چکیده ای از جزوه :

کرم گرد (نماتود)

بین موجودات رابطه ی غذایی وجود دارد مثل : شکار و شکارچی

همزیستی «symbiosis» یک جور همکاری است که انواع مختلفی دارد:

1) همزیستی مسالمت آمیز (همیاری) یا Mutualism : هر دو طرف سود می برند.

2) همسفرگی (Commensalism) : یک نفر بیشترسود می برد.

3) انگلی (Parasitism) : دو موجود وجود دارند یکی Parasite یا انگل و دیگر Host یا میزبان که فقط انگل سود می برد. گاهی این رابطه به میزبان ضرر نمی رساند ولی گاهی هم ضرر رسان می شود.

انگل ها شامل چهار گروه : کرم های گرد ، کرم های پهن ، تک یاخته و بندپایان هستند که این چهار گروه به عنوان 4 درس تدریس می شوند.

سه گروه آن ها شاخه هستند (Phylum) مثل : کرم گرد Nematohelminth

و یک گروه آن یک سلسله است. مثل : تک یاخته ها

اوسترتاژیا Ostertagia : نماتودی که در شیردان نشخوارکنندگان وحشی و اهلی ، بزرگ و کوچک است که معروفترین گونه آن Ostertagia ostertagi  است و فراوانترین آنها Ostertagia circumcincta است

البته گونه های دیگری نیز دارد مثل : trifucata  و occidentalis .

از لحاظ شکل بیماری دو تیپ زمستانی و تابستانی دارد. تیپ 1 آن تیپ زمستانی و تیپ 2 تیپ تابستانی است. همراه آب و علوفه وارد دستگاه گوارشی می شود و در شیردان لارو مرحله 4 (L4) و لارو مرحله 5 (L5) به وجود می آید گاهی L4 به دلیل تغذیه نامساعد به حالت خفته یا نیمه فعال درمی آید در این صورت به هنگام شروع فصل بارشی در ابتدا بهار و انتهای زمستان حضور تعداد زیادی از این انگل در شیردان سبب اوسترتاژیای زمستانی می کند. تخم های انگل در محیط در ابتدای تابستان به کرم بالغ تبدیل و اوسترتاژیای بالغ را می سازد. به دلیل حضور نوزاد مرحله 4 و 5 و همچنین کرم بالغ در نزدیک غدد پریتال (غدد مولد اسید معده ) و تحلیل این غدد باعث کاهش اسیدیته معده و افزایش PH شیردان تا حد خنثی ، عدم هضم و جذب مواد غذایی و کاهش تولید pr خون را شاهد خواهیم بود.

علائم بیماری : اسهال به دلیل نفوذ آب به دستگاه گوارش ، ضعف و لاغری ، کاهش تولید ، دام ها پرنوشی و کم خوراکی می کنند.

مارشالاژیا Marshalagia : از لحاظ سیر تکاملی بیماری زایی مشابه استرتاژیا است. معروف ترین آن ها گونه ی مارشالی Marshali است. اندازه ی آن یک تا دو سانتی متر است که جزو نماتودهای متوسط است. از لحاظ بیماریزایی مارشالاژیا بیماری زایی کمتری از استرتاژیا دارد و معمولا در فصل بهار و تابستان آلودگی به آن وجود دارد. یکی از فراوانترین نماتودها در دستگاه گوارش محسوب می شود و فقط دارای تیپ تابستانی است.

 

Haemonchus : یکی از بیماری زا ترین نماتود در شیردان محسوب می شود به همان دلایل که اوسترتاژیا سبب افزایشPH می شود هومونکوس هم این آسیب را ایجاد می کند. این نماتود می تواند به مخاط نزدیک شود و مخاط را پاره کرده و خونخواری کند. پس در بره ها و نشخوارکنندگان که سن زیادی ندارند بیماری فوق حاد و حاد ایجاد می کند.

همونکوزیس فوق حاد : حدود 2 تا 3 هفته بعد از ورود تعداد لارو زیادی وارد بدن میزبان شده باشد خصوصا در بره ها یک تا دو هفته بعد مرگ سریع اتفاق می افتد و علامت دیگری بروز پیدا نمی کند.

 

همونکوزیس حاد : کم خونی مهمترین علامت آن است همچنین دو دلیل برای کم خونی وجود دارد :

1) خونخواری :  باعث کم خونی شدید نمی شود و ملایم است.

2) سوء جذب و هضم پروتئین خونی – اسهال در این نوع بیماری بدبو است – ضعف و لاغری شدید و گاهی مرگ.

همونکوزیس مزمن : که در بیشتر نقاط دنیا به خصوص ایران بیشتر است. ضعف ، لاغری ادم کم خونی علائم آن است . دام های آلوده از گله عقب می مانند. دو گونه ی معروف آن: conturtus و viviparous .

 

Camelostrongylus: گونه ی mentalatus آن معروف است.

 

Trichostrongylus: گونه های آن axei (معده اسب و انسان) ، cluberformis، gaselle ، vitrines (روده باریک طیور) roblurus.

 

Cooperia: گونه ی معروف آن onchophoren است.

 

Paracooperia: گونه ی معروف آن nodulosa است.

 

Nematodirus: گونه های spatiger ، battus ، abnormalis ، hevetianus.

 

Nematodirella: گونه ی معروف آن Longispiculata است.

 

کمل استرونژیلوس : مهمترین میزبان آن شتر است بیماری زایی آن مثل مارشالاژیا خفیف است اما علائم ضعف و لاغری دارد. در طیف وسیعی از نشخوارکنندگان دیده می شود.

 

تریکواسترونژیلوس : دارای گونه های مختلف است که برخی از آن در روده ی باریک و برخی دیگر در شیردان اثر دارند. نرها کوچکتر از ماده ها هستند ، اندازه ی آنها 3 و 4 تا 7 میلی متر است. محفظ دفعی در قدام بدن است به شکل یک حفره ی V شکل. در روده ها باعث کاهش ارتفاع پرزها می شود مشاهده اسهال سبز به دلیل کاهش جذب آب به دلیل کاهش ارتفاع پرزها – کاهش تولید – کدر شدن پوشش بدن ( در گاو بیشتر مشخص است) جزء بیماری های زئونوز است.

 

کوپریا : یکی از فراوانترین نماتودهای روده است اندازه آن حدود 1 سانتی متر. نشخوارکنندگان کوچک و بزرگ به آن مبتلا می شوند. در مرحله ی لاروی هم این انگل وارد مخاط می شود و دوباره از مخاط خارج می شود و قسمتی از آسیب و بیماری ناشی از حضور نوزاد در داخل مخاط است . کاهش ارتفاع روده ها – کاهش جذب – اسهال که ممکن است با کمی خون همراه باشد ؛ خون بیرون آمده تغییر رنگ داده و سیاه رنگ می شود.

 

پاراکوپریا : همانطور که مشخص است از گونه ی آن به کرم های ایجاد کننده نودول معروف است در بافت پوششی روده ها ایجاد نودول می کند به مخاط می رود و برمیگردد برای شدن شرایط زندگی و مرحله بعد زندگی انجام می دهد. در این انگل ممکن است اسهال خونی مشاهده شود. در کالبد گشایی علاوه بر تحلیل رفتن روده ها می توان نقاط ریز خونریزی که ناشی از لارو مرحله 4 و 5 است – در قسمت های ابتدایی روده باریک مشاهده می شود.و ...................................

 

جزوه انگل شناسی نماتودها (کرم گرد) دامپزشکی

فهرست خلاصه ای از مطالب این جزوه :

روابط غذایی بین موجودات : همزیستی ، همسفرگی ، انگلی، تعارف میزبان اصلی ، میزبان واسط ، وکتور (ناقل)

تعاریف انگل های خارجی و انگل های داخلی با ذکر مثال - دسته بندی انگل ها

نماتودهای دستگاه گوارش

نماتودهای شیردان

تریکواسترونژیلیده ا - جنس های مختلف فوق راسته تریکواسترونژیلیده آ

اوسترتاژیا ، مارشالاژیا ، همونکوس ، کملواسترونژیلوس

نماتودهای روده باریک

تریکواسترونژیلوس ، کوپریا ، پاراکوپریا ، نماتودیروس ، نماتودیرلا

Bunostomum (انگل بونوستومم) - Chabertia ovina انگل شابرتیا - Setaria انگل ستاریا

Skryabinema ovis انگل اسکریابینما

نماتودهای ریوی (نشخوارکنندگان)

Gongylonema Pulcrum انگل گنجیلنما پولکروم

نماتود پرندگان

Tetramers philippinea(انگل تترامرس)

Dirofilaria immitis ( نماتود گوشتخواران به ویژه سگ)

آزمایش کلیتون & لین - آزمایش مک مستر

آزمایش تعداد تخم در هر گرم مدفوعEPG egg per gram

Heterakis gallinarum انگل هتراکیس - Ascaridia gali انگل آسکاریدیا گالی - Subulura brumpti سوبورلا

Strongylus انگل استرونژیلوس - Habronema انگل هابرونما

این جزوه شامل سیر تکاملی انگل های نماتود (کرم گرد) انگل های ذکر شده و ... بیماری زایی انگل ها و تشخیص و درمان آن ها می باشد.

این جزوه در 30 صفحه pdf  خلاصه شده است.

---

برچسب ها: انگل شناسی دامپزشک دامپزشکی انگل شناسی دامپزشکی جزوات دامپزشکی دانلود جزوه انگل شناسی دانلود جزوه انگل شناسی دامپزشکی نماتود نماتودهای دام نماتودهای دامپزشکی کرم های گرد دامپزشکی کرم های گرد در دام جزوه انگل شناسی