موضوع : اصول انبارداری، مدیریت انبار و شیوه انبارگردانی

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

مقدمه
هدف از تشکیل و ایجاد انبارها چه در سازمان های دولتی و چه در سازمان های خصوصی، تهیه، سفارش دهی، تحویل گیری و نگهداری و تحویل کالای مورد نیاز سازمان است.
برخی مدیریت را علم و هنر اداره کردن مجموعه ای از منابع در جهت رسیدن به اهدافی معین تعریف نموده اند و عده ای نیز مدیریت را انجام مجموعه ای از وظایف بیان کرده اند. شامل، برنامه ریزی، سازماندهی، کارگزینی، هدایت و تصمیم گیری، هماهنگی، اطلاع رسانی  و بودجه بندی آنچه از تعریف فوق استفاده می شود اینکه مدیریت باید در چهارچوب یک سازمان اعمال گردد و سازمان نیز ترکیبی است از هدف، برنامه ، منابع و مدیریت که از بین عناصر مذکور، منابع جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص می دهد. منظور از منابع، کلیه منابع انسانی و منابع فیزیکی و غیر انسانی می باشد که منابع فیزیکی نیز در برگیرنده تأسیسات، ماشین آلات و تجهیزات، ساختمان  اموال و موجودی های مواد و کالا می باشد و هر کدام از منابع مذکور مراقبت و توجه خاص خود را طلب می کند. از این رو مدیریت موسسه باید تلاش خود را در جهت طراحی و نظارت صحیح بر سیستم های بهینه انبارداری و کنترل موجودی های انبارها و ایجاد کنتزل ها و هماهنگی های لازم بین حسابداری و انبار بکار گیرد.
فصل اول:
تعاریف
انبار  
 اگرچه مفهوم انبار برای خیلی از افراد، مفهومی بدیهی به نظر می رسد اما مفهوم این واژه در موسسات تا حدودی متفاوت از برداشت عامیانه آن است. در برداشت عامیانه، انبار فضایی است که کالا، اجناس و سایر موجودی ها در آن نگهداری می شوند، اما آنچه از تعریف انبار مدنظر قرار می گیرد عبارت است از محل و فضایی که در آن یک یا چند قلم کالا براساس یک سیستم منظم و طبقه بندی شده نگهداری می گردند.
انبارداری
عبارت است از کلیه عملیات و فعالیت های مربوط به تهیه و دریافت موجودی مورد نیاز، نگهداری صحیح و اعمال کنترلهای موثر بر اقلام مذکور و تحویل آنها به مصرف کننده، طبق یک سیستم منظم و با رعابت مقرارت و دستورالعمل های حاکم بر سازمان مربوطه به نحوی که موجبات سهولت در ورود و خروج کالا با حداقل هزینه را  فراهم می آورند. به بیان دیگر انبارداری شامل اجرای یک سری روشهای سیستماتیک و اعمال کنترلهای موثر از لحظه دریافت کالا تا زمان تحویل آن به مصرف کننده و خروج از انبار  با رعایت تشریفات قانونی و آئین نامه مالی و معاملاتی سازمان می گردد.
انواع انبارها از نظر فرم ساختمانی و مهندسی
1-انبار پوشیده
 این نوع انبارها از چهار طرف دیوارکشی شده و محصور است و دارای سقفی متناسب با زیرسازی ساختمان می باشد. برای این نوع انبارها درب های ورودی و خروجی در نظر گرفته شده که تمام نقل و انتقالات از همین درب ها مقدور می باشند و برای نگهداری کالاهایی های که به علت مواد خاصی که در آنها وجود دارد باید در فضای بسته قرار گیرند بکار گرفته می شوند مانند سیلوها، انبار لوازم اداری و  مواد اولیه و خام و غیره
2-انبار سرپوشیده یا هانگارد
 این گونه انبارها فاقد حصار و حفاظ جانبی بوده و فقط دارای سقفی متناسب با وضعیت انبار بوده که بر روی پایه هایی نصب شده است. این نوع انبار کالا را از باران و تابش مستقیم آفتاب حفظ می نماید، مانند انبار قطعات و برخی ماشین آلات، انبار علوفه و...
3- انبار باز یا محوطه
این انبار فاقد هرگونه حفاظ و یا سقف بوده و بصورت محوطه و محدوده باز می باشد. در این نوع انبارها اجناسی که در مقابل بارش و نور آفتاب خاصیت خود را از دست نمی دهد، نگهداری می شوند. مانند انبار سنگ، موزائیک و برخی ماشین آلات ، انبار ضایعات
  انواع انبار از نظر نوع کالا
 این گونه انبارها برحسب نوع کالا و مشخصات موجودی هایی که در آن نگهداری میشود به چندین نوع تقسیم می شوند از جمله انبار مواد اولیه، انبار کالای نیمه ساخته، انبار کالای ساخته شده و محصول نهایی، انبار لوازم یدکی، انبار ضایعات و انبارهای خاص مانند انبار مواد شیمیایی و ...
 انواع انبار براساس ویژگی کالایی که در آن نگهداری می شود
  1-انبار کالای فاسد شدنی
این نوع انبارها به منظور نگهداری مواد و کالاهای خاص و مطابق با مشخصات و شرایط ضرروی جهت نگهداری آنها ساخته می شوند. مانند انبار مواد غذایی که این انبارها باید دارای سیستم های سرمایشی و گرمایشی برای کنترل درجه حرارت و دمای مورد نیاز سیستم تهویه و ... باشد 
 2- انبار مواد آتش زا و قابل احتراق
 این انبار برای نگهداری کالاهایی بکار می رود که دارای قابلیت انفجار و یا اشتعال می باشد و لذا باید مقررات حفاظتی ویژه ای در مورد آنها رعایت کرد و حتی الامکان از نگهداری، منابع حرارتی در این نوع انبارها اجتناب کرد و کالا را در درجه حرارت معین مواظبت نمود مانند بشکه های نفت و بنزین و کپسول های گاز و ...
3- انبار مواد فله
 این انبار برای نگهداری موادی که بدون بسته بندی خاصی در یک جا نگهداری می شوند بکار می رود. به این انبارها سیلو نیز گفته می شود. مانند سیلوی گندم، سیمان.
4- انبار مواد شیمیایی
این انبارها مخصوص نگهداری کالایی هستند که از ترکیبات شیمیایی بدست آمده اند و ممکن است تماس با آنها به انسان و یا سایر کالاها آسیب برساند. برخی از این نوع مواد در خارج از درجه حرارت ویژه ای دچار تغییر و یا اشتعال می شوند، لذا باید شرایط ایمنی خاصی برای آنها در نظر گرفت مانند انبار کود شیمیایی، انواع اسید، تینر و الکل ها.
فهرست مطالب
فصل اول:    2
تعاریف    2
انبارداری    3
انواع انبارها از نظر فرم ساختمانی و مهندسی    3
انواع انبار از نظر نوع کالا    4
تقسیم بندی موجودی انبار    5
اجزاء سیستم انبار    5
وظایف اصلی کنترل چی انبار عبارت است از    6
اهداف و مزایای سیستم انبار    6
فصل دوم:    7
مدیریت انبار    7
مقدمه    7
ورود کالا به انبار    7
چگونگی تحویل کالا    9
تحویل کالای خریداری شده از طریق معاملات جزء    9
دریافت کالای مرجوعی (برگشتی)    9
دریافت کالای امانی    10
اهمیت نگهداری کالا در انبار    10
کدگذاری    10
روش کدگذاری میله ای (بارکد)    11
طبقه بندی و استقرار کالاها در انبار    11
استفاده بهینه از فضای انبار    14
علائم استاندارد بسته بندی    15
حمل و نقل کالا در انبار    16
اصول ایمنی و حفاظت کالا درانبار    17
انبارگردانی و کنترل موجودی های انبار    19