مقدمه  

 مالیات بر ارزش افزوده به عنوان مالیاتی غیرمستقیم که بر مصرف کالاها و خدمات وضع می گردد، هم اکنون در بیش از 140 کشور جهان به مورد اجرا گذاشته شده است. استقرار این نظام مالیاتی در جمهوری اسلامی ایران به عنوان مهمی از تحولات نظام مالیاتی کشور محسوب می گردد و لایحه مربوطه اولین بار در دهه 1360 به مجلس شورای اسلامی ارائه گردید، لیکن به دلیل شرایط خاص اقتصادی ناشی از جنگ تحمیلی، دولت لایحه را در اواسط بررسی از مجلس شورای اسلامی پس گرفت.  

 در اواخر دهه 1370 ، که اینجانب مسئولیت معاونت در درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارای را بر عهده داشتم، تدوین مجدد لایحه مالیات بر ارزش افزوده در دستور کار قرار گرفت و لایحه نهایتاً در سال 1380 به دولت ارائه شد. این لایحه در سال 1381 توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تصویب و به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردید. فرآیند بررسی و تصویب لایحه مذکور با دقت تمام و با حضور کارشناسان و صاحب نظران و همچنین نمایندگان متعددی از دولت و بخش خصوصی، نهایتاً در چهارچوب اصل 85 قانون اساسی در مهرماه 1386 به پایان رسید و لایحه توسط مجلس شورای اسلامی به شورای نگهبان ارسال شد.  

 ایرادات شورای نگهبان در سه نوبت توسط کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مرتفع گردید و نهایتاً در خرداد ماه 1387 قانون مالیات بر ارزش افزوده به تایید شورای نگهبان رسید و درتیر ماه 1387 توسط رئیس جمهور محترم برای اجرا به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ شد.  

کلیات و تعاریف  

 ماده 1 ) عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران و همچنین واردات و صادرات آنها مشمول مقررات این قانون می باشد.  

 ماده 2 ) منظور از مالیات در این قانون به استثنا موارد مندرج در فصول هشتم و نهم، مالیات بر ارزش افزوده می باشد.  

 ماده 3 ) ارزش افزوده در این قانون ، تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری تا تحصیل شده در یک دوره معین می باشد.  

 ماده 4 ) عرضه کالا در این قانون، انتقال کالا از طریق هرنوع معامله ای است .  

 تبصره ) کالاهای موضوع این قانون که توسط مودی خریداری ، تحصیل یا تولید میشود در صورتی که برای استفاده شغلی به عنوان دارای در دفاتر ثبت گردد یا برای مصارف شخصی برداشته شود، عرضه کالا به خود محسوب و مشمول مالیات خواهد شد.  

 ماده 5 ) ارائه خدمات در این قانون، به استثنای موارد مندرج در فصل نهم، انجام خدمات برای غیر در قبال ما به ازاء می باشد.  

 ماده 6 ) واردات در این قانون ورود کالا یا خدمت از خارج از کشور یا از مناطق آزاد تجاری صنعتی مناطق ویژه اقتصادی به قلمرو گمرکی کشور می باشد 

 ماده 7 ) صادرات در این قانون، صدور کالا یا خدمت به خارج از کشور یا مناطق آزاد تجاری صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی می باشد 

 ماده 8 ) اشخاصی که به عرضه کالا و ارائه خدمت و واردات و صادرات آنها مبادرت می نمایند، به عنوان مودی شناخته شده و مشمول مقررات این قانون خواهند شد.  

 ماده 9 ) معاوضه کالاها و خدمات در این قانون ، عرضه کالا یا خدمت از طرف هر یک از متعاملین تلقی و به طور جداگانه مشمول مالیات می باشد.. 

 ماده 10 ) هر سال شمسی به 4 دوره مالیاتی 3 ماه، تقسیم می شود. در صورتی که شروع یا خاتمه فعالیت مودی در خلال یک دوره مالیاتی می باشد، زمان فعالیت مودی طی دوره مربوط یک دوره مالیاتی تلقی می شود.  

 معافیتها  

 ماده 12 ) عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر و همچنین واردات آنها حبس مورد از پرداخت مالیات معاف می باشد:  

 1 ) محصولات کشاورزی فرآوری نشده؛  

 2 ) دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان؛  

 3 ) انواع پودر، سم، بذر و نهال؛  

 4 ) آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نیاتی و شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان؛  

 5 ) کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ ، تحریر و مطبوعات؛  

6 . . .  و و و . . . ادامه دارد.