به طور کلی توربین انبساطی دستگاهی جهت تبدیل انرژی گاز به برق می باشد، این دستگاه فوق العاده ارزشمند در ایستگاه های تقلیل فشار گاز مورد استفاده قرار می گیرد، در واقع این دستگاه جهت جلوگیری از اتلاف انرژی در ایستگاه های تقلیل فشار گاز کاربرد دارد چرا که در گذشته در ایستگاه ها مقدار انرژی که از گاز گرفته می شد تا فشار گاز به فشار دلخواه برسد توسط رگولاتور صورت می پذیرفت که این خود سبب هدر رفتن انرژی بود، این دستگاه همین مقدار انرژی لازمه را از گاز گرفته با این تفاوت که توسط یک سیستم دوار آن را به سمت یک ژنراتور برق هدایت می کند و در نهایت این انرژی را به انرژی برق زیادی تبدیل می کند.
تاریخچه:
- در سال 1960 اولین نوع از توربین های انبساطی در Texas نصب شد، این دستگاه ابتدایی که از نوع Turbo expander compressor بود می توانست ترکیبات سنگینی از بخار گاز را متراکم کند که حتی در برخی از موارد قابلیت متراکم کردن از گاز رقیق را هم دارا بود.
- در سال 1965 اولین نوع از توربین های انبساطی با کمپرسور گریز از مرکز که برای ترکیبات آمونیاک مورد استفاده قرار می گرفت به بازار عرضه شد.
- 5 سال بعد یعنی در سال 1970 همین نوع از توربین انبساطی منتها برای ترکیبات اوره (که فوق العاده خورنده هستند) ساخته شد.
- در سال 1975 این دستگاه برای فشارهای فوق العاده بالا(در حد3500 bar) ساخته شد.
- در سال 1985 تحولی جدید در صنعت توربین انبساطی صورت پذیرفت چرا که ساخت توربین های انبساطی تولید کننده برق:
- (Turbo expander Generator) و با استفاده از بلبرینگ های مغناطیسی شروع شد.
- در سال 1990 شرکت های مختلف موفق به ساخت این دستگاه توسط مکانیزم لنگ وبا بالانس کننده های متناوب شدند.
- در سال 1995 توربین انبساطی متراکم کننده ی گریز از مرکز و با مقاومت خوردگی خیلی بالا جهت استفاده در گازهای ترش ساخته شد.
- و بالاخره در سال 2000 توربین انبساطی مولد برق با توانایی تولید 15MW انرژی برق ساخته شد
- اینک و پس از گذشت 46 سال از ساخت ابتدایی ترین نوع این دستگاه در حدود 4000 دستگاه توربین انبساطی در سرتاسر جهان مشغول کار هستند. در طی گذشت این 46 سال پیشرفت های فوق العاده زیادی در زمینه های مختلف از جمله: طراحی روتور، بلبرینگ ها و آب بندهای این سیستم ، بهبود کیفیت و سیستم کنترل این دستگاه صورت پذیرفته است.
توربین گاز، (به انگلیسی: Gas Turbine)، یک موتور درونسوز از نوع ماشینهای دوار است که بر اساس انرژی گازهای ناشی از احتراق کار میکند. هر توربین گاز شامل یک کمپرسور برای فشرده کردن هوا، یک محفظه احتراق برای مخلوط کردن هوا با سوخت و محترقکردن آن و یک توربین برای تبدیل انرژی درونی گازهای داغ و فشرده به انرژی مکانیکی است. بخشی از انرژی مکانیکی تولیدشده در توربین، صرف چرخاندن کمپرسور خود توربین شده و باقی انرژی، بسته به کاربرد توربین گاز، ممکن است مولد الکتریکی را بچرخاند (توربوژنراتور)، به هوا سرعت دهد (توربوجت و توربوفن) و یا مستقیماً (یا بعد از تغییر سرعت چرخش توسط جعبه دنده) به همان صورت مصرف شود (توربوشفت، توربوپراپ و توربوفن).
در سال ۱۷۹۱، یک مخترع انگلیسی به نام جان باربر، یک ماشین طراحی کرد که از نظر ماهیت کارکرد شبیه به توربینهای گاز امروزی بود و ثبت اختراع این طرح را به نام خود کرد.