چکیده

يكی از جملاتی كه به پيامبر اكرم(ص) تحت عنوان حدیث نسبت داده شده است، جمله «حبّ الوطن من الايمان» است؛ یعنی: «دوست داشتن وطن، از نشانه‌های ايمان است». این روایت با توجه به این‌که به‌صورت مسند و در منابع معتبر اسلامی نقل نشده است، اصل روایت بودن آن قطعی نیست و نمی‌توان آن را به پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) نسبت داد.در این جمله با دو واژه کلیدی «حُب الوطن» و «الایمان» مواجه هستیم، که هر کدام برای خویش تعریف و اصول و موازینی دارند که بر اساس آنها می‌توان گفت: کسی وطن دوست است که پایبند به این اصول و موازین باشد و شخصی دیگر چون پایبند به این اصول و موازین نبوده، حب وطن ندارد. دربارهٔ ایمان نیز اگر کسی اصول و موازین ایمان را داشته باشد، مسلمان و مؤمن است، و اگر پایبند به آنها نباشد، مسلمان و مؤمن نیستهمچنین اگر ما به هر کدام از این کلمات به‌طور جداگانه بنگریم، دارای بار معنایی مثبت و مشخص دینی هستند که یا در روایات به این معانی تصریح شده و یا مفهوم و مضمون آنها وجود دارد. لذا از این جهت نیز هیچ اشکالی ندارد. طبق برخی از آمار حدود ۱۵۰ میلیون لوازم التحریر در کشور به فروش می‌‌رسد و ۴ هزار میلیارد تومان گردش مالی این لوازم است. سودی که در نتیجه بی توجهی به فرهنگ و هویت ایرانی و تبلیغات و طراحی شخصیتهای فیلمهای کارتونی و اسطورهای غربی، نصیب سرمایه گذاران این محصولات می شود.نکته قابل توجه در تهیه کیف و مداد و پاک کن و دفتر نقوش پر رنگ و لعابی است که روی آنها نقش بسته است. از "انگری برد" و "باب اسفنجی" و "لاک پشتهای نینجا" گرفته تا عروسکهای "باربی" و "سوپرمن" و "مرد عنکبوتی".

با نگاهی گذرا در مراکز خرید لوازم التحریر و نمایشگاههای مختلفی که این روزها در گوشه و کنار شهر برپا شده است، می توان به خوبی مشاهده کرد که چگونه طراحیهای غربی و شخصیتهای کارتونی فیلمهای خارجی بازار لوازم التحریر را تسخیر کرده اند. خطری که از سوی مسئولان فرهنگی و تربیتی کشور هشدار داده شده و به همین دلیل بود که سال گذشته شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع راه اندازی بنیاد نوشت افزار و اسباب بازی را به تصویب رساند. مصوبه ای که تا امروز به نتیجه نرسیده و تاسیس این بنیاد هنوز اندر خم یک کوچه است.

مقدمه

در روایات مختلف وطن‌دوستی مطلوب دانسته شده است اما وطن‌دوستى، مانند همه موضوعات مورد علاقه بايد پاسخ‌گوى تحوّل و تكامل روحى انسان بوده باشد، نه این‌که او را از مسیر فطری و منطقی جدا کرده و از تکامل روحیه حماسی و الهی دور نماید. باید همان انس و الفتی که در قلب انسان نسبت به وطن ایجاد می‌شود، در مسیر دفاع از ارزش‌های موجود در آن باشد، البته به شرط آن‌که حق و حقیقت در وطن حاکم باشد و غيرت ملّى را با احساس مسئوليت در برابرِ تماميت ارضى كشور اسلامى و دلسوزى و حمايت از هموطنان و عزت و شرف آنان همراه کرد، در وطن‌دوستی «مَنِ قومی» و «مَنِ قبیله‌ای» وجود ندارد.

با این حال، اگر در وطن حق و حقیقت حاکم نباشد، باید برای برقراری حق در وطن کوشید که این نشانه وطن‌دوستی است و اگر مقدور نیست از آنجا هجرت کرد، چنان‌که اصحاب رسول خدا(ص) در آغاز دعوت به اسلام چنین کردند و به مدینه هجرت کردند. همان‌طور که در قرآن کریم به شکل‌های مختلف، وطن را در موقع ناهموارى براى زندگى دینی قابل طرد و مهاجرت از آن را سفارش می‌كند در مواقعی از زندگی لازم است به‌جهت مصالحی بالاتر وطن خویش را ترک نمود. خیلی از بزرگان علم و عمل نمى‏توانستند زادگاه خود را چنان مورد پرستش قرار بدهند كه جهان آن دوران و قرون و اعصار بعدى را قربانى آن زادگاه ناچيز خود نمايند. بايد از زادگاه خود دور می‌شدند و با علم و عمل خویش به دوران پس از خویش و جوامع ديگر معناى انسان و انسانیّت را می‌آموختند. بنابراین، توجه و تقدس نسبت به وطن و ارزش و اعتبار آن، ذاتی نيست، بلكه به جهت حوادث و یا مصالحی كه در زمان و مكان رخ می‌دهد، ارزش پيدا می‌كند.

در رابطه با لوازم التحریر و محصولات خارجی و داخلی می توان گفت سود حاصله از واردات لوازم التحریر منجر به این شده که بسیاری افراد بدون توجه به هویت و فرهنگ بومی اقدام به تجارت در این حوزه می کردند و با توجه به بحرانی بودن شرایط و بازار لوازم التحریر شورای عالی انقلاب فرهنگی اقدام به تصویب تاسیس بنیادی برای نوشت افزار و اسباب بازی کرد. البته از زمان تصویب تا ابلاغ و اجرای آن فرصت زمانی به هدر می رود. در حال حاضر نیز کاربرگ های نحوه اجرایی شدن تاسیس این بنیاد به دستگاه های ذیربط همچون وزارت ارشاد ارسال شده و ما منتظر گزارش های آنها هستیم. با توجه به شرایط بحرانی بازار لوازم التحریر دستگاههای اجرایی باید سرعت بیشتری به کارهای خود دهند تا هر چه سریعتر بتوان از تولید کنندگان لوازم التحریر و بازیهای ایرانی حمایت شود.

بیان مسأله

به گفته بسیاری از کارشناسان در حال حاضر بیش از ۹۵ درصد لوازم التحریر موجود در بازار کشور خارجی بوده و از کشورهای دور و نزدیک همچون چین، تایوان، مالزی و... وارد بازار ایران می شود و آنها گوی رقابت را از تولیدکنندگان داخلی ربوده اند. به گفته یکی از اعضای اتحادیه لوازم التحریر، بیش از ۹۵ درصد لوازم التحریر موجود در بازار وارداتی است و اگر امروز دیده می شود که تولید کنندگان داخلی تمایلی به رقابت با کشورهای وارد کننده را ندارند، به این دلیل است که حمایت های لازم از تولیدکنندگان صورت نمی گیرد.

هنگامیکه لوازم التحریر را ما همانند بسیاری از اقلام دیگر وارداتی می شود، نمی توان هویت و فرهنگ بومی را تبلیغ کرد. حتی اگر بخواهیم در این حوزه وارد عمل شویم، تولیدکنندگان بیشتر به سمت طرح هایی می روند که در بازار جهانی فروش قابل توجهی دارد.از سوی دیگر تولیدکنندگان خارجی اشراف کاملی به سلیقه و خواسته مخاطب ایرانی برای تهیه لوازم التحریر دارند.