موضوع : تحقیق اشعار آب باد خاک آتش در بوستان سعدی

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

مقدمه‌
همه كس مي داند كه شيخ سعدي شيرازي گذشته از قصايد و غزليات بي نظيري كه از خود با يادگار گذاشته است ، دو كتاب يكي به نثر موسوم به «گلستان» و يكي به نظم معروف به «بوستان» به نگارش در آورده است كه شايد بتوان گفت نه تنها در زبان فارسي سمبه در هيچ زباني جهت فصاحت و بلاغت و رواني و زيبايي و دلاربايي و حكمت و معرفت مثل و مانند ندارد و منظور ما در اين جا اين نيست كه در ستايش آثار جاويداني شيخ اجل قلم فرسايي كنيم چه گمان داريم كه براي اداري اين وظيفه قدرت بياني مانند آنكه خود شيخ بزرگوار داشته است بايد او كسي كه آن توانايي ندارد دست بردنش اين كار شايد .
در اين جا به مناسب آگاهي مي دهيم كه در هيچ يك از نسخه هاي كهنه اسم «بوستان» براي اين كتاب ديده نمي شود و همه آن را »سعدي نامه» مي نامند چنانكه گويي شيخ اجل خود اسمي براي اين كتاب اختيار ننموده و به اين جهت نسخه كنندگان قديم آن را «سعدي نامه» ناميده اند . پس از آن اهل ذوق اسم «بوستان» را به قرينه «گلستان» براي اين كتاب اختيار كرده اند و چندان بي مناسبت هم نبوده است .
نسخه ي متعلق به لردگرنيوي كه در موزه انگلستان عكس برداري شده و تاريخ كتاب آن سال 720 هجريست و همان است كه نسخه ي «گلستان» را نيز همراه دارد و در تنظيم آن كتاب هم مورد استفاده بوده است . اين نسخه كه به خط نسخ خوانا نوشته شده با اينكه از اشتباه كتابتي خالي نيست تمام و كمال و بي عيب و در نهايت اعتبار و صحت است و محل اعتناي تام بوده است .
»كليات» متعلق به دانشمند محترم آقاي دكتر محمد حسين لقمان ادهم (لقمان الدوله) كه متضمن قسمتي از غزليات و تقريباً دو ثلث «بوستان» است .
گذشته از اين ها بيش از ده نسخه ي خطي و چاپي معتبر (چاپ تبريز و تهران و هندوستان) در دسترس ما بوده و در مواقع لازم از مراجعه و مطالعه ي آنها كوتاهي نشده است .
 
باب اول
در عدل و تدبير و راي
بيت 53
كه گويند برگشته باد آن زمين         كزو مردم آيند بيرون چنين
بيت 74
گهش مي زند تا شود دردناك     گهي مي كند آبش از ديده پاك
حكايت 1
بيت 10
در آمد بايوان شاهنشهي     كه بختت جوان باد  و دولت رهي
بيت 53
بر انديش بر خرده چون دست يافت     درون بزرگان بآتش بتاخت
بيت 54
بخرده توان آتش افروختن     پس آنگه درخت كهن سوختن
بيت 91
وزيري كه جاه من آبش بريخت     بفرسنگ بايد زمكرش گريخت
حكايت 3
بيت 6
فهرست مطالب
مقدمه

باب اول
در عدل و تدبير و راي

باب دوم
در احسان

باب سوم
در عشق و مستي و شور

باب چهارم
در تواضع