این آزمایش در سال زراعی 8584 در ایستگاه تحقیقات هاشم‌آباد گرگان به منظور بررسی اثر کود فسفره و تراکم بوته بر روی ارقام نخود با استفاده از طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح کود فسفره (کود فسفره=A شامل سه مقدار 0=a1، 45=a2 و 90=a3 کیلوگرم سوپرفسفات ترپیل در هکتار) بود. فاکتور فرعی شامل ترکیب سه رقم (رقم=C و c1=Filip86 50c و c2=Filip89 50c و c3=Filip84 48c) و سه تراکم بوته (تراکم=B، 20=b1، 30=b2، 40=b3 بوته در مترمربع) به صورت فاکتوریل بود. در مجموع 27 تیمار در سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. نمونه‌برداری در 6 مرحله رشد و نمو به منظور یادداشت‌برداری‌های لازم از صفات موردنظر (ارتفاع، شاخص سطح برگ، وزن خشک کل، وزن خشک برگ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد نهایی و شاخص برداشت) صورت گرفت.
تیمارهای 45 کیلوگرم و 90 کیلوگرم فسفر در هکتار به ترتیب با میانگین 23/40 و 68/40 گرم بیشترین وزن صد دانه به دست آمد. در تراکم 20 بوته و 30 بوته در مترمربع به ترتیب با میانگین 96/40 و 22/40 گرم حداکثر وزن صد دانه را داشت. اثر ارقام مختلف بر وزن صد دانه تفاوت معنی‌دار داشت و رقم Filip86 50c با میانگین صد دانه 3/41 گرم دارای بیشترین وزن صد دانه است. بیشترین وزن صد دانه در رقم Filip86 50c با تراکم 20 بوته در مترمربع و میزان فسفر 45 کیلوگرم در هکتار (95/46 گرم) بود. اختلاف معنی‌داری بین سطوح فسفر در رابطه با عملکرد دانه نبود، ولی ارقام دارای اختلاف بسیار معنی‌داری در سطح یک درصد احتمالات بودند و رقم Filip86 50c بیشترین عملکرد (5/254 گرم دانه در مترمربع) را داشت. در سطوح تراکم اختلاف معنی‌داری در سطح 5 درصد احتمالات مشاهده شد و با افزایش تعداد بوته در واحد سطح از 20 بوته در مترمربع به 30 و 40 بوته در مترمربع افزایش عملکرد دانه صورت گرفت. تراکم 30 بوته در مترمربع با میزان فسفر 45 کیلوگرم در هکتار با میانگین 2/256 گرم وزن دانه در مترمربع بیشترین بود و اختلاف معنی‌داری با سایر سطوح داشت. رقم Filip86 50c با تراکم 30 بوته در مترمربع با 3/278 گرم وزن دانه در مترمربع دارای بیشترین میانگین بود. حداکثر شاخص برداشت در اثرات متقابل سه جانبه فسفر، تراکم و رقم در میزان فسفر 45 کیلوگرم در هکتار و رقم Filip89 50c و تراکم 30 بوته در مترمربع با 57/66 درصد بوده است. در نهایت مشخص گردید که رقم Filip86 50c با میزان فسفر 45 کیلوگرم و تراکم 30 بوته در مترمربع با 7/336 گرم وزن دانه در مترمربع بیشترین عملکرد را داشته که از نظر تولید اقتصادی در شرایط منطقه مورد آزمایش ارجح بوده و این تیمار قابل توصیه است.
برچسب ها:
پاورپوینت اثر فسفر و تراکم بر عملکرد بررسی اثر فسفر و تراکم بر عملکرد اجزای عملکرد ارقام مختلف نخود در منطقه گرگان