مسکن به معنای ماوا، منزل، محل سکونت و خانه می باشد. در فرهنگ فارسی معین شرح این واژه چنین آمده است :
مسکن : محل سکونت، جای باش، مقام، منزل
مکانی است که یک یا چند خانوار در آن سکونت دارند.منظور از مکان، تمام یا قسمتی از ساختمان است که یک ورودی مستقل به معبر عمومی ( کوچه، خیابان، بازار، میدان و …) یا معبر اختصاصی (راهروی مشترک، راه پله مشترک و … ) داشته باشد.
– با توجه به نیاز بشر به حفظ امنیت و توانایی بیشتر برقراری امنیت توسط نیروهای جمعی به نسبت نیروهای فردی، انسانها زندگی به صورت گروهی را تا آنجا که به حریم خصوصی شان لطمه وارد نکند دوست دارند.
– وجود مجتمع های مسکونی این امکان را به مخاطبان می دهد تا از امکانات بیشتر و بهتری بهره گیرند.(مثل فضاهای خدماتی و تفریحی و …)
– کمتر شدن هزینه ها با توجه به تقسیم آنها بین تعداد خانوار بیشتر.
– امکان لذت بردن از زندگی جمعی در کنار حریم خصوصی.
۱-مجموعه مولکولی : در تمامی بناهای مولکولی روشنایی و تهویه مطلوب امکان پذیر می باشند. قابلیت انطباق و سازش آن ها با اندازه و اشکال مختلف سایت، نیز مطلوب می باشد.فضاهای باز آن ها دارای یک کیفیت پوسته “باز”می باشند.مجموعه این بناها محصوریت کمی ایجاد می کنند.این تیپ از تمامی تیپ های ساختمانی روی هم رفته ، نامناسب ترین نوع از جهت “فضاهای شهری” متمرکز و محصور میباشد.(از نظر اقصادی نیز در مناطق مسکونی متراکم نیز به صرفه نیستند)
۲-مجموعه های خطی : با اینکه تراکم نسبتا زیادی را در خود جای می دهند، اما در مجموعه های خطی به علت وجود حداقل فاصله، بین نماهای بلند آن ،دارای مشکلات و مضرات زیادی از لحاظ محرمیت و آلودگی صوتی خصوصا در فضای باز می باشند.این معایب در خانه های تک خانوار ردیفی تشدید می شود.زیرا احتمال اینکه همسایه ها از داخل منازل همدیگر را ببینند افزایش می یابد.در صورتی که آپارتمان ها در ساختمان های خطی به طور صحیحی طراحی شده باشند، این تیپ سودمند و با صرفه است.این تیپ در مقایسه با مجموعه های حول حیاط مرکزی دارای پویایی بیشتری است.
۳-مجموعه های حول حیاط مرکزی : تمامی مجموعه های حول حیاط مرکزی با فضاهای بازی که به وضوح مشخص شده اند و به منظور استفاده گروه خاصی می باشند (بر خلاف سایر اشکال ساختمانی) متمایز می شوند. علاوه بر این هنگامی که از حداکثر تراکم ممکن نیز پرهیز شده و حیاط ها به اندازه کافی بزرگ باشند ، مجموعه های مسکونی بسیار مناسب و مطلوبی می باشند.از نظر ایجاد روحیه همسایگی و کنترل شرایط اقلیمی نیز نسبت به سایر تیپ ها ارجحیت دارند.
۴-فرم های ترکیبی : می توانیم فرم های مختلف ساختمان را با هم ترکیب کنیم تا بازدهی این بناها را در طراحی شهری نیز افزایش دهیم. از ترکیب شکل خطی با بناهای حول حیاط مرکزی ،می توان مجموعه های مسکونی مطلوبی طراحی نمود.
پس از بررسی چهار تیپ اشکال ساختمانی و مجموعه های مسکونی ، می توان جهت کاهش مشکلات و معایب هرگونه و تکمیل و بهره وری از مزایای هرکدام به منظور افزایش کاربری آن ها، طرحی به صورت ترکیبی از انواع گونه ها ارائه داد و به نمونه ای با ارزش و رضایت بخش دست یافت.