ايران، جامعه اي است پيچيده و با سابقه تاريخي و فرهنگي ديرينه كه بيش از هر. در سه دهه آخر قرن بيستم اين كشور رفت و برگشت هاي متعددي را در فرايند گذر از سنت به مدرنيسم تجربه كرده و به ويژه طي دو دهه بعد از انقلاب، با حاكميت حكومت ديني، هر چند تكليف خود را در بسياري از مباحث بنيادين معاصر از جمله دموكراسي، آزادي، رابطه تجاري و سياسي با جهان و توسعه اقتصادي و امثال آن تا حدي روشن ساخته ولي براي مثال، هنوز در زمينه مباحث كليدي چون مباني ارزشي برنامه ريزي توسعه دچار چالش است. براي مثال، هنوز نمي داند با ماهواره و يا اينترنت چه بكند.
از بعد رتبه بندي جهاني، متأسفانه ايران به دليل درگير بودن در بحث مباني و مفاهيم و كشمكش هاي سياسي حاصل از آن و درگير بودن برخي مسئولان و مديران عالي در بازي هاي قدرت به رغم وجود امكانات پيشرفت (منابع سرشار انرژي و مواد خام، نيروي انساني توسعه خواه و تحول جو و...) وضعيت درخشاني ندارد.
شاخص HDI سال
۵۵۶% ۱۹۷۵
۵۶۳% ۱۹۸۰
۶۰۷% ۱۹۸۵
۶۴۵% ۱۹۹۰
۶۸۸% ۱۹۹۵
۷۲۱% ۲۰۰۰
از نظر تكنولوژيك، جفري سكس، در دانشگاه هاروارد مطالعه اي انجام داده است و بر اساس دو معيار تعداد حق امتياز اختراعات به ازاي هر يك ميليون نفر جمعيت و سهم صادرات تكنولوژي پيشرفته از GDP، جهان را به سه منطقه تكنولوژيكي زير تقسيم كرده است.
نوآوران تكنولوژي: كشورهايي هستند كه به ازاي هر يك ميليون نفر جمعيت ۱۰ حق امتياز (اختراع ثبت شده) يا بيشتر دارند و صادرات تكنولوژي پيشرفته در اين كشورها حداقل ۲ درصد توليد ناخالص داخلي (GDP) آنان را تشكيل مي دهد.
كاربران تكنولوژي: اين كشورها توانايي بالايي در جذب دانايي ها و تكنولوژي هاي پيشرفته دارند و زيرساخت لازم را براي اين كار فراهم آورده اند.
حذف شدگان (Technologically Excluded)
اين كشورها در توليد و در جذب و مصرف تكنولوژي پيشرفته سهمي ندارند و يا سهم آنان ناچيز است.
در نقشه اي كه بر اين اساس تهيه شده ، گروه اول با رنگ زرد، گروه دوم با رنگ سبز روشن و گروه سوم با رنگ سبز تيره مشخص شده اند. ايران در گروه سوم قرار دارد. شايد گفته شود چون مدل و ارقام اين طبقه بندي در دست نيست، نمي توان اعتبار اين طبقه بندي را تأييد كرد. ولي شكي نيست كه سهم ايران از صادرات تكنولوژي پيشرفته و حق امتياز كه معرف توليد تكنولوژي نوين است بسيار ناچيز است. ايران در سال ۲۰۰۱، تنها ۱ حق امتياز داشته است. اين در حالي است كه در سال ۱۹۹۷، اين رقم براي آمريكا ۱۱۱۹۰۶ بوده است.
در ارتباط با ISI ( (Information Society Index نيز ايران در گروه پنجم كشورها قرار دارد. ISI شاخص جامعه اطلاعاتي است كه بر اساس ۲۳ متغير در ۴زير ساخت (زير ساخت هاي كامپيوتر، اينترنت، ارتباطات و اجتماعي) كشورها را به ۵ گروه تقسيم كرده است. ۴ گروه اول وارد عصر اطلاعات شده اند كه شامل ۵۵ كشور مي شود، ولي ۱۵۰ كشور ديگر از جمله ايران تازه واردان اين جريان هستند. در اين كشورها، هنوز زيرساخت لازم براي بهره برداري از عصر ديجيتال ايجاد نشده است. اين گروه ۴۰ درصد از جمعيت جهان و ۴ درصد از GDP جهاني را تشكيل مي دهند و سهم آنان از مخارج جهاني فناوري اطلاعات و ارتباطات ICT)) كمتر از ۱ درصد است. فاصله اين گروه با ۴ گروه ديگر است كه شكاف ديجيتال را پديد آورده است. ۵۵ كشور ۴ گروه اول، ۹۷ درصد GDP جهاني و ۹۹ درصد مخارج ICT را دارند. نكته جالب آن كه امارات متحده در سال هاي اخير با نرخ رشد ۲۰ درصد در زمينه ICT از همه كشورها از نظر رشد جلو افتاده است.
برچسب ها:
بررسی انقلاب دیجیتال در ایران همراه با اطلاعات آماری