1- مقدمه

بارهاي غير مترقبه يا غيرمعمول شامل بارهايي مي‌باشند كه در روش‌هاي متداول، سازه معمولاً براي آنها طراحي نمي‌گردد. دو گروه عمدة اين بارها عبارتند از:

1- بارگذاري ناشي از انفجار

2- بارگذاري ناشي از ضربه و تصادم

انفجار ممكن است در داخل يا خارج ساختمان روي دهد. اين انفجارها مي‌تواند ناشي از عواملي نظير موارد ذيل باشد:

1- انفجار بمب

2- انفجار و مشتعل شدن گاز

3- حمل و نقل مواد شيميايي منفجر شونده يا گاز

4- ملموس ترين نمونه از بار ضربه‌اي، تصادم وسائط نقليه با سازه مي باشد.

در اين مقاله ‏‏، عملكرد اجزاي ساختمان در برابر بارگذاري ناشي از اين قبيل انفجارها و تصادم بررسي مي‌شود.

نتايج حاصل از تحقيقات انجام گرفته بر روي نحوة بارگذاري انفجار و بررسي ميداني انجام شده بر روي حجم و ميزان خرابي‌هاي بوجود آمده در حوادث روي داده نشان مي‌دهد كه بار ناشي از انفجار و تصادم از يك طبيعت ديناميك برخوردار مي‌باشد، اما در هنگام طراحي اغلب آن را بصورت استاتيكي فرض كرده و كنترل ها بر آن مبنا انجام مي‌گيرد.

طرحي سقف‌ها، ديواره ها و اتصالات مربوط به نحوي كه مانع فروپاشي و انهدام ساختمان گردد از اهميت به سزائي برخوردار است. در اين مقاله هدف ارائه روشهايي براي ايمن سازي ساختمانهاي مسكوني آجري در مقابل انفجار و تصادم است. براي تحقق اين هدف مطالعات در چند مرحله انجام مي‌گيرد.

نخست سعي مي گردد، ساختمانهاي بنايي رايج در كشور دسته‌بندي گردد و مشخصات فني آنها بويژه از ديدگاه انفجار و تصادم، مورد بررسي واقع شود. سپس كوشش خواهد شد تا بر اساس روشهاي متداول و استاندارد براي آناليز و طراحي ساختمانهاي آجري، عملكرد آنها در برابر انفجار و تصادم و نقاط ضعف احتمالي در طراحي‌هاي معمول Kآنها در آنهامورد مطالعه قرار گيرد.

در نهايت ، بر اساس مباحث بعمل آمده، توصيه‌هايي براي بهبود رفتار و مقاوم‌سازي ساختمانهاي بنايي عرضه خواهد شد.

2- دسته‌بندي ساختمانهاي آجري

3- روشهاي مقاوم سازي ساختمانهاي آجري در برابر بارهاي غيرمترقبه

3-1- روشهاي طراحي

3-2- طراحي براي جلوگيري از وقوع يا محدود ساختن خطر بارهاي غيرمترقبه

3-3- طراحي در بربر بارهاي غيرمترقبه به روش غيرمستقيم

3-4- طراحي در برابر بارهاي غير مترقبه به روش مستقيم

5- طراحي اجزاي سازه‌اي مقاوم

5-1- طراحي ابعاد بازشوها

5-2- طراحي دال سقف

5-3- طراحي ديوارهاي باربر

5-4- طراحي كلافهاي افقي و قائم