چکیده:

بشر صاحب فرهنگ است، درست همان طور که صاحب روح است. همه فرهنگ ها به طور پیوسته در حال تغییرند و این تغییرات، امروزه، هم سریع تر و هم عمیق تر از گذشته شده اند. تکنولوژی نوین ارتباطی در دنیای امروز باعث تحولات عظیم و پیچیده ای در روابط و مناسبات انسانی و ایجاد شکل جدیدی از الگوهای ارتباطی شده و به مقوله هویت نیز مفهوم جدیدی بخشیده است. حجم بالای اطلاعات و دانش های تازه به راحتی از طریق شبکه های اطلاعاتی و ارتباطی می تواند در اختیار افراد و سازمان ها در همه کشورهای جهان قرار گیرد و شبکه های اطلاعاتی در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

فناوری کامپیوتر بطور وسیع در جامعه گسترش پیدا کرده است و با تمامی جنبه های زندگی از مدرسه تا محل کار، خدمات بانکی، خرید و فروش، پرداخت مالیات و حتی رای گیری تلفیق شده است(۱). مهمترین تغییراتی که این فناوری بوجود آورده بوسیله مارشال مک لوهان در یک عبارت خلاصه شده است و آن تبدیل جهان به یک دهکده جهانی است. بدین معنا که مردم نقاط مختلف در کشورهای سراسر کره زمین به مثابه یک دهکده امکان برقراری ارتباط با یکدیگر و اطلاع از اخبار و رویدادهای جهانی را دارند(۲). امروزه این فناوری نقش مهمی در زندگی کودکان ایفاء می کند واین نقش بسرعت در حال افزایش است(۳). بطوریکه تعداد کودکان ۱۷-۲ سال که کامپیوتر را در منزل استفاده می کنند از ۴۸% در سال ۱۹۹۶ به ۷۰% در سال ۲۰۰۰ صعود کرده است. استفاده از اینترنت نیز از ۱۵% به ۵۲% دراین دور‌ه ۵ ساله افزایش پیدا کرده است. سرعت انتشار اینترنت ۹ برابر سریعتر از رادیو، ۴ برابر سریعتر از ی شخصی و سه برابر سریعتر از تلویزیون بوده است(۱). تحقیقات دلالت دارد که ۱۴۹ میلیون نفر در سراسر دنیا به شبکه اینترنت مرتبط هستند که به میزان ۱۲% در هر ماه افزایش پیدا می کند(۴). بررسی های آماری در سال ۲۰۰۰ بیانگر این مطلب است که کودکان سن ۷-۲ سال بطور متوسط ۳۴ دقیقه در روز از کامپیوتر استفاده می کنند که این زمان با افزایش سن طولانی تر می شود(۵-۲ سالگی ۲۷ دقیقه در روز، ۱۱-۶ سالگی ۴۹ دقیقه در روزو ۱۷-۱۲ سالگی ۶۳ دقیقه در روز) (۱).

بطور متوسط کودکان آمریکایی ۳-۱ ساعت درروز از کامپیوتر برای انجام تکالیف مدرسه، صحبت با دوستان بطور آن لاین و بازی کردن استفاده می کنند.۹۰% کودکان سن مدرسه در این کشور به کامپیوتر دسترسی دارند(۵).

کشور ما از نظر بهره مندی از اینترنت در بین ۱۷۸ کشور جهان رتبه ۸۷ را دارد که بر اساس طبقه بندی اتحادیه جهانی مخابرات جزء کشورهای متوسطبشمار می رود. ۳۵% استفاده کنندگان اینترنت را قشر جوان تشکیل می دهند و میانگین صرف شده برای اینترنت ۵۲ دقیقه در هفته بوده است(۲).

اما آیا فناوری کامپیوتر زندگی انسانها را بهبود می بخشد؟ از آنجائیکه کامپیوتر در همه جای زندگی حاضر است، مهم است که بفهمیم چگونه این تکنووژی می تواند رشد و تکامل انسانها را بهبود ببخشد یا منحرف کند. و در این مقاله سعی شده است به بررسی تأثیر و نقش کامپیوتر بر فرهنگ پرداخته شود.