فهرست مطالب
چكيده 4
مقدمه 5
توصیف وضعیت موجود: 8
شواهد1 10
تعاريف علمي متغيرهاي پژوهش 10
تعريف علمي «سلامت روان» 12
تعريف علمي «منبع كنترل» 16
ابزارهای اطلاعاتی 18
ابزارهاي اندازه گيري پژوهش 19
1. پرسشنامه سلامت عمومي گلدبرگ (GHQ) 19
2. پرسشنامه منبع كنترل لونسون 20
یافته های علمی 21
ابعاد مهارتهاي زندگي 27
تعريف منبع كنترل 28
مروري بر ادبيات و پيشينه پژوهش 28
تعريف مهارتهاي زندگي 32
جمع بندي و نتيجه گيري از پيشينه پژوهش 36
تجزیه وتحلیل وتفسیر داده ها 37
بهداشت رواني و اهميت پيشگيري اوليه در مدارس 41
ضمائم 62
پیوست شماره 2 67
فهرست منابع 73
چكيده
پژوهش حاضر مربوط به این است كه چگونه مي توان با آموزش مهارت ها و روشهاي زندگي سلامت روحی و رواني دانش آموزان را تقويت نمود. جامعه آماري تعداد 15 نفر از دانش آموزان دختر هنرستان حرفه ای حاج قاسم عاشوری است كه در سال تحصيلي 92 91 مشغول به تحصيل بودند. پرسشنامه مورد استفاده براي تعيين منبع كنترل دروني و بيروني دانش آموزان پرسشنامه منبع كنترل (لونسون) و پرسشنامه مورد استفاده براي تعيين ميزان سلامت روان پرسشنامه سلامت عمومي كلدبرگ بود كه ابتدا دو پرسشنامه قبل از اجراي كلاس مهارت هاي زندگي در اختيار دانش آموزان قرار گرفت و پس از بررسي نتايج اين پرسشنامه ها به مدت 4 هفته در هر هفته 2 جلسه مجموعاً 8 جلسه در ماه براي دانش آموزان كلاس مهارت هاي زندگي برگزار گرديد و پس از پايان كلاسها مجدداً آزمون سلامت عمومي كلدبرگ از دانش آموزان انجام گرفت. نتايج حاصل از بررسي هاي پس آزمون و پيش آزمون نشان دهنده تاثير مثبت آموزش مهارت هاي زندگي بر تقويت سلامت روان دانش آموزان بود از نتايج پژوهش مي توان در جهت تقويت سلامت روان دانش آموزان در سنين نوجواني و جواني در مدارس استفاده نمود و آن را در جامعه نهادينه نمود.
مقدمه
روانشناسان در دهه ي ها اخير در برسي اختلالات رفتاري و انحرافات اجتماعي به اين نتيجه رسيده اند كه بسياري از اختلالات و آسيب ها در ناتواني افراد در تحليل صحيح و مناسب از خود و موقعيت خويش، عدم احساس كنترل و كفايت شخصي جهت رويارويي با موقعيت هاي دشوار و عدم آمادگي براي حل مشكلات و مسائل زندگي به شيوه مناسب ريشه دارد. بنابراين با توجه به تغييرات و پيچيدگي هاي روزافزون جامعه و گسترش روابط اجتماعي آماده سازي افراد بخصوص نسل جوان جهت رويارويي با موقعيت هاي دشوار امري ضروري به نظر مي رسد. در همين راستا روان شناسان با حمايت سازمان هاي ملي و بين المللي جهت پيشگيري از بيماريهاي رواني و نابه هنجاري هاي اجتماعي آموزش مهارت هاي زندگي و برقراري ارتباط موثر را در سراسر جهان و در سطح مدارس آغاز نموده اند. (طارميان و همكاران 1378).
آنچه امروز تحت عنوان مهارت هاي زندگي مشهود است تنها حاصل كار پژوهشگران عصر حاضر نيست بلكه بسياري از اين مهارت ها در لابلاي تعاليم الهي بخصوص در قرآن و احاديث معصومين(ع) بيان شده است.
بطوري كه تلاش براي برقراري ارتباط مفيد و موثر با ديگران، خودشناسي و توجه به ارزشها كه از فصول اساسي درس مهارت هاي زندگي است به كرات در قرآن، نهج البلاغه، صحيفه سجاديه و احاديث منقول از ساير معصومين(ع) مورد تاكيد قرار گرفته است. (طارميان و همكاران، 1378)
مهارت هاي زندگي جزء طرح هاي ارتقاي بهداشت روان است كه توسط سازمان جهاني بهداشت (WHO) در سال 1993 به منظور ارتقاي سطح بهداشت روان و پيشگيري از آسيب هاي رواني و اجتماعي مطرح شده است.
بهداشت رواني از جمله مهمترين نيازهاي انسان امروزي است كه براي تامين آن لازم است فرد دقيقاً خود را بشناسد، بتواند ديگران را درك كرده و روابط موثري با آنها ايجاد نمايد. هيجان هاي منفي و استرس هاي روزمره خود را شناسايي كند و آنها را تحت كنترل درآورد. به شيوه اي موثر مشكلات خود را حل كرده و تصميم هاي مناسبي را اتخاذ كند و ديگر اينكه كليشه اي فكر نكرده و اطلاعات را بدون پردازش نپذيرد لازمه بر آورده شدن نيازهاي اساسي فوق تسلط بر مهارتهاي فردي و اجتماعي است. برخي از اين مهارت ها عبارتند از: مهارت خودآگاهي و همدلي مهارت هاي ارتباطي، مهارت حل مساله، مهارت تصميم گيري، مهارت كنترل هيجان هاي منفي ، مهارت مقابله با استرس، مهارت تفكر خلاق و تفكر انتقادي (ناصري، 1384)
مهارت هاي فردي و اجتماعي فرد را قادر مي سازد كه به طور موثر با مقتضيات و كشمكش هاي زندگي روبرو شود.
دوره نوجواني، دوره اي بحراني است كه تغييرات عمده اي در فرد «از لحاظ فيزيولوژيكي، شناختي و رواني» و محيط بيروني فرد «فشار همسالان، انتقال از محيط كوچك مدرسه به محيطي بزرگتر در جامعه و مواجه شدن با هنجارها» به وجود مي آيد.
چنين تغييراتي اغلب با مشكلاتي همراه است كه بسيار استرس زاست. به همين دليل اكثر نوجوانان در يك دوره بحراني به سر مي برند. با توجه به اين مسائل جهت پيشگيري از اختلالات رواني و يا تداوم سلامت رواني، نوجوانان بايد راهبردهاي مقابله اي موثر را ياد بگيرند. (پترسون و هامبورگ 1986 به نقل از كلينگمن 1988)
بنابراين با توجه به نقش مهم مدارس در تامين بهداشت رواني دانش آموز، برنامه آموزش مهارت هاي زندگي، روش موثري در جهت رشد شخصيت سالم دانش آموزان و تامين و حفظ بهداشت رواني دانش آموزان تلقي مي شود. به اين ترتيب مدارس به جاي اينكه تنها بر افزايش عملكرد تحصيلي دانش آموزان تمركز نمايند، بايد بر تامين و حفظ سلامت روان آنان نيز تاكيد نمايند و اقدامات لازم را به منظور تحقق هدف مذكور انجام دهند چرا كه اگر هدف فوق تحقق يابد بسياري در مشكلات تحصيلي و آموزشگاهي و بدنبال آن اجتماعي نيز خودبخود كاهش مي يابد.
برچسب ها:
اقدام پژوهی آموزش مهارت ها آموزش مهارت ها روشهای زندگی سلامت روحی روانی دانش آموزان