عنوان                                                                                                     صفحه

پشگفتار .

دیدگاه ناصرخسرو دربارة دنیا وبازتاب آن در اشعارش ..

تجلی افكار و اعتقادات ناصرخسرو بر اشعارش .

مترادف بودن دهرو جهان در اشعار ناصرخسرو .

نمونه هایی از اشعار ناصرخسرو دربارة جهان .

اعتقادات مذهبی..

تعبیر به دریا و آب ژرف ..

فناپذیری و در گذر بودن جهان

مكرو فریبكاری جهان

صبرو تأمل درمقابل جهان ..

نسبت نادانی به جهان دادن .

افزوده شدن حرص و طمع دنیا دوست

شكایت از بی وفایی دنیا

تعبیر به ننگ و عار ..

سایر تشبیهات

نتیجه گیری ..

ضمائم

فهرست منابع و مآخذ .
 

پیشگفتار

فرهنگ دیرپای و پرمایة ایران یكی از غنی ترین و وسیع ترین فرهنگ های جهان به شمار می‎آید و در قلمرو این فرهنگ با شكوه ادبیات فارسی دری پایگاهی والا دارد  وخراسان مهد زبان فارسی دری است . گزافه نیست اگر ادعا كنیم نهال زبان فارسی دری ( نظم و نثر ) در خراسان بزرگ ریشه گرفته است و سپس به سایر نقاط كشور گسترده شده است .

درمیان بزرگان ادب پارسی ، ناصرخسرو كه ازمفاخر علمی و ادبی ایران در قرن پنجم هجری است جای خاصی دارد كه آدمی را وامی دارد دربارة شخصیت و آثار و افكار و عقایدش به تحقیق و تفحص بپردازد .

ناصرخسرو كه در جوانی به كسب فضایل ظاهری و جمع زخارف دنیا وی سرگرم بودو در پی جاه و مقام می گشت پس از گذشتن از مرحله چهل سالگی به طلب حق وحقیقت روی آورد و با خلوص نیت كوشید تا خود را به مرحلة كمال انسانی برساند .

آثار ناصرخسرو به دلیل روی آوردن وی به طریقه فاطمی گذشته از مسائل ادبی  وذوقی از حنبه های فلسفی نیز برخورداراست .

زندگی شگفت انگیز وی نمایندة ثبات عقیده و استواری افكار مذهبی وی دارد . « او همواره تأكید می‎كند كه از گذشت روزگار تنگدل و از رحمت یزدان نومید نبایست بود و همواره امیدوار و در صدد است جهانی بهتر بسازد ، آرزویی كه بشریت را دلگرم می‎دارد . »(1)

یكی از مسائل و نكاتی كه ناصرخسرو درآثارش بخصوص دیوانش به آن خیلی توجه دارد دنیا  ومظاهر مادی آن است . او همواره در پی این است كه انسان را پند ونصیحت دهد تا از این جهان خود را در امان نگاه دارد .

تعداد ابیاتی كه در این مورد گفته است بسیارمی باشد و لذا توجه آدمی را به خود جلب می‎كند . بنابراین بر آن شدم در این مقال ، به تحقیق دربارة اینگونه ابیات ناصرخسرو بپردازم . امید كه در این راه توفیق الهی یاری گرم باشد .