چکیده
در روند سلامت تغذيه افراد جامعه, از سوي متخصصان علم تغذيه و سازمان هاي بهداشتي بين المللي از جمله سازمان بهداشت جهاني, مصرف شير و فراورده هاي آن همواره وبراي تمامي گروه هاي سني توصيه شده است. شير به عنوان يک ماده ي مغذي شامل ترکيبات اصلي از قبيل کلسيم, فسفر, سديم, پتاسيم و آهن است که در رشد جسمي و فکري افراد, بسيار مفيد بوده و مصرف آن از دوران کودکي به افزايش تمرکز و حواس کمک کرده و سبب پيشگيري از بسياري از بيماري ها همچون پوسيدگي دندان ها و استخوان ها در دوران بزرگسالي مي شود.نتايج مطالعات انجام شده توسط انستتيو تحقيقات تغذيه اي و صنايع غذايي کشور نشان داد که 90 درصد از خانوارهاي ايراني کمتر از 90 درصد از کلسيم مورد نياز بدن را دريافت مي کنند. به عبارتي 90 درصد از خانوارهاي ايراني با کمبود کلسيم مواجه هستند. مطالعه ياد شده حکايت از آن داشت که خانوارهاي ايراني شير را کمتر از ساير فراورده هاي لبني مصرف مي کنند.مطالعات نشان مي دهد که مصرف شير مايع طي سال 90 در ايران به طور متوسط 14 درصد کاهش يافته است.شير بايد در وعده هاي غذايي گنجانده شود چون شير به علت اينکه سرشار از انرژي و حاوي بسياري از ويتامين هاست به عنوان غذايي کامل در نظر گرفته مي شود بنابراين بايد بسياري از مواد خوراکي که ارزش عذايي زيادي هم ندارند نظير سوسيس, کالباس, چيپس و نوشابه حذف شده و به جاي آن شير جايگزين شود.دانش آموزان بايد در اين سنين هر روز از خانواده ي شير و لبنيات 3 واحد مصرف کنند, هر يک ليوان شير, ماست, کشک مايع رقيق, يک سوم ليوان کشک غليظ, به اندازه دو قوطي کبريت پنير, 1/5 ليوان بستني, اينها يک واحد لبنيات است.
کساني که کلسيم در يافت نمي کنند در آينده دجار اضافه وزن و چاقي, فشار خون و سکته هاي قلبي خواهند شد, همچنين کمبود دريافت کلسيم مي تواند زمينه سرطان ها مخصوصا سرطان روده بزرگ ار فراهم آورد.در اقدام پژوهی حاضر بنده قصد دارم دانش آموزان را به خوردن شیر و تغذیه مناسب ترغیب کنم.
مقدمه
ترکیبات عمده شیر را آب، چربی، پروتئین، لاکتوز(قند شیر)، ویتامین ها و مواد معدنی تشکیل می دهند. شیر یک ترکیب مغذی و کامل می باشد. شیر به عنوان دارو در اغلب نوشته های باستانی و در طب قدیم از شیر به عنوان دارو در درمان بعضی بیماریها یاد شده است. امروزه نیز این عقیده وجود دارد که شیر بهترین غذا برای بیماران می باشد. به علت سهل الهضم بودن این ماده آن را همواره در رژیم تغذیه ای بیماران قرار داده و مصرف شیر در برنامه غذایی روزانه اکثر افراد جامعه توصیه می شود.
کلسیم یکی از مهمترین ترکیبات معدنی مغذی می باشد و باید از طریق غذا وارد بدن انسان شود. کلسیم نقش اساسی در استحکام استخوان ها و سلامت دندانها دارد. از دیگر فواید کلسیم می توان به نقش آن در انقباض ماهیچه ها، لخته شدن خون، انتقال پیامهای عصبی نام برد. هر لیوان شیر (۲۵۰ میلی لیتر) حدود ۳۱۵ میلی گرم کلسیم دارد که ۳۰ درصد کلسیم روزانه مورد نیاز بدن انسان را تأمین می کند.
بنابراین مصرف روزانه سه لیوان شیر می تواند نیاز بدن به کلسیم را کاملاً مرتفع سازد. جذب کلسیم در بدن به عوامل خاص بستگی دارد. برای مثال تعادل کلسیم با فسفر اهمیت زیادی در جذب کلسیم دارد به این دلیل مصرف قرص های کلسیم بدلیل داشتن کلسیم غیربیولوژیک از جذب مناسبی برخوردار نمی باشند. بر اساس آمار موجود در خوشبینانه ترین حالت سرانه مصرف شیر در کشور ما حداکثر به ۸۰ کیلوگرم می رسد و این در حالیست که میانگین سرانه مصرف جهانی شیر بسیار بیشتر از این مقدار است. حتی این رقم درکشورهای اروپایی به ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم در سال می رسد. مصرف سرانه پائین شیر در ایران می تواند در تمام شئون زندگی مردم کشور تأثیرگذار باشد. به عبارت دیگر مردم ایران به لحاظ برخورداری از سلامتی، رفتار تغذیه ای مناسب، میزان بهره وری در کار و …