موضوع علم مردم شناسي فرهنگ است. فرهنگ يعني همة آثار انساني و به عبارتي هر آنچه توسط انسان ساخته مي شوند و به وجود مي آيد. فرهنگ سه جزء اصلي دارد كه شامل عنصر فرهنگي، تركيب فرهنگي و حوزة فرهنگي مي شود. عنصر فرهنگي كه كوچكترين جزء قابل تعريف فرهنگي است، تركيب فرهنگي هم از مجموعة عناصر فرهنگي كه داراي كاركردهاي همسو باشند تشكيل مي شود و حوزة فرهنگي از عناصر و تركيب فرهنگي به وجود ميآيد كه داراي بُعد جغرافيايي و مكاني است. اين سه جزء فرهنگ هر كدام مي تواند موضوعي مفيد براي طرح و ارائه در موزة مردم شناسي باشند.
از موضوعات مهم در آماده و ارائه يك موزة مردم شناسي مي توان نام برد. معتقدات، آداب و رسوم، زبان معيشت، مسكن، فنون، هنرها، خوراك، پوشاك و ساير جنبه هاي زندگي در جوامع مختلف خصوصاً ايران هستند
مناطق و حوزه هاي جغرافيايي متعدد و متنوع كه در سرتاسر كشورمان پراكنده است ميتواند موضوعات را بيشتر و گستردهتر كند، حوزههايي چون كوهستاني (زاگرس و البرز)، كويري، مناطق جنگلي، سواحل شمالي و جنوبي و مردم مناطق دشتهاي سرسبز همه از جمله موضوعاتي هستند براي تحقيق و ارائه در موزة مردم شناسي.
موزه هاي مردم شناسي را مي توان به طور كلي دو دسته به حساب آورد.
1- موزه هاي مردم شناسي ملّي كه اشياء از اقسانقاط كشور جمعآوري شده و به صورت موضوعي كنار هم چيده و جمع شده اند، اشياء بر مبناي بار فرهنگي مشتركي كه دارند و در مجموعه هاي متعلق به مناطق فرهنگي مختلف صورت ميگيرند، ارائه مي شوند. علاوه بر ارائه و معرفي مستقل هر شيئي، در مجموع يك كار مقايسه اي به عمل ميآيد.
2- موزه هاي بومي، اين موزه ها داراي حوزه و بعد مكاني خاص و تعريف شده اي هستند و اشياء آن بيانگر جنبه هاي مختلف زندگي در يك جا هستند و متعلق به گروه انساني خاصي هستند.