چکیده
تمدّن اسلامی از زوایا و ابعاد گوناگون مورد توجه اندیشمندان واقع
شده و کتاب ها و مقالات متعدّد و متنوّعی در این زمینه به رشته تحریر
درآمده است. ولی آنچه در این میان مورد غفلت و بی مهری واقع شده، نقش اساسی
و بی بدیل پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله) در پایه گذاری و تأسیس این
تمدّن عظیم است. نهال این درخت تنومند با دستان پر توان پیامبر اکرم(صلی
الله علیه وآله) کاشته شد و پایه های آن با هجرت آن بزرگوار به شهر یثرب
مستحکم گردید. در این مقاله، مؤلّفه های اساسی تمدّن از دیدگاه دانشمندان
بررسی شده و نقش نبی مکرّم(صلی الله علیه وآله) در ایجاد امنیت و آرامش،
همبستگی ملّی، همکاری و تعاون، اخلاق، تحمّل و بردباری، وحدت و یکپارچگی و
رفاه نسبی، که از عوامل مؤثر در زایش و اعتلای تمدّن هاست، تبیین گردیده.
تمدّن
اسلامی از دیدگاه دانشمندان، بارها از زوایای گوناگون مورد توجه و کنکاش
قرار گرفته است. این تمدّن در خود، سازوکار بزرگ ترین نظام علمی را پروراند
و شخصیت های ارزشمندی را در حوزه های گوناگون علمی به جهان عرضه نمود.
پیشرفت و توسعه سریع، عظمت، کمال و گستردگی دامنه تمدّن اسلامی و همچنین
شرکت اقشار گوناگون با ملّیت ها و نژادهای گوناگون در بنا نهادن و اعتلای
این تمدّن از اموری است که اعجاب همگان را برانگیخته و بسیاری از متفکّران،
به ویژه متفکران غربی، را وادار به اعتراف در این زمینه نموده است. ولی
باید توجه داشت که دوره طلایی اسلام، از حیث شدت و قوّت حیاتی دینی و روحی و
تحقق ایده آل ها و تبلور ارزش های آن، همان دوره ای است که با حیات پیامبر
اکرم(صلی الله علیه وآله)و ایّام استقرار دین اسلام در مدینه مقارن بود و
درست همانند بذری که کاشته می شود و از آن درختی برمی آید و پس از گذشت
زمان و تغذیه از زمین مناسب به بار می نشیند، درخت تمدّن اسلامی نیز چندین
قرن پس از غرس آن به دست مبارک پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله) به بار
نشست و میوه های آن در زمینه فرهنگ و هنر و علوم شرعی و عقلی و ادبی آشکار
شد.
برچسب ها:
تمدن اسلامی