص و حل مسئله می‌پردازد و این که ذهن چگونه اطلاعات دریافتی از حواس (مانند بینایی یا شنوایی) را درک می‌کند و یا اینکه حافظه انسان چگونه عمل می‌کند و چه ساختاری دارد؛ از عمده مسائل قابل توجه دانشمندان این رشته می‌باشد.

فهرست مطالب:
مقدمه
تاریخچه روان شناسی شناختی
روان‌شناسی شناخت چیست؟
نفوذ پیشینیان بر روانشناسی شناختی
تاسیس روانشناسی شناختی
فرآیند حل مسئله
چرخه حل مسئله
انواع مسائل
راهبردهای حل مسئله
روشهای اکتشافی شامل چهار روش است
موانع موجود برای حل مسئله
عناوین مهم در روان‌شناسی شناخت
افراد مهم در تاریخچه روان‌شناسی شناخت
وضع کنونی روان شناسی شناختی
تحریفات روانشناسی شناختی
تفکر همه یا هیچ
تصمیم مبالغه آمیز
فیلتر ذهنی
نتیجه گیری شتاب زده
درشت بینی _ ریز بینی
استدلال احساسی
بکار بردن عبارتهای بایدها و نبایدها
بر چسب زدن
شخصی سازی
ماهیت روانشناسی شناختی
رویکرد هایی به روانشناسی
رویکرد عصبی- زیستی
رویکرد رفتاری
رویکرد شناختی
رویکرد روانکاوی
رویکرد پدیدار شناختی
کاربرد رویکرد های گوناگون