پیشگفتار
مقدمه
فصل اول- مفاهیم مسئولیت
مفاهیم مسئولیت
الف- مفهوم لغوی مسئولیت
ب- مفهوم کلی مسئولیت
ج- مسئولیت در قرآن کریم
د- مسئولیت اخلاقی
هـ- مسئولیت اجتماعی
جنبه های فردی و اجتماعی مسئولیت در فقه
الف- جنبه فردی مسئولیت
ب- جنبه های اجتماعی مسئولیت در فقه
فصل دوم- مفاهیم مسئولیت کیفری
مفاهیم مسئولیت کیفری
مسئولیت واقعی و انتزاعی
مقایسه مسئولیت با تکلیف
تفاوت میان مسئولیت و مجرمیت
فصل سوم- سابقه تاریخی مسئولیت
سابقه تاریخی مسئولیت
الف- سابقه مسئولیت در قدیم الایام
بند اول- مختصات مسئولیت در قدیم الایام
1- ویژگی جمعی بودن مسئولیت
2- تسری مسئولیت به اجساد و حیوانات
3- موضوعی بودن مسئولیت
- در ایران باستان
- در روم باستان
- در یونان باستان
ب- مسئولیت کیفری در دوران معاصر
فصل چهارم- مسئولیت کیفری در اسلام
مسئولیت کیفری در اسلام
الف- تعریف و خصوصیات مسئولیت کیفری در اسلام
ب- اصول حاکم بر مسئولیت کیفری در اسلام
بنداول- شخصی بودن مسئولیت کیفری
بند دوم- برقراری شرایط عمومی مسئولیت
بند سوم- اصل تساوی در مجازاتها
بند چهارم- اصل قانونی بودن مجازاتها
فصل پنجم- مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران
مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران
الف- در قانون مجازات عمومی مصوب 1304
ب- در قانون اقدامات تامینی مصوب 1339
ج- در قانون مجازات عمومی اسلامی 1352
د- مجازات اسلامی مصوب 1307
فصل ششم- حدود و قلمرو مسئولیت کیفری
حدود و قلمرو مسئولیت کیفری
بخش اول- اهلیت و انواع آن در حقوق جزا
الف- اهلیت جنایی
ب- اهلیت مادی یا واقعی
ج- اهلیت جزائی
مقایسه اهلیت جزایی با اهلیت جنایی
اهلیت جزایی و مسئولیت کیفری
بخش دوم- تقصیر و مسئولیت کیفری
قلمرو تقصیر در حقوق جزا
الف- تقصیر در قلمرو وسیع
بند اول- ادراک و اختیار، توأماً شرط اعتبار اراده
بند دوم- اختیار، شرط منحصر اعتبار اراده
ب- تقصیر در قلمرو محدود
ج- نقد و بررسی، ارزیابی نظریات
بخش سوم- اسناد و مسئولیت کیفری
نواع اسناد در حقوق جزا
الف- اسناد یا انتساب مادی
ب- اسناد یا انتساب معنوی
اسناد مادی و مسئولیت کیفری
اسناد معنوی و مسئولیت کیفری
فصل هفتم- ارکان اهلیت جزائی
ارکان و اهلیت جزایی
رکن اول- ادراک
الف- مفهوم ادراک و تمییز
ب- نقش ادراک در مسئولیت کیفری
ج- عقل در مفهوم ادراک
د- عقل در مقررات جزائی ایران
هـ - عقل در حقوق جزائی اسلام
رکن دوم- اختیار
مفاهیم و کاربردهای اختیار
الف- اختیار در لغت
ب- اختیار در مفهوم فلسفی
بند اول- عنصر قدرت
بند دوم- عنصر اراده
ج- اختیار در مفهوم حقوقی
بند اول- مفهوم نقش اراده
1- نقش اراده در رکن مادی جرم
2- نقش اراده در رکن روانی جرم
بند دوم- مفاهیم گوناگون اختیار در حقوق
1- اختیارات در لغت
2- اختیار در تکالیف و جزائیات
رکن سوم- علم به قانون
لف- مفهوم قانون
بند اول- نص جزایی
بند دوم- عدم مشروعیت جزایی
ب- نقش علم به قانون
بند اول- علم به قانون، عنصر سازنده سوء نیت جزایی
بند دوم- علم به قانون جزا، شرط شمول قانون
بند سوم- علم به قانون، شرط ثبوت مسئولیت کیفری
بند چهارم- علم به قانون، شرط تحمل مجازات
فصل هشتم- صغر(کودکی) در مسئولیت کیفری
عوامل رافع مسئولیت کیفری
علل عدم مسئولیت کیفری
الف- علل توجیه کننده جرم یا علل مشروعیت
ب- عوامل رافع مسئولیت کیفری
ج- علل معافیت از مجازات یا معاذیر قانونی
طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت جزایی و وجوه افتراق آن با سایر علل
الف- طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت کیفری
بند اول- عوامل تام رافع مسئولیت جزایی
بند دوم- عوامل نسبی رافع مسئولیت جزایی
ب- وجوه افتراق با سایر علل عدم مسئولیت
بند اول- فرق عوامل رافع مسئولیت جزائی از علل مشروعیت
بند دوم- تفاوت میان علل عدم انتساب با معاذیر معاف کننده یا تخفیف دهنده مجازات
بند سوم- فرق بین عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری و معافیت از مجازات
تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت نسبت به سایر شرکت کنندگان
تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری و مسئله مسئولیت مدنی
خصوصیات ضمنی قانون و عوامل عینی رافع مسئولیت کیفری
مقررات قانون ایران و خصوصیات ضمنی عوامل رافع مسئولیت کیفری
مجرم در برخورد با علل رافع مسئولیت
11- فصل نهم) جنون
کودکی و مسئولیت کیفری
تاریخچه ی مسئولیت کیفری اطفال
طفل کیست؟
مفهوم بلوغ
الف- مفهوم علمی بلوغ
ب- معیار بلوغ در قفسه
بند اول- معیار بلوغ در کتاب
بند دوم- معیار بلوغ در سنت
بند سوم- سخنان فقها در مورد علایم و سن بلوغ
اهمیت جرایم اطفال
مسئولیت جزایی اطفال
مسئولیت جزایی اطفال در مراحل مختلف طفولیت و امتیازات هر دوره
الف- مسئولیت جزایی اطفال غیرممیز
ب- مسئولیت جزایی اطفال ممیز
ج- مسئولیت جزائی اطفال در مرحله بلوغ
مسئولیت جزایی اطفال در قوانین ایران
الف- قانون مجازات عمومی ایران مصوبات 1304
ب- قانون مجازات عمومی مصوب 1352
ج- قانون مجازات اسلامی مصوب 1361
مسئولیت اجزایی اطفال در اسلام
الف- بلوغ
ب- ادراک یا تمیز
بند اول- حقوقی
بند دوم- جزائیات
سن تمییز در حقوق جزای اسلام
الف- سن عدم مسئولیت جزایی
ب- سن مسئولیت جزایی نسبی
ج- سن مسئولیت جزایی کامل
فصل دهم- جنون
جنـون
سابقه تاریخی عدم مسئولیت جزایی مجائین
جنون از مسایل موضوعی است
تعریف جنون
انواع جنون
اول- اختلالات سیستم عصبی
دوم- جنون اخلاق
سوم- دیوانگی ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الکلی و مواد مخدر
ارزیابی یا نحوه احراز جنون
الف- کارشناس روانی
ب- همکاری کارشناس و قاضی
جنون در قوانین سابق جزایی ایران
جنون در قانون مجازات اسلامی
ضوابط قانونی حاکم بر مفاهیم جنون
آثار جنون
لزوم احراز جنون در حال ارتکاب جرم
الف- تقارن جنون یا جرم
ب- تلازم جنون یا جرم
ج- جنون کامل
تأدیب مجنون
تشریفات اداری نگاهداری مجنون
مسئولیت مدنی مجنون
فصل یازدهم- جبر و اشتباه
بخش اول- مفاهیم اجبار
الف- تعریف اجبار
ب- اجبار و اختیار
ج- اجبار و اکراه
د- خلاصه تفاوت های اجبار با اکراه و جنون واضطرار
بند اول- تفاوت اجبار و اکراه
بند دوم- تفاوت اجبار و جنون
بند سوم- تفاوت اجبار و اضطرار
بخش دوم- انواع مختلف اجبار
الف- اجبار مادی
بند اول- علل اجبار مادی
بند دوم- شرائط اجبار مادی
اجبار مادی با منشأ درونی
ب- اجبار معنوی
بند اول- اجبار معنوی خارجی
شرایط اجبار معنوی خارجی
بند دوم- اجبار معنوی داخلی
نقش انگیزه شرافتمندانه در مسئولیت کیفری
نقش تحریک در مسئولیت کیفری
تحقیق اجبار در جرائم قابل تعزیر
بخش سوم- بررسی اجبار در قوانین جزایی ایران
الف- قانون مجازات عمومی
ب- اجبار در قانون مجازات اسلامی
ضوابط قانونی حاکم بر اجبار
الف- اکراه در قتل
ب- جرم باید از مجازات های تعزیری باشد
ج- اجبار در غیر مورد تعزیرات
شرایط اجبار رافع مسئولیت جزایی
مسئولیت مدنی در زمینه اجبار
فصل دوازدهم- جهل و اشتباه
بخش اول- مفاهیم جهل
تعریف اشتباه
مقایسه مفهوم جهل و اشتباه و موارد مشابه آن
الف- جهل
ب- اشتباه
ج- غلط
د- خطا
هـ - سهو
و- غفلت
ز- نسیان
تفاوت میان جهل و نسیان
جایگاه اشتباه در حقوق جزا
الف- اشتباه در قانون
ب- اشتباه در عمل
بخش دوم- انواع جهل در اعمال حقوق عرفی
الف- جهل مرکب
ب- جهل بسیط (شبهه)
بخش سوم- انواع جهل و جایگاه آن در فقه شیعه
الف- جهل و شبهه حکمیه
ب- جهل و شبهه موضوعیه
ج- جهل تقصیری
د- جهل قصوری
بخش چهارم- جایگاه جهل در حقوق اسلامی
الف- جایگاه در جرائم مستوجب حد
ب- جایگاه جهل و شبه در جرایم مستوجب قصاص و دیات
ج- جایگاه جهل، شبهه در جرائم مستلزم تعزیرات
بخش پنجم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در حقوق جزای عرفی
لف- تأثیر جهل حکمی بر مسئولیت کیفری
ب- تأثیر جهل موضوعی بر مسئولیت کیفری
بخش ششم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در حقوق اسلامی
لف- ادله و مستندات تأثیر جاهل بر مسئولیت کیفری
بند اول- ادله برائت
بند دوم- قاعده درأ
بند سوم- روایات وارده در مورد معذور بودن جاهل
ب- ادله و مستندات عدم تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری
بند اول- قاعده اشتراک احکام میان عامل و جاهل
بند دوم- قاعده وجوب تعلم احکام
بند سوم- فرض عالم بودن افراد به احکام اسلامی
ج- اَلجَمعْ مَهما اَمکَن اُولی مِنَ الطَّرح(جمع عرفی میان ادله بهتر از رد کردن آنهاست)
بخش هفتم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در قوانین و مقررات جزایی ایران
الف- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب حد
1- جرم زنان
2- حد مسکر
3- جرم سرقت
ب- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب قصاص
بند اول- اشتباه در هدف (اشتباه در شخص طرف)
بند دوم- اشتباه در هویت مجنی علیه (اشتباه در شخصیت)
ج- تأثیر جهل بر مسئولیت کیفری در جرائم مستوجب دیه
بند اول- جهل حکمی
بند دوم- جهل موضوعی
خلاصه بحث
فهرست منابع و مآخذ