دانلود مقاله نگرشي موضوعي در تصاوير شعري ديوان فرخي سيستاني
نوع فایل: word
فرمت فایل: doc
قابل ویرایش
تعداد صفحات : 55 صفحه
قسمتی از متن :
مقدمه فصل
پيش از اين ، در بحث از توصيفات ، به سه نوع توصيف کلّي در ديوان فرخي سيستاني ، يعني توصيف طبيعت و عناصر جهان ، توصيف هاي عاطفي و توصيف هاي ستايشي ، اشاره کرديم. اين توصيفات سه گانه که تقريباً همه ي تصاوير به کار رفته در ديوان فرخي سيستاني را شامل مي‌شوند ، از جنبه هاي گوناگون با هم تمايز دارند وما در اينجا ، به اختصار ، به آنها اشاره مي‌کنيم.
اوّلين مسأله ای که در اين باره مطرح است ، بررسي ميزان ابتکاري بودن يا کليشه اي بودنِ تصاوير به کار رفته در اين نوع توصيفات سه گانه است . در توصيفات فرخي از مظاهر طبيعت و عناصر جهان، غالب تصاوير ، از نوآوري و ابداع برخوردارند و کمتر ، تصويري را مي يابيم که بر گرفته از تصاويرِ شعري شاعران گذشته ويا معاصر او باشد . اما در توصيفات عاطفي که غالب تصاوير ، برمحورِ توصيفِ معشوق و جمال او دور مي زند ؛ جنبه ابتکاري و ابداعي تصاوير ،تا حدودي رنگ مي بازد ؛ به اين معني که ، همگام با تصاوير ابتکاري شاعر ، تصاوير به کار رفته در شعر شاعران ادوار پيشين يا معاصر او ، دوشادوشِ هم ، به کار گرفته مي شوند والبته نا گفته نماند که اين مقدار استفاده از تصاوير شعري گذشتگان ، امري اجتناب نا پذير وبلکه ضروري است ؛ چنانکه در شعر تمام شاعران بزرگ ادوار بعد نيز ، اين نوع تأثيرپذيري ها از تصاوير شعري پيشينيان خود ، وجود دارد و اين مسأله نه تنها موجب پايين آمدنِ ارزشِ هنري توصيفات عاطفي فرخي نشده ، بلکه برغناي اين تصاوير نيز افزوده است؛زيرا فرخي ، اين تصاوير کليشه اي و موروث را به گونه اي در شعرش به کار برده که اغلبِ اوقات ، از تصاوير به کار رفته در شعر شاعران آفريننده آن تصاوير نيز ، زيبا تر و بديع تر جلوه گري کرده است . حال با توجه به اين مسأله ، مي توان ارزش تصاوير ابتکاري او را در توصيفات عاطفي اش - که البته کم هم نيستند واز ارزش بيشتري برخوردارند – حدس زد . اما در توصيفات ستايشي فرخي ، در قياس با توصيفات عاطفي او ، باز هم از تصاوير ابتکاري او کاسته شده و بر تصاوير کليشه اي او افزوده شده است والبته اين مسأله ، به ندرت تصاويري را که فرخي به وسيله ي عنصر اغراق و مبالغه خلق کرده شامل مي‌شود.
دومين نکته اي که مي توان در اين توصيفات سه گانه ، مورد بررسي و توجه قرار داد ، بحث درباره زيبايي تصاوير به کار رفته در آنها است . در مورد زيبايي توصيفاتي که فرخي از مظاهر عالم طبيعت ارائه مي دهد ، جاي هيچ شک و شبهه اي نيست و البته جنبه ي ابتکاري اين تصاوير ، نيز تأثير به سزايي ، در زيبا جلوه نمودن آنها داشته است . در توصيفاتِ عاطفي فرخي ، اين نوع زيبايي در هر دو نوع از تصاوير او ، چه تصاويرکليشه اي برگرفته از شعرِ شاعرانِ ادوار گذشته و چه تصاوير ابداعي اش ، کاملاً چشمگير و آشکار است و يکي از عوامل تفوّقِ شعر فرخي بر بسياري از اشعار شاعران معاصر او و از جمله منوچهري ، استفاده از توصيفاتِ غنايي و تصاوير زيباي به کار رفته در آن است . در زمينه توصيفات ستايشي ، وضع کاملاً متفاوت است و غالب تصاويري که فرخي در توصيفاتِ ستايشي خود و به ويژه در توصيفِ ممدوح – که از بالاترين بسامد در توصيفات ستايشي او برخوردار است – به کار گرفته ، از نظر زيبايي و دلپسندي ، چندان درخور ذکر نيستند و بيش از آنکه زيبا باشند ، ملال آور و خسته کننده و بي روح به نظر مي رسند .
سومين نکته ، بحث و بررسي درباره ي عناصر اصلي خيال انگيز در هر يک از توصيفاتِ سه گانه است . پيش از اين ، درباره ي عناصر اصلي خيال انگيز در شعر فرخي يعني تشبيه ، تشخيص، اغراق و استعاره ي مصزحه ، به اجمال بحث شد و گفتيم که اين چهار عنصرِخيال انگيز، کمابيش ، نقشِ آفرينشِ اغلب تصاوير شعري فرخي را بر عهده دارند . حال اگر بخواهيم در هر يک از توصيفات سه گانه ، اهمّ اين عناصر خيال آفرين را بررسي کنيم ، به تفاوت هايي دست مي‌يابيم. در توصيفات فرخي از طبيعت ، بالاترين بسامدِ عناصرِ تصوير ساز را به ترتيب سه عنصرِ تشبيه ، تشخيص و استعاره ي مصزحه ، به خود اختصاص داده اند . در توصيفات عاطفي فرخي ، غالباً تشبيهات ، استعارات مصزحه و صفاتِ خيال انگيز – که در فصل بعد به توضيح آن خواهيم پرداخت – فعال هستند . اما در توصيفات ستايشي ، با اينکه عناصري چون تشبيه ، استعاره مصزحه ، استعاره بالکنايه و تشخيص و برخي صفات خيال انگيز ، به صورتي کم رنگ تر ، نمود يافته اند ؛ اما آنچه جلب نظر مي کند ، استفاده فراوان از عنصر اغراق و مبالغه است ؛ به طوري که کمتر بيتي از توصيفات ستايشي فرخي را ، از اين عنصر شعري خالي مي يابيم و البته اين مسأله سبب شده ، عناصر خيال انگيز ديگر ، کمتر ، مجالي براي حضور داشته باشند .
برچسب ها:
دانلود مقاله نگرشي موضوعي در تصاوير شعري ديوان فرخي سيستاني نگرشي موضوعي در تصاوير شعري ديوان فرخي سيستاني دانلود مقاله تصاوير شعري ديوان فرخي سيستاني دانلود مقاله ديوان فرخي سيستاني شعري ديوان فرخي سيستاني تصاوير شعري ديوان فرخي سيستاني فرخي س