جهاني شدن

«پايان جنگ سرد با جهش هاي عظيمي در عرصة ارتباطات مصادف شد از اوايل سالهاي 1990 با به بازار آمدن ديش هاي گيرنده امواج صوتي و تصويري و سپس ايجاد خطوط اينترنتي و سقوط قيمت ارتباطات كه نتيجه آن سرعت بخشيدن بي سابقه اي در امر خبرگيري و خبررساني و تبادل اطلاعات شد مردم جهان را تا حدي كه قبلاً در تصوير نيز نمي گنجيد به هم نزدي كرد. با ايجاد سرعت در ارتباط و حمل و نقل به نظر مي رسيد كه جهان هر روز كوچكتر مي شود. و براي اشاره به اين كوچك تر شدن، اصطلاحاتي مانند دهكده جهاني و دنياي كوچك متداول شد. دوران جنگ سرد با فروپاشي شوروي پايان يافته بود و تبعاً دوران پس از آن خصوصيات ديگري داشت و لازم بود براي سهولت در كار براي آن نامي انتخاب شود. گلوباليزيشن يا گلوباليسم و يا همان جهاني شدن نامي است كه دوران پس از دوران جنگ سرد را بايد تداعي كند و صرفاً يك نام است و نه بيشتر از آن. اين دوران كه ما در ابتداي آن قرار داريم خصوصياتي دارد كه هنوز بر كسي كاملاً روشن روشن نيست. اين كه اين دوران چه مراحلي را طي خواهد كرد و يا چگونه خاتمه خواهد يافت نامشخص است. آنچه مشخص است اين است كه با آغاز قرن بيست و يكم ما بطور قطعي به دوراني پاگذارده ايم كه با دوران هاي قبلي تفاوت هاي ماهوي بسياري دارد و گويا قرارداد نانوشته اي بوجود آمده كه اين دوران جديد را دوران گلوباليزيشن بخوانندن. ارتباطات در سطح جهان و ما بين مردم هر روز گسترش و سرعت بيشتري پيدا ميك ند. محصولات ساخته شده در هر نقطه اي از جهان را مي توان در نقاط ديگر جهان يافت. سفر كردن در جهان هر روز بيشتر و سريعتر مي شود. روزنامه نگاران، دانشمندان روشنفكران، سازمانهاي صنفي و ... هر روز بيشتر جهاني مي شوند و در ارتباط با يكديگر قرار گرفته و از دستاوردهاي يكديگر بهره مند مي شوند. با انتقال افراد به اين و آن سوي جهان هر چه بيشتر فرهنگها در همديگر ادغام مي شوند. برخلاف تصور برخي ها جهاني شدن تنها جنبه اقتصادي ندارد و تمامي حوزه هاي ديگر از جمله مسائل سياسي، اجتماعي و فرهنگي را شامل مي شود. برخي ها اين را نشانه هايي از آغاز پروسه ايجاد و تكوين يك تمدن جهاني مي دانند»

فناوري اطلاعات و ارتباطات

مجموعة‌مهارت ها ،‌ابزارها و فنوني كه در خدمت توليد، پردازش، توزيع و اشاعة اطلاعات قراردارد يا به عبارت ديگر مجموعة سخت افزارها و نرم افزارهايي كه براي بهينه سازي، توليد دريافت، سازماندهي ، پردازش و اشاعة اطلاعات به خدمت گرفته مي شود. فناوري اطلاعات نام دارد. اعضاي خانوادة فناوري اطلاعات عبارتند از:‌رايانه هاي بزرگ، ريزرايانه ها ، لوح هاي فشرده، تلفن هاي بي سيم،‌چاپگرهاي ليزري و رنگي، تلفن هاي همراه ، تصاوير متحرك و رايانه اي، شبيه سازي رايانه اي، دي وي دي، راديو ضبط و تلويزيون ديجيتالي بزرگراههاي اطلاعاتي، شبكه هاي رايانه اي، فرارسانه اي ها،‌اينترنت،‌چند رسانه اي ها ، ابر رايانه ها،‌تلفن ويدئويي، واقعيت هاي مجازي، شبكه هاي گسترده جهاني، وب و مانند آنها»

«تكنولوژي هاي جديد اطلاعاتي، ارتباطاتي شامل تمامي فن آوري هايي است كه گونه هاي مختلف ارتباطات را ميان انسان ها با يكديگر، انسان ها با سيستم هاي الكتريكي و سيستم هاي الكترونيكي با هم ميسر مي سازد.

بعد اجتماعي

تأثيرات اجتماعي فناوري اطلاعات و ارتباطات در فرايند جهاني شدن

«1- آزادي : اگر چه فناوري اطلاعات فراهم آورنده‌ي فرصتي براي افراد است تا افكار خود را آزادانه و فارغ از محدوديت هاي ناشي از واسطه ها بيان كنند به دليل معقول و معتدل بودن ميزان سرمايه لازم براي خريد يك رايانه و هزينه ناچيز انتقال به اينترنت،‌هر كس مي تواند هر چيزي را بر روي سراصفحة شخصي بفرستد يا هر چيزي را در اتاق گپ بگويد و مخاطبان بالقوة چنين پيام هايي نيز بسيار انبوهند»¹ اما با نگاهي به فرايند مبادله اطلاعات بين كشورهاي شمال و جنوب و مشاهدة نابرابري اطلاعات ارائه شده پديدة جريان آزاد اطلاعات رنگ مي بازد و ماهيت واقعي خود را نشان مي دهد. عده اي بر اين عقيده اند كه جريان آزاد اطلاعات به عنوان پيشقراول جهاني شدن نقابي نوست كه استعمار به صورت زده بدين معني كه جريان آزاد اطلاعات ظاهري فريبنده و عاري از هرگونه جنبه منفي دارد. ليكن در باطن خود نگرش هايي را به اذهان القا مي كند كه هدفي جز ايجاد يك دنياي ذهني غيرواقعي از واقعيات موجود ندارد. آن ها با استفاده از راهكارهاي هنر دستكاري، حجم وسيعي از اطلاعات پردازش شده را براي محور ساختن جامعه گيرندگان پيام خود به سراسر دنيا ارسال مي دارند. براين اساس گفته مي شود جريان آزاد اطلاعات به اندازه ماهيت واقعي اش مسحور كننده است و در راستاي تبليغات القايي ابداع شده است و به كار گرفته مي شود»

«- همپيوستگي جهاني: فناوري اطلاعات، ارزان،‌سريع ، نقطه به نقطه و نا همزمان است و به پست الكترونيكي ويژگي سهولت و فوريت كه ارتباطات پستي و تلفني هيچ گاه نداشته اند و ويژگي شخصي شدگي كه رسانه هاي راديو - تلويزيون فاقد آن هستند مي بخشد با وجود وب جهانگستر دسترسي به اطلاعات محلي با سرعت هاي بي سابقه امكانپذير مي شود يك نفر مي تواند روزنامة سيدني مورنينگ هرالد را در همان زماني كه استراليايي ها آن را مي خوانند بخواند، فناوري اطلاعات،‌موجبات تماس مستمر شهروندان جهان را با مردمان و وقايع هر جاي ديگر با چنان سهولتي فراهم مي كند كه جهان عميقاً بيگانه مي شود و با استفاده كامل تري كه در سراسر جهان از فناوري اطلاعات مي شود اين اثر افزايش مي يابد»