یکی از
راههای تربیت دینی کودکان ، شرکت دادن آنها در نماز می باشد من به عنوان معلم ، وظیفه
دارم دانش آموزان را نسبت به انجام و یادگیری رفتارهای مذهبی ترغیب نمایم و در تربیت
دینی دانش آموزان نقش مهم و تأثیر گذار ی دارم ، که یکی از این رفتارها و راههای تربیت
دینی آنان ، خواندن نماز جماعت است . همانگونه
که می دانیم وضو مقدمه ای برای شروع نماز است .متاسفانه در کلاس من تعداد کمی از دانش آموزان وضو گرفتن صحیح را می دانستند و در نماز شرکت می
نمودند و این این مسئله برای بنده تعجب آور بود و بسیار بنده را آزار می داد و طوری
شده بود که در همان هفته اول مدرسه تمام اشتغال فکری بنده را این موضوع به خود اختصاص
داده بو که چرا دانش آموزان بنده شکل صحیح وضو گرفتن را نمی دانند و چه دلایلی ممکن
است که این موضوع رخ دهد ؟ چگونه بنده می توانم دانش آموزانم را به وضو گرفتن صحیح
برای نماز و شرکت در نماز تشویق و ترغیب نمایم .این مسئله را با مدیر ، اعضای انجمن
اولیاء و معلمان مدرسه در میان گذاشتم و پس از چند جلسه ایی که با مدیر ، اعضای انجمن
اولیا مدرسه و شورای معلمان داشتم مسائل زیر را به مشورت گذاشتیم :
1- آیا
دانش آموزانی که در نماز شرکت نمی کنند ، وضو گرفتن صحیح برای نماز را نمی دانند؟
2- آیا
وضو را بلد هستند؟
3- آیا
ممکن است والدین آنها نماز نخوانند و به وضو گرفتن صحیح برای نماز فرزندانشان اهمیت
ندهند؟
4- آیا
ممکن است مقدمات نماز مثل وضو را بلد نباشند؟
5- آیا
شرایط خواندن نماز جماعت را بلدند ؟
مقدمه
پروردگار
متعال، خالق آدمی است او با تمام صفات و ویژگی های انسان و نیز سیر تكامل و رشد او
بی‌كم و كاست آشناست. به همین جهت بهترین و كامل‌ترین برنامه تربیتی را نیز از طریق
پیامبران شایسته خود برای انسان فرستاده و در اختیارش قرار داده است. تعلیم و تربیت
مهمترین و والاترین وظیفه بزرگترین معلمان بشریت، پیامبران بزرگ خدا و امامان راهنما
(ع) است. آنان كه برای راهنمایی آدمی مبعوث شده اند سرچشمه‌های سعادت و نیك بختی را
به روی او گشوده اند. پیش از آن راه بنمایانند همراهان خود را به خوبی شناخته و از
راز و رمزهای وجود آنها و پیچیدگی های درونی و بیرونیشان آگاه گردیده اند.
در تعلیم
و تربیت برای معلمان و مربیان و اولیاء نیز آشنایی با ویژگی های مخاطبان بیش از هر
چیز دیگری مهم و حیاتی است. كسانی كه قرار است تحت یك برنامه منظم و دقیق آموزشی و
تربیتی، دانش، نگرش، توانایی بیشتر، بهتر و جدی تر كسب كنند.كار زمانی حساس‌تر و دقیق‌تر
می شود كه مخاطبان، دانش آموزانی باشند كه هر نقش كوچكی تا ابد بر صفحه جان و اندیشه
شان باقی خواهد ماند. این چنین است امام متقین، امیرالمؤمنین(ع) تعلیم و تربیت فرزند
خویش را با تعلیم كتاب خدا و تأویل و درك فهم آن آموزش شریعت مقدس و حرام و حلال خدا
آغاز و بر آن پافشاری می‌كند.یكی از مسائل مهم در تربیتی دینی دانش آموزان این است
كه به موازات آموزش تعالیم دینی و پرورش فكری و اعتقادی آنها، لازم است عواطف دینی
نیز در آنها رشد و گسترش یابد.در نیمه نخست دوره جوانی اهمیت این امر بیشتر است. حضور
در این قبیل برنامه ها پیوند قلبی آنها را با دین و معنویات افزایش می دهد و زمینه
را برای شكوفایی ایمان فراهم می سازد. این پیوند قلبی با دین سرمایه ای گرانبها برای
این دوره و دوره های بعدی است. در این جا باید به نقش منحصر به فرد نماز و مقدمات
آن مثل وضو اشاره كنیم، نماز ارتباط قلبی انسان با یاد خداست و نقشی بسیار سازنده در
تربیت روحی و اخلاقی انسان دارد. كسانی كه با نماز و وضو آشنا هستند به پایگاه روحی
و معنوی با ارزشی دسترسی دارند. کودکان به این پناه معنوی بیشتر نیازمندند. کودکانی
كه اهل نماز و وضوی صحیح هستند در صورتی كه لغزش هایی داشته باشند با اتكاء به این
ارتباط پیوسته و منظم، راحت تر می توانند از لغزش های خود برگردند و خود را پا سازند،
از این رو نباید از نقش اساسی نماز و آموزش مقدمات آن مثل وضو در تربیت دانش آموزان
غفلت كرد.
برای عبادت
وبندگی در پیشگاه خداوند مهربان و گزاردن نماز، باید ابتدا خود را پاکیزه کرده، وضوبگیریم؛
یعنی - به دستوری که گفته می شود – دست و صورت خود
را بشوییم و با چهره ای شاداب، آماده نماز شویم. امام رضا (ع) فرمود: "آن که به
عبادت خدای بزرگ می ایستد، باید خود را از آلودگیها پاک کند، از سستی و بی حالی دور
باشد و با وضو، خود را برای سخن گفتن با خدای توانا، پاک و آماده سازد". وضو،
سبب پاکیزگی بدن وصفای روان آدمی است. اینجانب تصمیم
بر این گرفتم که دانش آموزان پایه سوم ابتدایی آموزشگاه را به
آموزش و فراگیری شکل صحیح وضو ترغیب نمایم. اما این تصور صحیح نبود. زیرا تعدادی کمی از دانش‌آموزان وضو
را بلد بودند. واین مهمترین مسأله اي بود که توجه محقق را به خود جلب کرده وباعث شد
که اقدام به این تحقیق نماید که:راه های افزایش علاقه دانش آموزان به فراگیری وضوی
صحیح.
اهميت وضرورت تحقيق:
تشويق
برخلاف تنبيه كه از عوامل باز دارنده است از عوامل وادار كننده است وبه انسان نيرو
وانرژي مي‌دهد.فردي كه تشويق مي‌شود از كار خود احساس رضايت مي‌كند وهمين احساس رضايت
جلوي خستگي و بي‌ميلي او را مي‌گيرد . البته بعضي از افراد آنقدر به هدف‌هاي خود مومن
هستند كه نيازي نيست كسي آنها را تشويق كند وخود مشوق خويش هستند اما همه افراد اين
طور نيستند بخصوص کودکان براي رسيدن به هدف
هاي خود نياز به تشويق دارند.به طور كلي بشارت يكي از وظايف پيامبران است يك رهبر
ديني به وسيله تشويق مي تواند افراد را در تمامي جنبه هاي ديني به حركت وتكاپو وادار
نمايد.
قرآن كريم
در آيه 56سوره انفال گوشزدمي‌نمايد كه تشويق انسان را بزرگ مي‌كند وبه او نيرو مي‌دهد.
با توجه
به اهميت و تأثير وضو در بهداشت رواني،روحي،فردي،اجتماعي وتأثير تشويق در برانگيختن
افراد به فضايل اخلاقي بخصوص اقامه نماز به صورت جماعت در مدرسه لازم است تا تحقيقي
در زمينه تشويق و ترغيب کودکان به فراگیری وضو انجام شود ونتايج اين تحقيق مورد استفاده
برنامه‌ريزان آموزشي وپرورشي،اوليا ومربيان وساير دست‌اندر كاران مدرسه قرار گيرد.