موضوع : آبهای سطحی
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
آب سطحی شامل آب باران، پساب، رودخانه دائمی و مانند آنها میباشد. فعالیتهای انسان میتواند منجر به افزایش میزان تركیبات موجود در آب سطحی شوند.به عنوان مثال، فاضلابهای حاوی مواد آلی كه به آب سطحی اضافه میشوند. بنابراین تشخیص كیفیت آبهای سطحی و اثرات فعالیتهای انسان بر روی كیفیت آبها از اهمیت بالایی برخوردار است. منظور از كیفیت آب خصوصیات فیزیكی، شیمیایی و بیولوژیكی آن میباشد. پارامترهای فیزیكی شامل رنگ، بو، درجه حرارت، مواد جامد، كدورت، روغن و چربی میباشد. پارامترهای شیمیایی مربوط به مواد آلی شامل BOD ( اكسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی)، COD ( اكسیژن مورد نیاز شیمیایی)، TOC ( كل كربن آلی) و TOD ( كل اكسیژن مورد نیاز) میباشد. پارامترهای شیمیایی غیر آلی شامل شوری، سختی، PH، اسیدی بودن، قلیائیت، موادی شامل آهن، منگنز، كلرایدها، سولفاتها، سولفیدها، فلزات سنگین، نیتروژن و فسفرها میباشد و پارامترهای بیولوژیكی شامل كلیفرمها، كلیفرمهای مصنوعی، پاتوژنهای ویژه و ویروسها میشوند]Canter, L.W., 1996[.
منابع آبهای سطحی
منطقه 22 جزء حوزه آبریز دریاچه نمك و زیر حوزه كرج – جاجرود میباشد. رودخانه كرج به عنوان آبراهه اصلی زیر حوزه كل جریانات سطحی منطقه را زهكشی مینماید. این رودخانه از دامنههای جنوبی البرز و از ارتفاعات شمال كرج منشا یافته و پس از دریافت آبراهههای متعدد در راستای شمال به جنوب جریان می یابد .این رودخانه پس از عبور از شهر كرج وارد محدوده دشت شده در راستای شمال باختری، خط جنوب خاوری جریان مییابد. در طول مسیر رودخانههای كن واقع در منتهی الیه بخش شرقی محدوده مطالعاتی و پرندك، مسیلهای خروجی از تهران را دریافت داشته و نهایتاً از جنوب خاوری شهر تهران به رودخانه جاجرود پیوند میخورد.
رودخانه جاجرود نیز از بلندیهای شمال خاوری زیر حوزه منشا گرفته و پس از دریافت مسیلها و شاخههای متعدد در پشت سد لتیان ذخیره میگردد. رودخانه جاجرود پس از عبور از سد لتیان در شمال دشت ورامین از طریق بند انحرافی به مصرف كشاورزی میرسد. نهایتاً این رودخانه به رودخانه كرج میپیوند و تحت نام شور از زیر حوزه خارج میگردد.
رودخانه كن از دیگر جریانات سطحی زیر حوزه كرج – جاجرود است كه از ارتفاعات حد فاصل رودخانه كرج و جاجرود منشأ گرفته و شمال باختری شهر تهران از طریق بندهای انحرافی سنتی به مصرف آبیاری باغات این منطقه میرسد. بستر این رودخانه در حد فاصل ورود به دشت تا محل تلاقی با جاده كرج – تهران خشك بوده لیكن از این پس با دریافت پسابهای شهری، جریانات مسیلهای متعدد نظیر ولنجك و فرحزاد و كانالهای خروجی فاضلاب تهران مجدداً جریان یافته و در جنوب خاوری شهر تهران به رودخانه جاجرود ملحق میگردد.
رودخانههای كرج، جاجرود، كن و ... كه در زمره مهمترین جریانات سطحی زیرحوزه بوده و كلیه روانآبهای سطحی و مسیلهای جاری در زیر حوزه را دریافت میدارند، در درجه اول از طریق ذوب برفهای ذخیره شده درارتفاعات جنوبی البرز و بارشهای فصلی تغذیه شده و بهخودیخود دارای رژیم طبیعی همانند دیگر جزئیات سطحی كه از ذوب برفها منشأ میكیرند، میباشند [ شركت تماب ، 1359].
از زیر حوزه كرج – جاجرود سالانه جمعاً معادل 85/730 میلیون مترمكعب از رودخانههای جاری در محدوده زیرحوزه برای تأمین مصارف كشاورزی بهره برداری میگردد. این بهرهبرداری از طریق سدهای مخزنی لتیان و امیر كبیر، شبكههای آبیاری دشت ورامین و كرج و بندهای انحرافی سنتی و بتنی احداث شده بر روی رودخانههای كن، شور، سرخه حصار و همچنین نصب موتور تلمبههای متعدد در حاشیه رودخانههای مذكور صورت میپذیرد.
از كل حجم آب استحصال یافته از رودخانهها، 4/679 میلیون متر مكعب 93% كل برداشت از آبهای سطحی در محدوده اراضی دشتی و 45/51 میلیون مكعب معادل 7% كل برداشت از آبهای سطحی در اراضی غیر دشتی و كوهستانی به مصرف میرسد.
حجم آب برداشت شده در واحد هیدرولوژیك ورامین 35/508 میلیون مترمكعب ( معادل 6/69%) و حجم آب برداشت شده در واحد هیدرولوژیك دماوند برابر 02/19 میلیون مترمكعب ( معادل 6/2%) است.
عمدهترین رودخانههای محدوده طرح كه از ارتفاعات جنوبی كوههای البرز سرچشمه میگیرد، عبارتند از: رودخانه كن و ورد آورد. رژیم این دو رودخانه برفی- بارانی است.
منطقه مورد مطالعه به سه حوزه اصلی كن، ورد آورد و میانی تقسیم میشود.
مقدار آبدهی متوسط سالانه رودخانه كن بر اساس آمار 25 ساله معادل 2/2 مترمكعب در ثانیه و یا 4/69 میلیون مترمكعب در سال محاسبه شده است. دبی سالانه رودخانه كن بین حداكثر 69/4 مترمكعب در ثانیه معادل 9/147 میلیون متر مكعب در سال تا حداقل 98% مترمكعب در ثانیه معادل 9/30 میلیون مترمكعب در سال متغیر بوده است.
تصفیه آبهای سطحی
دید کلی
آب رودخانهها را نیز نمیتوان نظیر آب سدهای مخزنی یا دریاچهها مستقیما برای مصرف عموم بکار برد. در این مقاله به بررسی روشهای صحیحی قابل شرب کردن چنین آبهایی نیز میپردازیم. برای استفاده از هر آب سطحی لازم است قبل از برداشت ، مطالعه دقیقی در مواقع مختالف سال روی آن انجام گیرد. ترکیب آب بویژه از لحاظ تیرگی ، قدرت رسوبگذاری و درجه هیدروتیمتری ، PH ، مقدار ماده آلی و مقدار اشریشیاکولی باید بدقت مورد بررسی قرار گیرد.
این مطالعات باید روی ریزابههای بالا دست که رودخانه ، سد یا دریاچه از آن تغذیه میکنند، نیز انجام شود. مطالعه باید حداقل در یک دوره اقلیمی کامل و همچنین برای سالهای زیاد انجام شود. این مشاهدات برای تعیین صحیح روش تصفیهای که باید انجام شود، لازم است.
فهرست مطالبتصفیه آبهای سطحی 4
دید کلی 4
ترکیب فیزیکی آب خام 5
هدف تصفیه 5
مشکلات نگهداری بعضی ذرات: انعقاد ، هماوری 6
مشکلات ویژه ناشی از پلانکتونها 8
مشکلات ناشی از آلوده کننده کوچک 9
روشهای مقابله با نقش زیانبار آبهای سطحی 10
نگاه اجمالی 10
روشهای مقابله با سیل 11
روشهای مقابله با فرسایش 13
افزودن به چسبندگی مصالح منفصل 13
ایجاد پوشش محافظ 13
ایجاد رسوبگیر 14
رابطه آب زیر زمینی و آب سطحی 15
منابع 17