تعریف سازمان :

    یک سیستم اجتماعی است که در آن گروهـــی از افراد برای رسیدن به اهداف مشترک و از پیش تعیین شده آگــاهـانــه و بطور منظم مشارکت میکنند ، لازم بذکر است که سازمان زمانی تشکیل میشود که رسیدن به هدف از عهده یک نفر بر نمی آید .

تعریف شغل :

    عبارتست از وظایف از پیش تعیین شده که توســـط واحـد ستادی منابع انسانی ارزیابی و سطح حقوق خاصی برای آن در نظر گرفته می شود .

طراحی شغل :

     عبارتست از تعیین و در کنار هم قرار دادن وظایفی که بصورت یک واحــد کاری میتواند توسـط فــردی با مهارتـهای خاصی انجـــام گیرد و پاسخگوی بخشی از نیازهای سازمان باشد .

شیوه های طراحی شغل :

1- روش مهندسی صنایع :

تحت عنوان روش مدیریت علمی ازآن یاد شده است .

2- روش ارگونومیک     : (Ergonomic)

مسائل زیست شناسی و روان شناسی نیز در آن لحاظ شده است .

3- روش سیستمی

4- روش انگیزشی قابل انعطاف

تعریف J.A. :

1) به زبان ساده  ”جمع آوری اطلاعات لازم در مورد یک شغل“

2) J.A.  فراینـــدی است کـه از طــریق آن ماهیت و ویـژگیهـای هریک از مشاغل در سازمان بررسی می شود و در مورد آنها

    اطلاعات کافی جمع آوری و گزارش می شود .

بـا J.A. معـلوم میشود کــه هـر شغــل چـه وظایفــی را شــامــل

میشـود و برای احراز آن چـه مهـارتهایی و توانــایی لازم است .

مراحل تجزیه و تحلیل شغل :

1- بررسی کلی سازمان بمنظور مطابقت مشاغل با اهداف کلی سازمان

2- تعیین اینکه اطلاعات بدست آمده از J.A. چگونه استفاده خواهد شد

3- انتخاب نمـونه هایی از مشاغـل بـرای مطالعـه و تجـزیه و تحلیل آن

4- کسب اطلاعات لازم با استفاده از روشهای مختلف

5- تنظیم J.D.

6- تنظیم J.S.

7- طراحی شغل با استفاده از اطلاعاتی که در شش مرحله قبل

   بدست آمده است

8- ارزیابی طــراحی شغــل و انجـــام دادن اصلاحات لازم در صـــورت نیــاز

روشهای تجزیه و تحلیل شغل :

1- روش مشاهده مستقیم (Direct Observation)    

  ســاده ترین روش است و بیشتـر در مـورد مشــاغــل خیلی و

 تکراری قابل استفاده می باشد .

2- روش عملکردی (Job Performance)          

مستقیما در شغل دخالت میکند و تجربه و اطلاعات کسب میکند. 

3- روش مصاحبه (Interview Method)            

تحلیل گر با کسانی که در آن شغـل توانمند هستند ارتباط برقرار

میکند و با روش مصاحبه باز یا بسته صورت میگیرد .

4- روش وقايع حساس (Critical Incident)           

این روش بــا روش مصـــاحبه ای با هــم صـورت میگردد و از

شاغلین یک شغــل خـواسته می شــود کـه وظایف مهم و وقــایع

حساس شغلشان را ثبت کنند و ارائه دهند .

5- روش پرسشنامه ای (Questionnaire Method) 

این نوع پرسشنامه جنبه رفتاری شغل را تجزیه و تحلیل مینماید

و شامل 194 سوال عینی وقضایی میباشد .

هیچکدام از روشهای فوق بر دیگری ارجحیت ندارد .

تجزیه و تحلیل مشاغل مدیریتی و سرپرستی

تجــزیه و تحلیل مشاغـل مدیریتی و سرپرستی بــر خلاف مشاغل اجرایی