شماره    عنوان    صفحه
1    هدف تحقیق    1
2    نگاهي کوتاه به شهرستان علي آباد کتول    2
3    مقدمه    3
4    سیلاب چیست ؟    4
5    تعريف سيل    4
6    منشاء اوليه سيلابها    5
7    تفاوت سيل با طغيان    6
8    روشهاي سازه اي مديريت سيلاب    6
9    چه ميزان ريسك قابل قبول است    7
10    شدت سیل    9
11    محاسبه حداكثر سيل محتمل    9
12    نقش جنگل در جلوگیری از بروز سیلاب :    9
13    عوامل پيدايش سيل    10
14    1-  عوامل ناشي از شرايط طبيعي    10
15    1-1- عوامل اقليمي    10
16    1-2- ميزان و شدت بارندگي    10
17    1-3- شرايط توپوگرافي    10
18    1-4- عوامل حوضه اي    10
19    2-  عوامل انساني    10
20    2-1- دخالت در مسيل ها و دستكاري آبگذرها    11
21    2-2- اشغال مسيل ها و حريم نهايي رودخانه ها    11
22    2-3- تغيير بدون ضابطه در پوشش سطحي زمين    11
23    طبقه بندي سيل هاي كشور    12
24    علل بروز سیل و  سیلاب  در علی آبادکتول :    12
25    خسارت های سیلاب بر دو قسم هستند    13
26    معمولاً سیلاب در اثر عوامل زیر ایجاد می‎شود    14
27    سیلاب‎ها بر دو گونه‎اند    14
28    مهم‎ترین خسارات سیلاب    14
29    اقدامات قبل از وقوع سیلاب    16
30    اقدامات هنگام سیلاب    17
31    راه های پیشگیری از سیلاب    19
32    نمونه ای از گذارش بدست آمده از رخدادهای سیلاب    20
33    جدول آمار و اطلاعات    21
34    چکیده    22
35    نتیجه گیری    23
36    منابع و مآخذ    24
 

چکیده :

بیشتر سیل‌ها بلایی با منشاء طبیعی محسوب می شوند ، ولی تغییر هایی که انسان در کانال های رودخانه‌ها و شهرنشینی در کف دره های ایجاد کرده ، به نوسان و شدت بسیاری از سیل‌ها افزوده است ، به عبارت دیگر ، این بلایا با عامل انسانی نیز مطرح اند.

سیل‌ها نتیجه جریان ناگهانی آب سطحی حاصل از بارش ، مخصوصاً رگبارند . در مواردی نیز تخریب سدهای طبیعی ایجاد شده بر اثر زمین لغزه‌ها در جلو مسیر آب ، یا هجوم آب به ساحل که ناشی از مد بیش از اندازه است، می تواند سیلهای بزرگی را ایجاد نماید. وقوع یک سیل رابطه ای مستقیم با شرایط توپوگرافی و اقلیمی دارد.بشر با ساختمان سازی در دشت سیلابی ، خود را در معرض خطرهای ناشی از سیلاب قرار می دهد . با فرونشینی زمین ، قابلیت سیل گیر بودن آن نیز افزایش می یابد . کنترل سیلاب معمولاً پرخرج و محتاج احداث سیل بندها و تمهیدات دیگر است .

در خلال یا پس از یک بارندگی شدید، مقدار دبی رودخانه به سرعت افزایش یافته و در نتیجه آب از بستر عادی خود سر ریز نموده و دشت سیلابی و مناطق اطراف را در بر می گیرد . با بررسی دشت سیلابی قدیمی و آبرفتهای آن ، شاید بتوان با درجه ای از تقریب احتمال وقوع و بزرگی سیلهای آتی منطقه را مشخص کرد. اصولاً بزرگی سیلها و تکرار آنها در طول زمان، تابع شدت بارندگی ، نفوذ پذیری زمین و وضع توپوگرافی منطقه است البته امروزه به دلیل دخالتهای بی رویه در بسیاری از نقاط که قبلاً سیل نمی آمده ، طغیان های بزرگی مشاهده می شود  فعالیت بشر به چند صورت احتمال وقوع سیل را افزایش می دهد . از آن جمله می توان به ساختمان سازی در دشت سیلابی رود اشاره کرد . به این ترتیب محدوده ای از دشت سیلابی که در زمان طغیان زیر آب می رود ، گسترده تر می گردد .

شهر سازی‌ها و حذف گیاهان باعث کاهش مقدار آب نفوذی و افزایش آب سطحی می شود . حجم زیاد آب از یک طرف بر بزرگی طغیان می افزاید و از طرفی با افزایش فرسایش ، رسوباتی به وجود می آورد که با بر جای گذاشتن آنها ظرفیت بستر اصلی رود کاهش می یابد . موارد پیش تاثیر تدریجی دارند ، ولی سیلهای ناگهانی و فاجعه آمیز اغلب بر اثر تخریب سدها و بندها ، ایجاد می شوند .

مقدمه :

در طی تاریخ ، دره های رودخانه‌ها مملو از جمعیت شده اند ، ولی انسان‌ها همچنان با بلایایی نظیر سیل و فرسایش رودخانه ای رو به رو هستند. این پهنه‌ها بنا به دلایلی، بسیار توسعه یافته اند .

انسان‌ها از زمین های حاصلخیز جلگه های سیلابی  رودخانه‌ها که محل هایی مناسب برای کشاورزی هستند استفاده می کنند موفقیت در حمل آب ، دلیل دیگری برای توسعه دره رودخانه هاست . سیل فاجعه آمیز حوضه های رودخانه ای در بسیاری از پهنه های کره زمین قابل بحث و بررسی است.

شهر نشینی در دره های رودخانه‌ها ، این مورد را افزایش داده است ، زیرا در این دره‌ها سیل به صورت دوره ای اتفاق می افتد . بیشتر سیل‌ها بلایی با منشاء طبیعی محسوب می شوند ، ولی تغییر هایی که انسان در کانال های رودخانه‌ها و شهرنشینی در کف دره های ایجاد کرده ، به نوسان و شدت بسیاری از سیل‌ها افزوده است، به عبارت دیگر، این بلایا با عامل انسانی نیز مطرح اند.

سیل‌ها نتیجه جریان ناگهانی آب سطحی حاصل از بارش ، مخصوصاً رگبارند . در مواردی نیز تخریب نیز تخریب سدهای طبیعی ایجاد شده بر اثر زمین لغزه‌ها در جلو مسیر آب ، یا هجوم آب به ساحل که ناشی از مد بیش از اندازه است، می تواند سیلهای بزرگی را ایجاد نماید. وقوع یک سیل رابطه ای مستقیم با شرایط توپوگرافی و اقلیمی دارد .

بشر با ساختمان سازی در دشت سیلابی ، خود را در معرض خطرهای ناشی از سیلاب قرار می دهد . با فرونشینی زمین ، قابلیت سیل گیر بودن آن نیز افزایش می یابد . کنترل سیلاب معمولاً پرخرج و محتاج احداث سیل بندها و تمهیدات دیگر است .

در خلال یا پس از یک بارندگی شدید، مقدار دبی رودخانه به سرعت افزایش یافته و در نتیجه آب از بستر عادی خود سر ریز نموده و دشت سیلابی و مناطق اطراف را در بر می گیرد . با بررسی دشت سیلابی قدیمی و آبرفتهای آن ، شاید بتوان با درجه ای از تقریب احتمال وقوع و بزرگی سیلهای آتی منطقه را مشخص کرد.

اصولاً بزرگی سیلها و تکرار آنها در طول زمان، تابع شدت بارندگی ، نفوذ پذیری زمین و وضع توپوگرافی منطقه است البته امروزه به دلیل دخالتهای بی رویه در بسیاری از نقاط که قبلاً سیل نمی آمده ، طغیان های بزرگی مشاهده می شود  فعالیت بشر به چند صورت احتمال وقوع سیل را افزایش می دهد . از آن جمله می توان به ساختمان سازی در دشت سیلابی رود که مستلزم اشغال بخشهایی از آن است و باعث کاهش ظرفیت طبیعی رود می شود ، اشاره کرد . به این ترتیب محدوده ای از دشت سیلابی که در زمان طغیان زیر آب می رود ، گسترده تر می گردد .

شهر سازی‌ها و حذف گیاهان باعث کاهش مقدار آب نفوذی و افزایش آب سطحی می شود . حجم زیاد آب از یک طرف بر بزرگی طغیان می افزاید و از طرفی با افزایش فرسایش ، رسوباتی به وجود می آورد که با بر جای گذاشتن آنها ظرفیت بستر اصلی رود کاهش می یابد . موارد پیش تاثیر تدریجی دارند ، ولی سیلهای ناگهانی و فاجعه آمیز اغلب بر اثر تخریب سدها و بندها ، ایجاد می شوند .

هدف تحقیق :

هدف از تحقیق اینجانب که همان هدف پیش بینی سیل  و مقابله با عوامل بوجود آورنده آن می باشد ای است که:بدانیم چه زمانی ممکن است سیل و سیلاب بوجود آید و چه عواملی باعث تشدید آن میشود.زیرا بادانستن این موضوع ما می توانیم با برآورد دبی جریان و سطح سیلابی است که در یک دوره بازگشت مشخص (مثلا در یک دوره 25 ، 50 یا 100 ساله) احتمال وقوع آن وجود دارد. نتایج این پیش بینی که سیلاب طراحی نام دارد، مبنایی برای انتخاب روشهای مقابله داشته باشیم و در زمانی مناسب و با هزینه های برآورد شده بتوان جلوی آن را گرفت یا خسارات احتمالی را به حداقل رساند.. سیلاب طراحی معمولاً بر مبنای هزینه لازم برای کنترل آن و میزان ریسک و خطری که تخریب سیستم کنترل سیلاب پیشنهادی برای جان انسانها دارد، انتخاب می‌شود. در مواردی که گسیختگی سازه آبی منجر به از دست رفتن جان انسانها و اموال زیادی بشود، طراحی بر مبنای سیلابها با احتمال رخداد کمتر و دوره بازگشت طولانی تر، مثلا سیلاب 1000 ساله و حتی بیشتر، انجام می‌شود.

نگاهي کوتاه به شهرستان علي آباد کتول :

شهرستان شهرستان زيبا و سرسبز علي آباد كتول يكي از شهرستانهاي 11 گانه استان گلستان است كه با وسعت تقريبي 1163 كيلومتر مربع و با فاصله 45 كيلومتر از مركز استان در موقعيت جغرافيائي 36 درجه و 54 دقيقه عرض شمالي و 54 درجه و 53 دقيقه طول شرقي واقع شده و مركز آن شهر علي آباد است.

روشهاي سازه اي مديريت سيلاب :

روشهاي سازه اي مديريت سيلاب زير مجموعه اي از مديريت سيل است كه شامل نقش سازه و بهره برداري از آن مي باشد. بسياري از اين روشها سابقه چند هزار ساله دارند. براي مثال سد كفرا در مصر در 4600 سال پيش به منظور كنترل سيلاب در حال احداث بود كه در اثر سيلاب تخريب گرديد. به روشهاي سازه اي, مهار سيلاب نيز اطلاق مي‌شود. مهار سيلاب شامل فرايندهاي خاصي است كه با فراهم آوردن و بهره برداري از سازه هاي طراحي شده, اثرات

شدت سیل :

شدت سیل در حوضه زهکشی به شرایط طبیعی (بارش باران، مقدار نفوذ آب، شیب، پوشش گیاهی آب و هوا،فصل) و فعالیت انسان بستگی دارد (شهرنشینی، کشاورزی ، کنترل سیل)

محاسبه حداكثر سيل محتمل  :

بطور كلي محاسبه حداكثر سيل محتمل محتاج برآورد پتانسيل بارش و مقدار و نحوه توزيع بارش در داخل حوضه آبريز است . مقدار آبدهي با سطح آب رودخانه بر حسب زمان ، معمولاً

عوامل پيدايش سيل  :

1. عوامل ناشي از شرايط طبيعي :

1-1- عوامل اقليمي :

در بين عناصر اقليمي باران ، تگرگ ، برف ، دما ، باد مي تواند از عناصر و عوامل موثر در ظهور فرسايش آبي خاك باشند . مهمتر

-2- ميزان و شدت بارندگي :

استان گلستان جزء پرباران ترين مناطق كشور محسوب مي گردند . با اين حال ميزان زياد بارندگي به مفهوم رخداد سيل نيست ، بلكه

-3- شرايط توپوگرافي :

  شيب حوضه

-4- عوامل حوضه اي :

 شكل هيدروگراف

1. عوامل انساني

دخالت بي رويه انسان در محيط زيست در ظهور سيلاب‌ها نقش قابل توجهي دارد . روند روز افزون  شهر نشيني و توسعه پوشش هاي

دخالت در مسيل‌ها و دستكاري آبگذرها :

اين دخالت بخصوص در جاهايي كه به شهر سازي اقدام مي شود چشمگير تر است .

از جمله اين دخالتها

اشغال مسيل‌ها و حريم نهايي رودخانه‌ها :

 از جمله مهمترين

تغيير بدون ضابطه در پوشش سطحي زمين : 

براساس گزارش ICID ( 1983) از بين بردن و تخريب مراتع و جنگلها در سطح جهان موجب افزايش حجم سيلابها شده است و در نتيجه

طبقه بندي سيل هاي كشور :

در يك طبقه بندي كلي مي توان سيلاب هاي رخداده در كشور را به دسته هاي زير تقسيم بندي نمود :

1. سيل ناگهاني ( Flash flood

سيل رودخانه اي ( River flood ) :  ناشي از بارش

سيل دريايي ( Sea flood ) : به خاطر بالا آمدن سطح آب دريا

سيل ناشي از ذوب برف ( Snow flood ) : ناشي از ذوب برف هاي بالا دست

به دلیل وقوع سیل در سال 91، دو نفر در علی آباد کتول جان خود را از دست دادند

به گزارش ایرنا دو تن از جان باختگان یك مادر و فرزند بودند كه براثر افتادن در رودخانه در داخل شهر علی اباد جان خود را از دست دادند. بر اساس این گزارش جنازه فرزند 12 ساله ساعاتی بعد پیدا شد و جنازه مادر توسط نیروهای مردمی روستای نوده كتول در زیر یك درخت در داخل رودخانه بدست آمد .

تاريخ : سه شنبه 25 مهر 1391

رحمت اله نوروزی نماینده مجلس گفت: طرح ساماندهی سیلاب‌ها و اطفای حریق جنگل‌ها پس از طرح در این کمیسیون به مجلس ارائه می شود.

ایشان افزودند: این دور طرح با هدف پیشگیری از خطرات ناشی از سیلابهای مکرر و جلوگیری از ایجاد حریق در جنگلها ارائه می شود.

وی به سفر اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس به استان اشاره و اضافه کرد: بررسی خسارات سیلابهای گذشته به بخش های کشاورزی