مقدمه
با روند سریع ازدیاد جمعیت در جهان و آهنگ نسبتا کندی که تولید مواد غذایی دارد روز به روز کمبود غذا بیشتر و تعداد افراد گرسنه و کمغذا رو به افزایش است.
برای جبران این کمبودها افزایش تولید مواد غذایی در جهان مطرح میشود و عواملی از قبیل افزایش زمینهای زیر کشت و دیگر افزایش محصول کشاورزی در واحد سطح میتواند دخالت چندانی داشته و مؤثر واقع گردد.در کشور ما نیز با وجود گستردگی زمین و تنوعی که تولید گیاهان دارند با مشکل محصول در واحد سطح روبهرو هستیم و تولیدات کشاورزی کمتر از نیاز ماست.به طوری که ناچاریم مقداری از مواد غذایی مورد نیاز را از سایر کشورها تهیه نماییم.برای تحقق این مهم و جلوگیری از واردات،جز با ایجاد تحول در بنیان کشاورزی کشور از طریق بهرهگیری مؤثر از منابع خاک و خصوصا آب موجود مقدور نخواهد بود و لازم است با استفاده از تکنیکهای پیشرفته و شیوههای صحیح زراعت و آبیاری تولیدات کشاورزی خود را تا حد ممکن افزایش دهیم.
بدون شک کمبود آب در خاک یکی از عوامل مهم در محدودیت و پایین بودن عملکرد بسیاری از محصولات و زراعتهاست و این احتیاج گیاه به آب در گیاهان یکساله و بخصوص آنهایی که ریشه سطحی دارند بیشتر محسوس است تا برای درختان و نباتاتی که دارای ریشه عمیق عمودی و طویل میباشند.
آب در طبیعت مانند چرخهای در گردش است،مثلا به صورت بارندگی و یا دیگر نزولات جوی به یک منطقه وارد و از طریق سطح و یا جریانهای زیرزمینی و تبخیر از آن منطقه خارج میشود.این عمل که طی آن سیکلی طبیعی بصورت موضعی تغییر داده شده است.در واقع نوعی آبیاری صورت گرفته است.
وارد کردن مصنوعی آب به روی زمین سادهترین نوع آبیاری میباشد و آشنایی ما با واژه آبیاری نیز در همین ارتباط است و بطور کلی آبیاری تأمین سنیاز آبی گیاه و نزولات جوی بخصوصدر دوره آیش میباشد و چنانچه مقدار رطوبت خاک کاهش یابد گیاه قادر به جذب آب و مواد غذایی نیست و کمبود آب باید بوسیله آبیاری جبران گردد.تعیین مقدار آب و مراحل آبیاری برای گیاهان مختلف با توجه به بافت خاک،نوع گیاه و شرایط اقلیمی متفاوت میباشد.
مقدار و تعداد آبیاری در مراحل مختلف رشد و نمو گیاه باید متناسب با نیاز گیاه باشد و نیاز آبی گیاهان و مراحل آبیاری به عواملی از قبیل دما،خشکی محیط،بافت خاک و نوع گیاه زراعی بستگی دارد.