فهرست

عنوان                                               صفحه

مقدمه........................................ 3

فصل اول: تجارت الكترونيك....................... 6

تعريف........................................ 7

مزايا........................................ 7

محدوديتها..................................... 10

عواملي كه با رعايت كردن آن مي‎توان به پيشرفت قابل توجهي در تجارت‌‌ الكترونيكي دست يافت........................... 11

فصل دوم: طراحي بهينه براي تسهيل تجارت الكترونيكي 15

سرويسهاي تجارت الكترونيكي...................... 16

قالب كاري تجارت الكترونيكي..................... 17

مبادله تجاري.................................. 17

سيستمهاي صورتحساب............................. 18

مبادله داده الكترونيكي........................ 18

سيستمهاي پرداخت اينترنت....................... 19

راه حلهاي امنيتي.............................. 19

معماري تجارت الكترونيكي........................ 21

فصل سوم: مدلهاي تجاري در تجارت الكترونيك......... 28

فصل چهارم: نقش بانكها در تجارت الكترونيك....... 38

پيشگفتار..................................... 39

فوايد تجارت الكترونيك براي بانكها.............. 40

خدمات بانكي ارائه شده توسط تجارت الكترونيك..... 41

اصلاحات راهبردي موردنياز در نظام بانكي براي تجارت الكترونيك  45

نتيجه گيري.................................... 48

مقدمه

تمدن بشري از ديرباز دستخوش تحولات شگرفي قرار گرفته كه از آنها با نام «انقلاب» يا «موج» ياد مي كنند اين امواج بسان امواج متلاطم دريا، نوع نگرش و زندگي انسان را با دگرگونيها و تغييرات ماهوي همراه ساخته اند.

گفته اند اولين اختراع بشر آتش بوده است كه تقريباً چهار ميليون سال قبل از ميلاد مسيح شناخته شده حدود 2500 سال بعد اختراع دوم انسان يعني «ابزار» بوقوع پيوست. فاصله بين دو اختراع نشان از بدوي بودن بشر اوليه دارد، بعدها اختراعات جديدتري به تناوب رشد و تمدن بشر اوليه وجود دارد، بعدها اختراعات جديدتري به تناوب رشد و تمدن بشر به وجود آمد تا اينكه زمينه تغيير اساسي يعني «موج اول» فراهم آمد و جامعه كشاورزي شكل گرفت. اولين تغيير در جامعه انساني كه به موج اول يا جامعه كشاورزي يا «عصر كشاورزي» مشهور شده است قبل از ميلاد حضرت مسيح شروع شده و عمري 29500 ساله داشته است. هدف از ايجاد اين موج حل مشكلات معيشتي و غذايي بشر آن زمان بوده است. بعد از ايجاد موج اول و گذشت تقريباً سي هزاره از آن، موج بعدي كه به آن انقلاب صنعتي يا عصر صنعت مي گويند آغاز شد هدف از موج دوم توليد مواد و ابزار كار به منظور كاهش اتكاي انسان بر قدرت بازوي كار بود. عصر موج دوم هم كه دوران پرتلاطمي را سپري كرده به 500 سال مي رسد و دوران آن از نظر تئوري سپري شده است در موج دوم، بشر موفقيتهاي شگرفي به دست آورد. اختراعات در صد سال پاياني موج دوم و به خصوص از سال 1900 ميلادي به بعد باعث تغييرات وسيعي در مشاغل گرديد و مشاغل كشاورزي را كه تا آن زمان 90% كل مشاغل را شامل مي شد چنان تغيير داد كه در بعضي از كشورها مانند ايران اين رقم به 17% و در كشورهاي توسعه يافته به 4 تا 7% رسيده است. به مرور در پي موج دوم نيازهاي جديدي ديده شد كه ديگر امكان حل آن با ديدگاه قبلي امكانپذير نبود. در حقيقت به توسعه صنعت نياز بود تا اطلاعات بسيار بيشتري از نقطه اي به نقطه ديگر منتقل گردد و بشر نياز بيشتري به دانش داشت. لذا توليد، توزيع و استفاده از اطلاعات محور اين تغيير قرار گرفت.

با اختراع كامپيوتر در سال 1948 ميلادي فضاي توليد و پردازش اطلاعات و دانش توسعه يافت و به مرور با امكان اتصال چندين كامپيوتر به يكديگر و ايجاد شبكه هاي كامپيوتري امكان و فضاي توليد، پردازش و انتشار اطلاعات و دانش گسترش يافت،‌ به خصوص با مطرح شدن شبكه جهاني كامپيوتري يعني اينترنت از سال 1968 اين امر شتاب بسيار بيشتري به خود گرفت. بنابراين اختراع كامپيوتر و به دنبال آن مطرح شدن اينترنت باعث شد كه از 50 سال پيش تاكنون موج جديدي به نام عصر اطلاعات يا جامعه اطلاعاتي شروع گردد. به طور خلاصه هدف از مومج سوم دسترسي به اطلاعات و دانش با استفاده از ابزار فناوري اطلاعات (IT) مانند رايانه، شبكه هاي متنوع محلي و جهاني و اينترنت به همراه توسعه نرم افزارها و سخت افزارهاي موردنياز عصر اطلاعات بوده است. از جمله ويژگيهاي منحصر به فرد موج سوم، سرعت، شتاب و حركت آن است. وجود جنبه هاي كاربردي زياد اينترنت به منظور رفع نيازهاي ضروري و روزمره انسان، باعث رشد و توسعه روزافزون آن شده است در سال 1977 فقط 111 پايگاه در اينترنت وجود داشت در سال 1987 اين تعداد به 10 هزار پايگاه رسيد. اين افزايش بصورت نمايي ادامه پيدا كرد به طوريكه در سپتامبر سال 2002 ميلادي اين تعداد به بيش از 200 ميليون پايگاه رسيده است. تعداد كاربران اينترنت نيز به شدت در حال افزايش مي‎باشد به طوريكه از سپتامبر 2001 كه تعداد كاربران 407 ميليون بوده تا سپتامبر 2002 اين رقم به 840 ميليون نفر در 218 كشور رسيده است. پيش بيني مي‎شود تا سال 2006 تعداد كاربران اينترنت به حدود 2 ميليارد نفر و تا سال 2020 بيش از 80% افراد روي كره زمين دسترسي به اينترنت داشته باشند. اقتصاد جهاني در حال حاضر با سرعت زياد به سمت اينترنتي شدن يا به بيان ديگر الكترونيكي شدن پيش مي رود.