مقاله همایشی اماده بررسی تطبیقی تصویر معشوق در اشعار نزار قبانی و سیمین بهبهانی

تعداد صفحات : 7 فایل ورد و قابل ویرایش

دارای عنوان، چکیده، مقدمه، پیشینه تحقیق، تنه اصلی، نتیجه گیری، منابع

چکیده

این مقاله سعی دارد تصویر کلی معشوق را در اشعار و آثار دو شاعر بزرگ ایرانی و سوری به نامهای نزار قبانی و سیمین بهبهانی بررسی و مقایسه کند. هر دوی این اشعار معاصر و دارای هنر و ذوقی وسیع بوده اند. نزار قبانی درباره زن چنین اظهار نظر می کند: من شاعر قضیه هستم و زن هم جزئی از این قضیه است و زن می تواند گلی در لباسی باشد که مرا پوشیده، همچنین می تواند به شمشیر کشنده من تبدیل شود. زن برای من سرزمینی انقلابی است و ابزاری برای آزادی اجتماعی است که میهن عربی امروزه درگیر آن است. من زن را می نویسم. از زن برای آنکه نجاتش دهم، از سخنان قبیله و از شمشیر ابوزید هلالی. اما از ویژگیهاي خاص عاشقانه هاي سیمین، در حیطۀ غزل، این است که او جایگاه معشوق را از دیدگاه هاي مختلف در محتواي غزل کلاسیک بر هم زده است. در نهایت می توان گفت معشوق در دیدگاه قبانی و بهبهانی تا حدود زیادی با عشق مادرانه پیوند دارد اما معشوق های دیگری نیز در شعر آنها پیدا می شود.

1-   مقدمه

نزار قبانی زاده ۱۹۲۳ دمشق  و متوفی ۱۹۹۸ لندن، شاعری است که با شعرهای عاشقانه‌اش مشهور است؛ زن و عشق موضوع اصلی شعر قبانی‌اند. شعرهایش را خوانندگانی مانند ام کلثوم، عبد الحلیم حافظ و نجاة الصغیرة، فیروز و ماجده الرومی و کاظم الساهر خوانده‌اند. او در دنیای عرب از شهرتی بی‌همتا برخوردار است. شعر او به اکثر زبان‌های دنیا ترجمه شده‌است و خوانندگانی بی‌شمار دارد. وی متولد دمشق بود. «نزار قبانی سرودن شعر را از شانزده‌سالگی آغاز کرد. در ۱۹۴۴ از دانشکده حقوق در دمشق فارغ‌التحصیل و در وزارت خارجه سوریه به کار مشغول شد. در شهرهای قاهره، لندن، بیروت و مادرید خدمت کرد و پس از وحدت مصر و سوریه سفیر این جمهوری متحده در چین شد. در ۱۹۶۶ کار دیپلماسی را رها کرد و فقط به شعر پرداخت. با شکست و عقب‌نشینی اعراب در مسئله فلسطین، از شعر عاشقانه به شعر سیاسی و شعر مقاومت روی ‌آورد. خودکشی خواهرش در ناکامی عاشقانه (۱۹۳۸)، مرگ پسر نوجوانش به بیماری قلبی، کشته‌شدن همسرش بلقیس‌الراوی در بمب‌گذاری سفارت عراق، بر شعرش اثر گذاشت(ابومحبوب، 1382، 54).

سیمین خلیلی معروف به سیمین بـِهْبَهانی زاده ۲۸ تیر ۱۳۰۶ تهران و درگذشته ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ تهران، نویسنده و غزل‌سرای معاصر ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران بود. سیمین بهبهانی در طول زندگی‌اش بیش از ۶۰۰ غزل سرود که در ۲۰ کتاب منتشر شده‌اند. شعرهای سیمین بهبهانی موضوعاتی هم‌چون عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر، تن‌فروشی، آزادی بیان و حقوق برابر برای زنان را در بر می‌گیرند. او به خاطر سرودن غزل فارسی در وزن‌های بی‌سابقه به نیمای غزل معروف است(دهقان، 1390، 34).

در این میان تصویر معشوق در اشعار قبانی و بهبهانی جلوه و نمودی ویژه دارد و در بسیاری از مقاطع شعری این دو شاعر شهیر دیده می شود. تصاویری از جنس مخالف، مادر، برادر، طبیعت و ... که همگی تحت عنوان معشوق آمده و توصیف و بررسی شده اند و ما در این مقال سعی داریم چنین معشوقه های متنوع و متعددی را در اشعار این دو شاعر معاصر ایرانی و سوری تحلیل و مقایسه کنیم.