موضوع : اهمیت آمار در پزشکی
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده ی پرینت می باشد.
مقدمه:
اولين قدم در توصيف وتحليل داده هاي آماري به طور معمول معرفي داده ها به صورت يك جدول يانمودار است. اين راه آساني براي خلاصه كردن داده هاست وبراي خواننده خصوصيات اصلي داده ها را مشخص مي كند اين طريقه در عمل ، داده ها را در يك شكل منسجم براي خواننده مي كند كه در غير اين صورت انبوهي از اشكال مبهم در پيش روي وي خواهد بود بديهي است كه نحوه ي ارائه ي دقيق داده ها به موضوع مطالعه ، روشها واهداف تحليل آماري بستگي دارد.
كساني كه آمار مقدماتي وروشهاي محاسباتي آمار را به واداشتن تئوري آمار به كار مي‌برد اغلب با پرسشهاي بيشماري روبرو مي شوند. مثلاَ مي پرسند«چرا در فورمول واريانس يك نمونه n تايي گاهي n-1 ديده مي شود؟»
«چرا معدل يك نمونه ي تصادفي از توزيع نرمال بهترين برآورد براي پارامتر ميانگين است؟»« چرا فلان فرض آماري را يك آمار دان رد مي كندوآمار دان ديگر رد نمي كند؟» آمار رياضي ياتئوري آمار به اينگونه پرسشها پاسخ مي دهد اين تئوري را با وجود ريشه هاي تاريخي در حقيقت فيشرونيمان در آمار دان برجسته در سالهاي 1930 بنا كردند وسپس ديگران دنبال كار آنها را گرفتنددر عصر ما دهها كتاب وصدها مقاله ي ارزنده در زمينه ي آمار رياضي وكار برد آن در علوم ومهندسي ، علوم پزشكي ، علوم اجتماعي وتربيتي واقتصاد ومديريت يافته مي شود بااين حال پژوهش درباره‌ي آمار رياضي ونوآوريهاي سودمند براي روشهاي آماري همچنان ادامه دارد.
در روش آماري داده ها يعني اطلاعات عددي درباره امري ، را طبق قواعد خلاصه مي‌كنيم وسپس جدولهاي فراواني وگرافهاي آماري ارائه مي دهيم در درس امتحان يااصول شانس وقوانين متغيرهاي تصادفي آشنايي پيدا مي كنيم در آمار رياضي وبه يك نوع نتيجه گيري بنام( نتيجه گيري آماري) مي پردازيم مفهوم آمار واحتمال يا «انديشه آماري » عبارت است از جمع آوري داده هاي عددي درباره ي امري وتجزيه وتحليل آنها بر اساس مدلهاي آماري ونتيجه گيري آماري براي ارائه ي نظريه اي درباره ي آن امر در زبان روزانه آمار عبارت است از داده هاي عددي درباره ي امري كه با مشاهد‌هاي متفاوت به دست آمده اند.
انديشه ي آماري وروش علمي راهم پژوهشگران وهم افراد عادي به كار برده اند ومي‌برند .آلبرت انيشتين بابررسي نظريه ي نيوتن وناسازگاري كه در آن وجود دارد نظريه‌ي خود را جانشين آن مي كند.
در آمار رياضي آنچه را كه به نتيجه گيري آماري مربوط مي شود با اسلوب رياضي وقوانين احتمال وچند ايده مهم آماري مانند تابع را ستنمايي ونسبت راستنمايي بررسي مي كنند.
برداشت آماري ، جزئي از يك روند كلي به نام روش علمي است در عصر ما با استفاده ازداده هايي كه از راه مشاهده يا آزمايش يا پرسش تهيه مي شوند وبه كار بردن روشهاي آماري ، پژوهشگران براي كسب معرفت وارائه ي نظريه هاي جديد در رشته‌ي خود همواره در تلاش اند.
روش علمي ياروش عاقلانه براي كسب نظريه هاي جديد وحل مسائل انساني وعلمي شامل مراحل زير است.
الف) مشاهده : پژوهشگران براي امر مطالعه وپژوهش آزمايش مي كنند يامي‌پرسند يامي بينند وسپس از راه شمردن يااندازه گيري داده هاي لازم را جمع آوري مي‌كنند.
ب) نظريه پردازي : پژوهشگر بااستفاده از داده ها ورشته ي تخصصي خود وروشهاي آماري نظريه پردازي مي كند وفلان نظريه يافرض آماري را با اطمينان كافي ارائه مي‌دهد.
ج) پيش بيني : پژوهشگر بااستفاده از فرضي كه پذيرفته است نتيجه گيري مي كند. نتيجه گيري وكشف حقيقت از اين راه در صورتي كه فرض او مورد رضايت باشد كاملاَ جنبه ي قياسي ـ نه استقرايي دارد وپيش بيني ناميده مي شود.
د) بررسي : پژوهشگر فرض خود راتا زماني كه شواهد كافي عليه آن ارائه نگردد به كار مي برد ولي هموره با جمع آوري داده هاي جديد صحت وسقم آن را بررسي مي‌كند بااين كار ، مراحل بالا از نو تكرار مي گردند.
اهميت آمار در پزشكي :
اولين قدم در تحليل آماري يك مطالعه ي ويژه آزمون نتايج آن است.
بررسي نتايج هر مطالعه معمولاَ با بكار گيري روشهاي ساده آمار توصيفي امكان پذير است وانجام آن نياز به اطلاعات زيادي از آمار پزشكي ندارد البته اين نكته شايد عجيب به نظر برسد كه برخي اوقات يك محقق از آزمون ساده نتايج صرفه نظر مي‌كند وبه اشتباه از ابتدا به دنبال انجام آزمون فرضيه هاي آماري است بر اين نكنه نمي توان بيشتر از اين تأكيد نمود كه بررسي ساده نتايج مثلاَ مقايسه ميانگين ها نسبت ها در صدها وغيره پيش نياز هر نوع تحليل آماري مي باشد در آزمون نتايج محقق بايد اين سؤال رابپرسد كه آيا نتايج حاصل از نظر پزشكي اهميت دارد يانه ؟ اين سؤال را مي‌توان چنين بسط داد كه آيا نتايج حاصله به حدي مهم هستند كه يافته هاي جديد مي تواند كاربرد باليني پزشكي داشته باشند يا سير بيماري را تغيير دهند يااز جهات ديگر حائز اهميت باشند ؟ به طور حتم اختلاف مرگ ومير 20% در مثال بالا يك يافته ي حائز اهميت است ولي اگر بر فرض نتايج در ميزان مرگ ومير به ترتيب 48% و52% بود در اين صورت تكليف چه بود؟ آيا از نظر پزشكي مي توان به چنين اختلافات كوچكي اهميت قائل شد؟ اين سؤال كه چه اندازه اختلاف را مي توان مهم محسوب نمود بر عهده ي پزشكان باليني مي باشدومتخصص آمار نمي تواندبه آن پاسخ بگويد اگر نتايج يك مطالعه ويژه از نظر پزشكي اهميت نداشته باشد كار بيشتري در مورد آن نمي توان انجام داد وبامحاسبات رياضي وآماري نمي توان اهميت آنرا زيادتر كرد.
به عنوان مثال اگر در مطالعه اي از نظر يك متغير ويژه اختلاف بسيار ناچيزي ما بين دوگروه مورد مطالعه نتيجه شود چنين نتيجه اي اهميت كمي دارد مگر اينكه اصل واساس مطالعه بر اثبات يكسان بودن دوگروه باشند غير معلوم هستند.
اگر نتايج يك مطالعه ويژه از نظر پزشكي مهم به نظر برسند آنها تحليل آماري بيشتري مي طلبد ويك آزمون فرضيه ي آماري بايد انجام شود.
هدف از چنين آزموني اين است كه آيا نتيجه ي مهم بدست آمده مطمئن وواقعي نيز هست يانه؟ صحت ودقت چنين آماري به عوامل ذيل بستگي دارد:
1) حجم نمونه مورد مطالعه
2) تعداد گروههاي مورد مقايسه
3) چگونگي تشكيل گروهها
4) مقياسهاي اندازه گيري متغيري كه مورد تحليل قرار گرفتند
5) ايجاد فرضيه صحيح براي آزمون
در مرحله ي آخر علاوه بر آزمون ساده نتايج بايد آزمون هاي فرضيه اي مناسب براي داده هاي جمع آوري شده شرح داده شودوروشها ومفاهيم پيچيده تر بحث شود.