در طی دهة اخیر در مورد این مسئله که آیا افزایش تعداد موافقتنامه‌های تجارت آزادسنگ بنای مستحکمی برای برقراری آزادی تجاری چندجانبه است یا مانعی بر سر راه آن به شمار می‌رود قلم فرسایی فراوان شده است. بیشتر بحث‌های موجود، بر روی تأثیر موافقتنامه‌هایی تمرکز کرده‌اند که در درجة اول دو جانبه هستند یا اگر دو جانبه نیستند ابتدائاً در درون یک منطقه انجام شده‌اند و هم‌چنین در خصوص حوزه‌ای که تحت پوشش قرار می‌دهند بسیار شبیه به سازمان تجارت جهانی (WTO) می‌باشند. به تازگی گرایش جدیدی در مورد مذاکرات تجاری ایجاد شده است. در این حرکت جدید، موافقتنامه‌ها عموماً دو یا سه کشور را در بر می‌گیرند، در حوزة عضویت به اندازة قبل به منطقة جغرافیایی توجه نمی‌شود و موضوع مذاکره و توافق چیزی ماورای مسائل مطرح در موافقتنامه‌های سازمان تجارت جهانی است. این مذاکرات جمعی باعث بروز مسائل جدیدی در حیطة سیستم تجارت چندجانبه می‌گردد. این نوشته با بررسی برخی از این مذاکرات سعی می‌کند تأثیر آن‌ها بر سیستم تجارت چندجانبه را تحلیل کند.

فهرست مطالب:

مذاکرات تجاری جمعی: تکمیل سیستم تجارت چندجانبه یا جایگزین کردن آن؟

نسل جدیدی از موافقتنامه‌‌‌های تجاری

پیمان مشارکت فرا پاسیفیک

موافقتنامة تجارتِ خدمات

موافقتنامة تجاری ضد اعمال متقلبانه

برداشت و نتیجه گیری

حل و فصل اختلافات

مذاکرات سازمان تجارت جهانی