درس پژوهي
يك رويكرد توسعه ي حرفه اي است كه در آن معلمان با يكديگر در تدوين طرح درس، طراحي
آموزشي، اجرا و عملياتي كردن كليه ي عناصر تدريس و در مشاهده ي نتايج مشاركت دارند. معلمان در اين مسير با جمع آوري كليه اطّلاعات و نحوه ي رسيدن
دانش آموزان به يادگيري با يكديگر بحث و تبادل نظر مي كنند تا نسبت به رفع اصلاح بین
روش ها و تدريس ناكارآمد به يك نتيجه واحد رسيده و زمينه پيشرفت تحصيلی دانش آموزان
را فراهم آورند. در واقع درس پژوهي تركيبي از اقدامات يك معلم پژوهنده ( اقدام پژوهي
) و جشنواره هاي الگوهاي تدريس تلقي مي شود.
با اين تفاوت كه شناسايي تدريس و مشكل آموزشي در اقدام پژوهي، به صورت فردي
صورت ميگرفت و نتايج آن قابل تعميم نبود و به عنوان يك تجربه موفق آموزشي تلقي مي
شد اما در الگوهاي تدريس، شناسايي نيز موضوع تدريس و مشكل، ازمافوق صورت مي گرفت، در
صورتي كه در درس پژوهي، معلم و گروه محور شناسايي مشكل و موضوع تدريس مي باشد. درس پژوهي رويكرد ديگري براي توسعه دانش حرفه اي معلمان است،
كه از درون مدارس ابتدايي ژاپن مطرح و توسعه يافته است. درس‌پژوهي، يك حلقة پژوهشي
است كه درآن، معلمان به صورت گروهي دربارة
موضوعات برنامة درسي به پژوهش مي‌پردازند. آنها در ابتدا به «تبيين مسئله» مي‌پردازند
كه فعاليت گروه درس‌پژوهي را برانگيخته است و هدايت خواهد كرد. مسئله مي‌تواند يك سؤال
عمومي (براي مثال برانگيختن علاقه دانش‌آموزان به پژوهش) يا سؤال جزئي‌تر باشد (براي
مثال، بهبود فهم دانش‌آموزان از چگونگي جمع كردن مطالب براي تحقيق جزئي). سپس گروه
به مسئله شكل مي‌دهد و برآن تمركز مي‌كند، به‌نحوي كه بتواند در يك درس خاص كلاسي مطرح
شود. معمولاً مسئله‌اي را انتخاب مي‌كنند
كه از فعاليت هاي خود به‌دست آورده‌اند يا براي دانش‌آموزانشان دشواري هايي ايجاد كرده
است.
موضوع درس پژوهی حاضر مبحث سرشماری با
عداد در کتاب ریاضی پایه اول بود ، باید خاطر نشان شود که برای انتخاب موضوع از نظر سنجی استفاده شد که شرح آن در زیر آمده است.
ابتدا فرم های نظر سنجی در اختیارتعدادی از همکاران پایه اول
قرارگرفت. نظرات نشان دهنده این بود که یکی از چالش
برانگیزترین موضوعات در کتاب ریاضی پایه اول ، مبحث سرشماری
با عداد می باشد. و به همین دلیل موضوع حاضر به منظور درس پژوهی
انتخاب گردید.
در این پژوهش با توجه به نتایج تحقیقات، بررسی کتابهای اصول
یادگیری، آموزش قوانینی که باید
در تدریس ریاضی رعایت شود و همچنین شرایط و عواملی که فراگیری
این درس را آسان می سازد و با توجه به مشاهده کلاسهای مختلف، نحوه تدریس همکاران، نظرات
معلمان و دانش آموزان و بررسی برگه های آزمون های ریاضی به این نتیجه رسیدیم که مهمترین
علل ضعف دانش آموزان در یادگیری درس ریاضی ، از جمله مبحث سرشماری
با عداد به شرح ذیل می باشد:
عدم استفاده از وسایل آموزشی مناسب
عدم مشارکت دانش آموزان در فرایند تدریس وعدم فعال بودن آنها
ضعف در استفاده از جنبه های کاربردی محیط در کتابهای درسی وتدریس
معلمان
عدم توجه به پیش نیاز های مفهوم مورد نظر
عدم توجه به تفاوت های فردی
عدم انجام ارزشیابی های صحیح
بنابراین با توجه به موارد ذکر شده فعالیت گروه درس پژوهی آموزشگاه
بر روی مبحث سرشماری با عداد در کتاب ریاضی پایه اول قرار
گرفت.