عنوان صفحه
مقدمه. 4
فلسفه و اهداف جديد ياد دهي و يادگيري شيمي.. 5
ساختار مفهومي
شيمي.. 6
ابعاد مختلف
سواد شيمي.. 6
آموزش شيمي به
صورت دو بعدي.. 12
آموزش شيمي به
صورت سه بعدي.. 13
جايگاه و نقش
آزمايشگاه در درس شيمي.. 18
بحث و نتيجه
گيري.. 28
راهكارهاي
پيشنهادي.. 32
منابع و ماخذ. 36
مقدمه
علوم تجربی
یکی از دانش‌ها و معرفت‌های بشری است که بخش اعظم یافته‌های آن از راه مشاهده و انجام
آزمايش به دست می‌آید و ملاک یا معیار درستی آنها، انطباق داشتن با مشاهدات تجربی است.
هدف از آموزش علوم تجربی، آموزش پدیده‌هایی است که در زندگی روزانه مشاهده می‌شوند.
آموزش علوم تجربي دانش‌آموزان را ترغيب مي‌كند تا توانايي سؤال کردن و يافتن پاسخ در
مورد دنياي طبيعي و فيزيکي را کسب نمايند و آنان را با با نحوه‌‌ي کاربرد علوم در زندگي
روزانه و شيوه فعاليت دانشمندان در جامعه آشنا نموده و کمک مي‌کند تا در مورد بحث‌‌هاي
علمي، تصميمگيري و انتخاب موضع، به طور منطقي و عقلاني عمل نمايند.
يكي از
حوزه‌هاي فعال و پركاربرد علوم تجربي، علم شيمي است كه به مطالعه تركيب، ساختار و خواص
مواد مي‌پردازد. كاربردهاي گسترده‌ي علم شيمي در پزشكي، داروسازي، صنايع غذايي، كشاورزي،
آرايشي و بهداشتي، تهيه رنگ، پلاستيك، لاستيك و انواع پوششها، محيط زيست، انرژي و
...، نشان از اهميت زياد اين علم در بهداشت، سلامت، تامين رفاه، رشد اقتصادي و توسعه
پايدار جوامع بشري دارد.
در چند
دهه اخير، علم شيمي از رشد بسيار زيادي برخوردار بوده و موضوع‌ها و نظريه‌هاي جديدي
به اين دانش بشري اضافه شده است. اهميت روزافزون
علم شيمي در زندگي انسان‌ها سبب شده است تا
آموزش مناسب و اثربخش آن به ويژه در برنامه‌ي درسي مدارس از اهميت به سزايي
برخوردار گردد.
در دهه‌ي
گذشته، معلمان و طراحان برنامه‌هاي درسي شيمي، همواره معتقد بودند كه هدف از آموزش
شيمي، آماده‌سازي دانش آموزان براي ورود به دانشگاه نيست؛ بلكه هدف اصلي تربيت شهرونداني
است كه داراي «سواد شيمي» باشند. جامعه‌ي امروز به طور فزاينده‌اي تحت تاثير علم و
فناوري است، بنابراين علم شيمي بايد آنچنان آموزش داده شود كه ارتباط آن با زندگي،
صنعت، فناوري و جامعه مورد تاكيد قرار گيرد و دانش‌آموزان بتوانند آموخته‌هاي خود را
در زندگي مورد استفاده قرار دهند (بدريان، 1387).
فلسفه
و اهداف جديد ياددهي و يادگيري شيمي
امروزه
متخصصان توسعه‌شناسي بر فاکتور نيروي انساني کارآمد و داراي سطح بالاي «سواد علمي»
به عنوان مهمترين عامل توسعه و پيش شرط تحقق
آن تاكيد دارند. در همه‌ي نظام‌هاي آموزشي تلاش مي‌شود تا سطح سواد علمي جامعه بهبود
بخشد تا از اين راه بتوان زمينه‌ها‌ي توسعه پايدار را فراهم ساخت. مهمترين و شاخص‌ترين
فلسفه‌ي آموزش شيمي، ارتقاي سطح سواد شيمي است. با آنكه سواد شيمي داراي گستردگي فراواني
است؛ اما مي‌توان در يك نگاه ساده آن را به صورت زير تعريف كرد:
«درک مفاهيم،
فرايندهاي علمي و آگاهي‌هاي علمي مورد نياز در زمينه‌ي علم شيمي را سواد شيمي مي‌گويند.
شخص داراي سواد شيمي مي‌تواند ارتباط مناسبي بين واقعيت‌ها و پديده‌هاي علمي مشاهده
شده در فعاليت‌هاي روزانه و علم شيمي برقرار نمايد. اين شخص مي‌تواند انواع پديده‌هاي
شيميايي را تشخيص داده و درك كند و از طريق شواهد علمي، پديده‌هاي مشاهده شده در زندگي،
محل كار و جامعه را به صورت منطقي تجزيه و تحليل نموده و براي حل مشكلات، تصميمگيري
و انتخاب گزينه‌هاي احتمالي آگاهانه ايفاي نقش نمايد».