انگیزش تحصیلی

انگیزش تحصیلی‌ عبارت‌ است از گرایش همه جانبه‌،‌ ارزیابی عملکرد خود با توجه به عالی‌ترین معیارها، تلاش برای موفقیت در عملکرد و برخورداری از لذتی که با موفقیت در عملکرد همراه است(باقری،1371). انگیزش در واقع موتور حرکت هر فردی است و محققان یکی از دلایل افت تحصیلی را نداشتن انگیزش تحصیلی می‌دانند(بیابانگرد،1375). دانش‌آموزان دارای انگیزش تحصیلی بالا به تکالیفی روی می‌آورند که درجه دشواری آن در حد متوسط باشد. دانش‌آموزان دارای انگیزش تحصیلی پایین به سوی تکالیف نیمه دشوار روی می‌آورند، اما در تمایل به نزدیک شدن به آنها چندان مصمم نیستند. کسانی که دارای ترس شدید از شکست هستند، یا به سوی تکالیف بسیار آسان که احتمال موفقیت در آن‌ها زیاد است، یا به تکالیف بسیار دشوار که بتوانند از دشواری آن‌ها به عنوان بهانه‌ای برای‌ عدم ‌موفقیت‌ استفاده ‌کرده،‌ روی ‌می‌آورند (بیابانگرد،1375). پایین بودن سطح انگیزش یادگیرندگان یکی از مهم‌ترین علل کاهش افت تحصیلی آنان به شمار می‌رود. آلبرت انیشتین مهم‌ترین انگیزه برای انجام کار‌کردن در مدرسه و زندگی را لذت از کار، لذت از نتیجه و درک ارزشی آن برای اجتماع می‌داند(زهرا کار،1380). انگیزش دانش‌آموزان در کلاس درس بیانگر آن است که چرا دانش‌آموزان به شیوه خاصی رفتار می‌کنند؟ اگر دانش‌آموزان تکالیف خود را انجام نمی‌دهند، ممکن است به این دلیل باشد که فاقد انگیزش کافی باشند. در مقابل اگر دانش‌آموزان در انجام تکالیف خود پشتکار به خرج دهند و سعی کنند بر موانع غلبه کنند، احتمالا دارای انگیزش هستند(بیابانگرد،1384).

انگیزه به صورت آمادگی روانی یک پیش نیاز به حساب می‌آید و تاثیر آن بر یادگیری کاملا آشکار است(سیف،1387). انگیزه یکی از عوامل اصلی موثر بر رفتار است و در تمام کارکردهای فرد از قبیل فراگیری تحصیل، یادگیری ‌تحصیل، یادگیری و توجه، دقت، ادراک، یاد‌آوری، فراموشی خلاقیت‌ و ابراز‌عشق‌ و‌ عواطف نقش‌دارد(براهنی،1387). دیوید مک کله لند^[1] می‌گوید:"بر حسب دو مفهوم رقابت و برتری جویی انگیزش پیشرفت را می‌توان تعریف کرد". به نظر او افرادی که از انگیزه پیشرفت بالایی بر‌خوردارند، خواهان آنند که تلاش خود را برای دست‌یابی به اهداف بالا و عالی به کار گیرند یا کوشش‌های خویشتن را جهت نیل به ترازهایی از برتری‌جویی که خود جهت خویش وضع‌کرده‌اند ‌به‌ کار ببندند(هاشمی و همکاران،1389).