تحقیق پوکی استخوان و تأثیر ورزش بر آن

تعداد صفحات : 13 صفحه

فرمت : word ( قابل ویرایش )

قسمتی از متن:

پوکی استخوان و تأثیر ورزش بر آن

پوکی استخوان یا استئوپروز، عبارت از حالتی است که در اثر تخریب بافت استخوانی، توده‏ی استخوان کاهش یافته سرانجام به شکستگی استخوان منجر می‏شود (تعداد و اندازه‏ی تیغه‏ های استخوانی بافت استخوانی کاهش می‏یابد). سازمان بهداشت جهانی (WHO ) چهار دسته برای سطوح مختلف تراکم استخوان شناسایی کرده است:  نورمال، استئوپنیا ، استئوپروزیس ،  استئوپروزیس تثبیت شده.

در پوکی استخوان تراکم بافت استخوان کاهش می یابد و میزان مواد معدنی استخوان کاهش می یابد. در پوکی استخوان ساختار بافتی استخوان تغییر نمی کند تنها تراکم آن کاهش پیدا می کند .شکستگی های ناشی از پوکی استخوان در ۶۰% زنان بالای ۶۰ سال و ۳۰% مردان به پوکی استخوان بالای ۶۰ سال را گرفتار و متاثر می کند. در زنان تغییرات هورمونی که در زمان یائسگی رخ می دهد و طی آن کاهش تراکم استخوانی شدت می گیرد سبب می شود که بیشتر مستعد به شکستگی در این زمینه باشند.

روند ایجاد پوکی استخوان

در دوران کودکی و نوجوانی سرعت تشکیل بافت های استخوانی بیشتر از سرعت برداشت از بافت استخوانی است  و لذا استخوان ضخیم تر شده و رشد می کند و اندازه آن بزرگ می شود که سبب رشد قدی و عرضی فرد می گردد. از سویی در این دوره زمانی تراکم استخوان هم به حداکثر خود می رسد به طوری که حداکثر تراکم استخوانی در ۲۰ سالگی وجود دارد.

در فاصله ۳۰-۲۰ سالگی میزان رشد و برداشت استخوان یکسان می شوند و لذا تراکم و اندازه استخوان ها ثابت می ماند. از ۳۰ سالگی به بعد میزان برداشت استخوان از میزان تشکیل رشد استخوان پیشی می گیرد و لذا استخوان شروع به نازک شدن می کند و تراکم آن به تدریج کاهش می یابد. تحقیقات نشان داده اند که از ۳۰ سالگی به بعد سالانه حدود ۱% از تراکم استخوان کاسته می‌شود.

در زنان حوالی یائسگی به خاطر کاهش سطح هورمون استروژن که محرک تولید استخوان سازی است سرعت کاهش تراکم استخوان افزایش می یابد و سالانه حدود ۲% از تراکم استخوانی کاسته می شود. اما در مردان با همان سرعت ۱% در سال از تراکم استخوان کاسته می شود. در زنان فعال قبل از دوره یائسگی چنانچه به هر دلیل چه به علت بیماری مثل تخمدان پلی کیستیک چه به علت ورزش های شدید و نامتعارف توقف سیکل های ماهیانه رخ دهد و این توقف بیش از ۳ ماه طول بکشد. سطوح استروژن خون کاهش یافته و در معرض کاهش تراکم استخوان قرار خواهد گرفت. چنانچه دوران قطع سیکل های ماهیانه بیش از ۶ ماه باشد این کاهش تراکم محسوس خواهد بود.

احتمال دچار شدن به پوکی استخوان در موارد ذیل بیشتر می باشد:

سن بیش از ۵۰ سال (خصوصا در بانوان) ،  قرار نگرفتن در معرض نور مستقیم خورشید،  یائسگی (بخصوص یائسگی زودرس)، عدم تحرک در زندگی،سیگار کشیدن ، ارث،  استفاده دراز مدت از کورتون یا داروهای انعقاد خون،  نوشیدن زیاد قهوه، کافئین ، پفک، مصرف غذاهای پرنمک،  مصرف الکل،برخی از اختلالات هورمونی مانند(پرکاری تیروئید، پرکاری غده فوق کلیه، کم کاری غدد جنسی) ، برخی از سرطان ها،  کمبود طولانی‌ مدت‌ کلسیم‌ و پروتئین‌ در رژیم‌ غذایی‌.

عوامل تشدید کننده بیماری

-جراحی‌ برداشت‌ تخمدان‌ها

- اشعه‌درمانی‌ برای‌ سرطان‌ تخمدان‌

- فقر تغذیه‌ای‌، به‌ خصوص‌ کمبود کلسیم‌ و پروتئین‌ رژیم‌ غذایی‌

-نوع‌ ساختار بدن‌. خانم‌های‌ لاغر با استخوان بندی‌ کوچک‌ نسبت‌ به‌ این‌ عارضه‌ مستعدترند.

- سابقه‌ خانوادگی‌ پوکی‌ استخوان‌

- استعمال‌ دخانیات‌

- مصرف‌ الکل‌

- مصرف‌ داروهای‌ تیروئید

راه های پیشگیری از پوکی استخوان:

- فعالیت های ورزشی مناسب داشته باشید.

- سیگار نکشید

-روزانه به مدت حداقل ۱۰ دقیقه در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرید.

- پس از یائسگی با صلاحدید پزشک از هورمون درمانی استفاده کنید.

- مهم‌تر از همه غذاهای حاوی کلیسم بخصوص لبنیات بیشتر استفاده کنید.

تأثیر ورزش بر پوکی استخوان

یکی از متخصصین استخوان و مفاصل، فعـالیت‌های ورزشـی را یکی از راهـکارهای پیشگیری و درمان بیماری‌های مفصلی ذکر و تاکید کرد: ورزش از بروز پوکی استخوان نیز جلوگیری می‌کند. وی ورزش‌های ایزومتریک،‌ ایزوتونیک را از جمله ورزش‌های بهبود دهنده بیماری‌های مفصلی دانست و افزود: ورزش‌های ایزومتریک باعث افزایش قدرت عضلات بدن و حرکت مفاصل مجاور آن ها و ‌کاهش فشار به مفاصل و غضروف‌ها می‌شود.

ورزش‌های ایزومتریک ضمن کاهش درد در نواحی مفاصل،‌ بیماری‌های مفاصل زانو، ‌کمر و ناحیه گردن را نیز بهبود ‌بخشیده و باعث کاهش فشار به مفاصل کشکک و ران می‌شود. از دیگر فواید ورزش‌ به ‌افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان، بهبود در راه‌رفتن، ایستادن و انجام فعالیت‌های روزانه، تاثیر بر سیستم عضلانی و اسکلتی‌ و درنتیجه بهبود عملکرد سایر ارگان‌های بدن از جمله قلب می توان اشاره کرد.

افزایش کارایی فرد در سنین جوانی، میان‌سالی و پیری از جمله تاثیرات ورزش مداوم در رابطه با بیماری‌های مفصلی است. تاثیر ورزش بر مفاصل ناحیه ستون فقرات فراوان است، ورزش ایستادن صحیح را تقویت و فشار بر دیسک و لیگامان‌های مهره‌های فقرات‌ و همچنین میزان بیرون‌زدگی دیسک در ناحیه کمر و بالطبع دردهای ناحیه کمر را کاهش می‌دهد.