مطالعه تطبیقی حقوق کودکان متولد از اهدای اسپرم

نوع فایل: word

قابل ویرایش 270 صفحه

مقدمه:

استفاده از اسپرم اهدایی برای زوجینی توصیه می شود که مرد فاقد اسپرم بوده و یا اسپرم او توانایی بارور کردن تخمک را نداشته باشد. دلایل استفاده از اسپرم جایگزین سابقه ی  رادیوتراپی (پرتو درمانی)، شیمی-درمانی یا دیگر عوامل برگشت ناپذیر ناباروری مردان است.

شرایط دیگری که ممکن است استفاده از اسپرم اهدایی را تجویز نماید هنگامی است که مرد اختلال ژنتیکی یا وراثتی داشته یا ناقل ناهنجاریهای کروموزمی باشد. در تمامی موارد فوق باید باروری زوجه پس از بررسی و معاینات بالینی و آزمایشات متعدد ثابت شود. لذا زوجهای بسیاری که علت ناباروری آنها ناشی از عوامل مردانه است داوطلبان مناسبی برای استفاده از اسپرم جایگزین اند.

 از روش های استفاده از اسپرم جایگزین انتقال اسپرم آماده و شسته شده ی شخص ثالث به دستگاه تناسلی زن و درست قبل از زمان رهاسازی تخمک است (IUI) تلقیح اسپرم در زمان نزدیک به تخمک-گذاری انجام می شود اغلب این زمان با استفاده از کیتهای تشخیص تخمک گذاری یا نمودار های BBI تخمین زده می شود.

این فرایند نسبتا ساده است و پس از آماده سازی اسپرم،پزشک نمونه شسته شده ی مایع منی (سیمن)را با سرنگ وکتتر مخصوص به رحم منتقل می کند.

روش دیگر،استفاده از اسپرم اهدایی درلقاح خارج رحمی از طریق IVF یا ICSI است. استفاده از این روش به دلایل پزشکی، اخلاقی و شرعی بیشتر توصیه می شود.

در این روش،پس از بررسی و ارزیابی کامل سلامت اهداکننده، اسپرم جایگزین تهیه و منجمد می شود و متقابلا پس از بررسی و ارزیابی سلامت دریافت کننده و تطبیق شرایط و مشخصات اهدا کننده با دریافت کننده (معمولا به شکل ناشناس) اسپرم از حالت انجماد خارج شده و به تخمک زن دریافت کننده تزریق می-شود.ازآنجا که ممکن است آلودگی به ویروس HIV طی سه الی شش ماه اولیه ی آلودگی، با آزمایش خون اهداکننده تشخیص داده نشود لازم است همه ی اسپرم ها منجمد و ذخیره گردند تا پس از 6 ماه، دهنده ی اسپرم مجددا مورد آزمایش قرار گیرد.

در سال های اخیر استفاده از اسپرم اهدایی به یکی از موثرترین روش های درمان زوج های نابارور با عوامل متعدد ناباروری مردانه تبدیل شده است برای تصمیم گیری درباره ی استفاده ی ازاین روش درمانی لازم است زوج نابارور علل ناباروری خود را بدانند و اطمینان حاصل کنند که بدون استفاده از اسپرم جایگزین حاملگی صورت نمی گیرد که این امر نیز پس از بررسی کامل و انجام معاینات بالینی و آزمایش های مختلف،توسط پزشک تایید می گردد.

همچنین زوجین باید از ابعاد متنوع اخلاقی، شرعی و قانونی سیکل درمانی حاملگی شخص ثالث کاملا آگاه شوند و اطمینان حاصل کنند که خواستار به کارگیری این شیوه ی درمانی هستند. (آخوندی،م م.، بهجتی اردکانی، ز.، عارفی،س.، آشنایی با لقاح طبیعی، لقاح خارج رحمی و ضرورت استفاده از گامت جایگزین در درمان ناباروری، 1384: 29 تا 31)

علاوه بر جنبه های پزشکی یاد شده،روش تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه از جنبه های شرعی، عرفی،اخلاقی و اجتماعی قابل بررسی است. از طرف دیگر وجود اعتقادات دینی ومذهبی خاصی در میان مسلمانان حساسیت پیرامون این روش را در درمان ناباروری را به شدت افزایش داده است. چرا که ابهامات پیرامون این روش تبعات سنگینی را برای کودکان متولد از آن به بار می آورد و مگرنه اینکه جواز یا عدم جواز این روش می تواند حکم مشروع یا نا مشروع بودن این کودکان را تایید نماید؟ درهمین راستا بررسی بسیار دقیق آراء و نظرات مختلف علما و فقهای متعدد شیعه و سنی می تواند براستی راه گشا باشد.

فهرست مطالب:

مقدمه

1. جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه    

1-1. حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 

1-1-1. نظرات فقهای امامیه 

1-1-2. نظرات فقهای اهل سنت     

1-1-3. استدلالاتی پیرامون حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه

1-1-3-1. اثبات حرام بودن تلقیح اسپرم بیگانه با استناد به آیات قرآن کریم

1-1-3-2- جمع بندی نظریات مفسران        

1-1-3-3. اثبات حرام بودن تلقیح با اسپرم بیگانه با استناد به روایات        

1-1-3-4. اثبات حرام بودن تلقیح اسپرم بیگانه با استناد به علم اخلاق     

1-2. جواز تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه   

1-2-1. نظرات موافقین تلقیح با اسپرم بیگانه

1-2-2. استدلالات موافقین   

1-2-3. جمع بندی نظرات موافقین تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 

1-3- حقوق تطبیقی تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه         

1-3-1. شورای اروپا   

1-3-2- فرانسه        

1-3-3. انگلستان      

2- حقوق کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه  

2-1. نسب کودکان متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه 49

2-1-1. پدر بیولوژیک   

2-1-1-1. عدم پیوستگی نَسَبی      

2-1-1-2. تفاوت میان موارد (تفصیل) 

2-1-1-2-1. تفصیل میان مشخص و نامشخص بودن دهنده 

2-1-1-2-2. تفصیل میان دانستن و ندانستن دهنده

2-1-1-3. پیوستگی نَسَبی  

2-1-2- پدر قانونی    

2-1-2-1.عدم پیوستگی نَسَبی       

2-1-2-2. پیوستگی ظاهری 

2-1-3. مادر   

2-1-3-1. تفصیل میان دانستن و ندانستن   

2-1-3-2. پیوستگی نسبی  

2-2. حقوق مالی کودک       

2-2-1. توارث  

2-2-2. نفقه کودک    

2-2-2-1. نفقه کودک متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه      

2-2-2-2. نفقه ابوین کودک متولد از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه         

2 – 3. حقوق غیر مالی کودک        

2-3-1. حضانت کودک

2-3-2. تربیت كودك   

2-3-3. ولایت كودك   

2-3-4. حرمت نكاح   

2-3-4-1. حرمت یا جواز نكاح با صاحب تخمك

2-3-4-2. حرمت یا جواز نكاح با صاحب اسپرم        

2-3-4-3. جواز یا حرمت نكاح با شوهر مادر  

2-4. حقوق معنوی کودک     

2-4-1. حق هویت     

2-4-1-1. حق کودکان در شناسایی والدین واقعی شان (حق دانستن)    

2-4-1-2- تابعیت کودک        

2-4-2. حق تمامیت جسم و روان    

2-4-2-1. ارزیابی اهدا کننده 

2-4-2-1-1. ارزیابی اهدا کننده از نظر جسمانی     

2-4-2-1-2. ارزیابی اهداکننده از نظر روانی، اجتماعی و... 

2-4-3. حق كودك در اقامة دعوی مسئولیت مدنی  

2-4-3-1. مسئولیت مدنی پزشك در مقابل كودك    

2-4-3-2. مسئولیت مدنی اهداء كنندة گامت در مقابل كودك

منابع و مأخذ: