تاریخچه کیفیت زندگی زناشويي

آن‌گونه كه از قديمي ترين قانون مدوّن و ساخته دست بشر يعني «قانون حمورابي» استنباط مي شود خانواده اساسي اجتماعي بوده و روابط بين زن و شوهر مورد توجه قرار گرفته است. روابط زن و شوهر در گذر سده ها و بر اساس فرهنگ‌هاي زمان‌هاي مختلف، دگرگون شده است. در جامعه گذشته که داراي قواعد خشک و مستبدانه بود روابط مردم در قالب مافوق و زيردست برقرار بود، پدر خانه قدرت برتر به حساب مي آمد و مادر مطيع او و فرزندان مطيع هر دو بودند. جامعه خوب و سازمان يافته بود و هر کس به نقش خود در جامعه واقف بود. اگر جامعه همان ساختار را حفظ مي کرد بسياري از مشکلات عمده ي امروزي به وجود نيامده بود. اما جامعه ايستا نيست و تغييرات وسيع آن منجر به طرح سوالات اساسي در زمينه پايه ساختار جامعه شده است (گي زيبر^[1] 2005، به نقل از ياوری کرمانی، 1387).

چيزي كه در همه اعصار مورد پذيرش همگان بوده است اينست كه بدون شك ازدواج، از مهمترين و تاثيرگذارترين وقابع زندگي هر فرد محسوب مي‌شود. خصوصاً در فرهنگ عاطفي و اعتقادي ما ايراني‌ها ازدواج مرحله‌اي حساستر و تعيين‌كننده‌تر به حساب مي‌آيد، زيرا در قاموس فرهنگ جمعي ما، اين انتخاب و تصميم به سادگي فرهنگهاي ديگر قابل جبران و تكرار نيست. کیفیت زندگی زناشويي موضوعي محوري و كليديست كه هر زوج پس از سالهاي تثبيت ازدواج ناگزير با آن مواجه مي‌شوند. اين سوال كليدي و تعيين كننده از آن جهت دغدغه جدي و ناگزير همگاني است كه تعادل زندگي انسان را نشانه مي‌رود. پس از آن تصميم بزرگ وسرنوشت‌ساز، با آن همه سرمايه‌گذاري و تعهد مادي و معنوي و تغيير در سبك زندگي، به ناچار بايد پاسخ دهيم، آيا واقعاً ارزشش را داشته است؟ آيا اين معامله‌اي منصفانه بوده؟ آيا چنين تغيير بزرگ و همه جانبه‌اي به بهترين شكل و به مناسبترين مقصد صورت پذيرفته است؟ آيا آنچه بايد مي‌شد، شده است (جديدي و جان بزرگي، 1388).

شايد تصور شود همه زوجها واقعاً با چنين پرسشهاي سهمگيني رو در رو نمي‌شوند. نكته حائز اهميت اينكه مكانيزم‌هاي دفاعي ما آدم‌ها كه وظيفه حراست از تعادل روحي و رواني ما را بر عهده دارند، اغلب به گونه‌اي عمل مي‌كنند تا ما به طور مستقيم و كاملا هوشيار در معرض پاسخگويي به سوالات تهديد‌كننده قرار نگيريم. اين مكانيزم‌هاي ناخودآگاه، به گونه‌اي در سيستم ما عمل مي‌نمايند تا سوالات سخت و وحشتناك در لباسي ملايم‌تر و كمتر تهديدكننده با ما ملاقات كنند. به دليل عملكرد همين مكانيزم‌هاي دفاعي حيات بخش است كه بحران عمومي پس از ازدواج همواره تهديدكننده و ويرانگر ظاهر نمي‌شود، گرچه كاملاً واقعيت دارد. پاسخ اين سوال از آنجا مهم و تعيين كننده است كه مي‌توان ريشه بسياري از معضلات و معماهاي پيچيده در روابط زن و شوهرها را در آن جستجو كرد. دركي كه‌آگاهانه يا ناخودآگاه زن و مرد از عشق موجود ميان خود و شريك يگانه و هميشگي زندگيشان دارند، مي‌تواند تاثيري عميق بر ساير شئون زندگي در روابط متقابل داشته باشد(جديدي و جان بزرگي، 1388).

بنابراين با توجه به تاثير عميقي كه کیفیت زندگی زناشويي بر جنبه هاي مختلف انساني دارد اين موضوع از ديرباز مورد توجه دانشمندان علوم انساني و علماي دين قرار گرفته است. از نظریه پردازانی که در دهه های اخیر به بررسی موضوع ارتباط بین زوجین و کیفیت زندگی زناشویی پرداخته اند می توان به اندیشمندانی همچون اليس(2004، 1989)^[2]، وارينگ^[3] (1980، 1983)، مک مستر^[4]، فارمن^[5]، برادبوري^[6]، جانسون و ويفن^[7] (2003)، تسنگ^[8] و مک درموت^[9]، جسلسن^[10]، بيورز^[11]، باگاروزي (2001) و السون^[12] اشاره کرد.

تعاریف کیفیت زندگی زناشویی

برای روشن شدن مفهوم کیفیت زندگی زناشویی بهتر است ابتدا به توصیفی از مفهوم کیفیت زندگی بپردازیم. معمولاً کيفيت زندگي به شکل آشکار يا ضمني در نقطه­ مقابل کميت قرار مي­گيرد که منظور از آن سالهاي عمر مي­باشد که ممکن است عالي، رضايت آميز يا لذت بخش بوده يا نباشد (كينگ و هيندز^[13]، 2003). کيفيت زندگي مي­تواند با زمان تغيير يابد، و در شرايط خاصي به طور قابل توجهي نوسان داشته باشد. کيفيت زندگي مستلزم سعي در کم کردن فاصله بين انتظارات و آرزوها و آن چيزي است که واقعاً اتفاق مي­افتد، يک زندگي کيفي و خوب، معمولاً به صورت خشنودي، رضايت، شادي، خرسندي و توانايي فايق آمدن بر مشکلات بروز مي­کند. در واقع کيفيت زندگي به وسيله فرد ارزيابي و توصيف مي­شود (لي^[14]، 2006).

 سازمان بهداشت جهاني کيفيت زندگي را "درک فرد از موقعيت خويش در زندگي، در متن فرهنگي و سيستم­هاي ارزشي که فرد در آن زندگي مي­کند، در رابطه با هدفها، انتظارات، استانداردها و علايق خود تعريف مي­کند". و اين تعريف ابعاد فيزيکي، روانشناختي، سطح استقلال، ارتباطات اجتماعي، ارتباط با محيط و معنويت را شامل مي­شود (نوحی، عبدالکریمی، و رضاییان، ۱۳۸۹).

فرمت ورد قابل ویرایش

تعداد صفحات: 33

فصل دوم مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری

همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن

منابع فارسی کامل

منابع انگلیسی کامل